ဥေရာပသမဂၢ EU က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ကိုယ္စားလွယ္႐ံုးခြဲတခု ဖြင့္ေတာ့မယ္လုိ႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ႐ံုးခြဲဖြင့္ေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး EU နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရၾကားမွာ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာၾကာ ေဆြးေႏြးေနခဲ့ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုလို သေဘာတူ လိုက္ၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ EU ႐ံုးခြဲဖြင့္ေတာ့မယ္လို႔ ေျပာလိုက္တဲ့အခ်ိန္ဟာ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလီယမ္မ္ ဟိတ္ဂ္ (William Hague) ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ေနခ်ိန္နဲ႔လည္း တိုက္ဆိုင္ေနပါတယ္။ ဒီအေျခအေနအျပည့္အစံုကုိ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကိုေပးေနတဲ့ အကူအညီဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတာကို ပိုၿပီးတိုးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္ေရး တြန္းအားေပးဖို႔အတြက္ အခုလို ကိုယ္စားလွယ္႐ံုးခြဲတခု ဖြင့္လွစ္ဖို႔ စီစဥ္တာျဖစ္တယ္လို႔ EU ဘက္က ေျပာပါတယ္။ ဒီ ကိုယ္စားလွယ္႐ံုးဟာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ႀကီးတခုရဲ႕ အဆင့္အတန္းေလာက္ထိ ရွိမွာမဟုတ္ဘဲ ထိုင္းႏုိင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ ႐ံုးထုိင္တဲ့ EU သံအမတ္ကို အစီရင္ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။
EU ရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒဆိုင္ရာအႀကီးအကဲ ကက္သရင္း အက္ရွ္တြန္ (Catherine Ashton) ရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ မိုက္ကယ္လ္ မန္းန္ (Michael Mann) က ႐ံုးခြဲဖြင့္မယ့္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေသးစိတ္ေတြကို မေျပာဘဲ ႐ံုးဖြင့္မယ့္ သေဘာ တူညီခ်က္ ရထားၿပီးၿပီဆိုတာကိုပဲ ဗီြအိုေအကို အတည္ျပဳေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ရန္္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ က်ေနာ္တို႔ ႐ံုးခြဲဖြင့္မယ္ ဆုိတာကို သေဘာတူထားၿပီးပါၿပီ။ အဲဒါဟာ EU ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ႐ံုးထုိင္တဲ့ ႐ံုးမ်ဳိးေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ အကူအညီေပး အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ တျခားကိစၥေတြကို စီမံခန္႔ခြဲတဲ့႐ံုးမ်ဳိးေလာက္ပါပဲ။ ဘယ္ေတာ့ ဖြင့္မယ္ဆိုတာကေတာ့ ႐ံုးလုပ္ငန္းပိုင္းဆုိင္ရာ လုပ္နည္း အဆင့္ဆင့္ေတြ ဘယ္လိုျဖစ္လာမယ္ဆုိတဲ့အေပၚ မူတည္ပါ လိမ့္မယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစိုးရအဖြဲ႔ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ျဖစ္လာခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြအေပၚ ျမန္မာ့အေရး စိတ္၀င္စား တဲ့ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံအသီးသီးက ဂ႐ုတစိုက္ေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့ၾကတာျဖစ္ၿပီး EU ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ ပိုၿပီး အေလးထားခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ EU ဟာ တဖြဲ႔လံုးအေနနဲ႔ ႏွစ္စဥ္ဧၿပီလမွာ လုပ္တဲ့ မူ၀ါဒေရးရာသံုးသပ္ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူ၀ါဒကို ခ်မွတ္ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြက အဲဒီဘံုမူ၀ါဒအတိုင္း လုိက္နာက်င့္သံုးၾကတယ္ဆိုေပမဲ့ အဖြဲ႔၀င္တနုိင္ငံခ်င္းအလိုက္၊ EU ရဲ႕ မူ၀ါဒ ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္ရတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခုခ်င္းအလိုက္မွာ ကြဲျပားျခားနားခ်က္ေတြရွိေနပါတယ္။
EU ရဲ႕ အဲဒီလိုအေျခအေနေတြေပၚမွာ ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ေလ့ရွိတဲ့ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံအေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အဖြဲ႔ (BCUK) ရဲ႕ အမႈေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမႉး မာ့ခ္ ဖားမနား (Mark Farmaner) က အဲဒီအခ်က္ကို ေထာက္ျပၿပီး စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“ျမန္မာအစိုးရဟာ EU အဖြဲ႔ကေန ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္မွ အေရာေရာအေထြးေထြး သတင္းစကားေတြ ရေနပါၿပီ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆုိင္ရာ မူ၀ါဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကြဲျပားခ်က္ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ ေယ်ဘုယ်ျပႆနာတခု EU မွာရွိေနပါတယ္။ တရား၀င္ သေဘာတူ ေၾကညာထားတဲ့ မူ၀ါဒရွိေနခ်ိန္မွာပဲ EU တာ၀န္ရွိသူေတြက အဲဒီတရား၀င္ သေဘာတူညီခ်က္ထက္ သူတို႔သေဘာနဲ႔သူတို႔ ေျပာဆိုတာေတြ မၾကာခဏရွိေနပါတယ္။”
EU ဘက္ကေန အခုလို႐ံုးဖြင့္မယ္ဆိုတဲ့ တရား၀င္ေျပာဆိုခ်က္ ထြက္လာတဲ့အခ်ိန္ဟာ EU ရဲ႕ အဓိက အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံတခုျဖစ္တဲ့ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀ီလီယမ္မ္ ဟိတ္ဂ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေရာက္ေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈ ႐ုပ္သိမ္းတာလို ႏုိင္ငံတကာ အသိုက္အ၀န္းနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို ဒီ့ထက္ပိုၿပီး တိုးတက္ေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို ဒီ့ထက္ပိုၿပီး ေရွ႕ေရာက္ေအာင္လုပ္ရမယ္၊ က်န္ေနေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပး ရမယ္ စသည္အားျဖင့္ ၀ီလီယမ္ ဟိတ္ဂ္က ခပ္ျပင္းျပင္း ေျပာေနခ်ိန္မွာ EU ဘက္က ႐ံုးခန္းဖြင့္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့သတင္း ထြက္လာတဲ့အခ်ိန္ တိုက္ဆိုင္ေနတာက စိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းတယ္လို႔ မာ့ခ္ ဖားမနားကေျပာပါတယ္။
EU ထဲမွာက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈကို ဒီအတိုင္း ဆက္ထားခ်င္ေသးသူေတြရွိသလို ခပ္ျမန္ျမန္ ႐ုပ္သိမ္းခ်င္ ေနသူေတြလည္း ရွိတာမွာ ၿဗိတိန္အစိုးရက ဆက္ထားခ်င္သူ၊ ကက္သရင္း အက္ရ္ွတြန္လို ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးေတြက ေစာေစာ႐ုပ္သိမ္း ခ်င္သူေတြျဖစ္တာမို႔ အခုကိစၥဟာ EU အဖြဲ႔ထဲက ႏုိင္ငံေရးပေယာဂေတြပါတယ္လို႔ ဖားမနားကျမင္ပါတယ္။
အစိုးရအဖြဲ႔အေျပာင္းအလဲျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတာတခ်ဳိ႕ ဆက္တိုက္လို ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ တခါ ျပန္ၿပီး တုန္႔ေႏွးသလို ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚ ႏုိင္ငံတကာအသိုက္အ၀န္းဘက္မွာ အားမလိုအားမရနဲ႔ စိုးရိမ္ပူပန္တာေတြ စၿပီး ျဖစ္လာေနခ်ိန္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ျမန္မာႏုိင္ငံ သြားတာကို မာ့ခ္ ဖားမနားတို႔ရဲ႕ Burma Campaign UK က ႀကိဳဆိုပါတယ္။
“ဒါေၾကာင့္ ၀ီလီယမ္မ္ ဟိတ္ဂ္ အခုသြားတာဟာ ေျပာဆိုစရာေတြကို ေျပာဆိုဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အခ်ိန္ပါပဲ။ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ ကို ႐ုပ္သိမ္းေစခ်င္တယ္ဆိုရင္၊ ခင္ဗ်ားတို႔အစိုးရသစ္အေပၚ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ယံုၾကည္ကိုးစားမႈကို ရခ်င္တယ္ဆိုရင္ တကယ္ စစ္မွန္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ရပါမယ္၊ ခုခ်ိန္ထိ လုပ္ထားၿပီးသား အေျပာင္းအလဲ အေသးေလးေတြနဲ႔ေတာ့ မလံုေလာက္ေသးပါဘူး၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို လႊတ္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္၊ လူမ်ဳိးစုတိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြကို အဆံုးသတ္ရပါမယ္၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို အဆံုးသတ္ရပါမယ္၊ ၿပီးေတာ့ ေရရွည္ခံမယ့္ ႏုိင္ငံေရး အေျဖကိုရွာရပါလိမ့္မယ္ဆိုတာမ်ဳိး ၀ီလီယမ္မ္ ဟိတ္ဂ္က ေျပာေနတာပါ။”
ျမန္မာအစိုးရဘက္ကသာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျခလွမ္းေတြကို လုပ္လာမယ္ဆိုရင္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုက္အ၀န္းဘက္က အျပဳသေဘာ တုံ႔ျပန္မယ္ဆိုတဲ့ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္ သတင္း စကားကိုလည္း ၀ီလီယမ္ ဟိတ္ဂ္က ေျပာပါတယ္လို႔ ဖားမနားကဆိုပါတယ္။
အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ သမိုင္း၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ တျခား ႏုိင္ငံ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ထိပ္တန္း တာ၀န္ရွိသူေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ ဆက္တိုက္လို သြားေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး အခု ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ ခရီးစဥ္ျဖစ္လာတာပါ။ ျမန္မာအစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံတကာက အစိုးရ ထိပ္တန္းတာ၀န္ရွိသူအမ်ားအျပား ေျပာၾကတာေတြက ထပ္တူ နီးပါးလို တူၾကေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ျမန္ျမန္နဲ႔သိသိသာသာျဖစ္လာေရးမွာ အဓိကရွိေနတဲ့ ျပႆနာတခုကေတာ့ ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာအသိုက္အ၀န္းကေန ဘံုတူညီတဲ့သေဘာထား မေပးႏုိင္တာပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ Burma Campaign UK ရဲ႕ အမႈေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမႉး မာ့ခ္ ဖားမနားက ေျပာပါတယ္ခင္ဗ်ား။
Ref: VOA