ပဋိပကၡ အျမင္ေရွာင္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ေဒၚစုႏွင့္ အစိုးရ သေဘာတူညီ

နယူးေဒလီ(မဇၥ်ိမ) ။       ။ ပဋိပကၡ အသြင္ေဆာင္ေသာ အျမင္သေဘာထားမ်ားကို ေရွာင္ရွားၾကၿပီး အျပန္အလွန္
ကူညီ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားရန္ အပါအဝင္ သေဘာတူညီခ်က္ ၄ ခ်က္ပါ ပူးတြဲေၾကျငာခ်က္ကို  အတိုက္အခံ
ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္တို႔ ေသာၾကာ
ေန႔ ေတြ႔ဆံုမႈ အၿပီးတြင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။

အစိုးရသစ္၏ ဒုတိယအႀကိမ္ ဖိတ္ၾကားခ်က္ျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
တို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ စိမ္းလဲ့ကန္သာ အစိုးရေဂဟာ၌ ေန႔လည္ ၁ နာရီမွ စတင္ကာ မိနစ္ ၅၀ ၾကာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီးေနာက္ ပူးတြဲေၾကျငာခ်က္ကို ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီး ဦးေအာင္ၾကည္က သတင္းေထာက္မ်ားကို ဖတ္ၾကားျပခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

တုိင္းျပည္တည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ အစိုးရႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္၊ ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေရးႏွင့္ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး လုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေစရန္ အျပဳသေဘာ ပူးေပါင္းရန္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမႈမ်ား ဆက္လက္ျပဳလုပ္သြားရန္  ေၾကျငာခ်က္၌ ပါဝင္သည္။

လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္တို႔ အစိုးရသစ္ လက္ထက္ ဒုတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ ေတြ႔ဆံုမႈအျဖစ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အစိုးရ ဧည့္ရိပ္သာတြင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈအၿပီး ေတြ႔ရစဥ္ (ဓါတ္ပံု မဇၥ်ိမ)

ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈ၌ တိုးတက္မႈ ရွိ၊ မရွိ သတင္းေထာက္မ်ား၏ ေမးျမန္းခ်က္ကို “ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မယ္ ဆိုလို႔
ရွိရင္ တုိင္းရင္းသား ကိစၥေတြမွာလည္း တုိးတက္မႈ ရွိရမွာပါပဲ။ ဘယ္ဘက္မွာ မဆို တုိးတက္မႈ ရွိရမွာပဲေလ။ မီဒီယာ အပါအဝင္ေပါ့” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျဖၾကားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ 

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းခ်က္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ၾကည္က “ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ” ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ အဆိုပါ ကိစၥရပ္လည္း ပါဝင္သည္ဟု သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာဆိုခဲ့သည္။



“ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္တယ္ ဆိုတာ က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံအတြက္ တကယ္ လိုအပ္တဲ့ အဓိက ျပႆနာ တခုပါ။ ဒီကိစၥ
ေျပလည္သြားၿပီ ဆိုတဲ့ အခ်ိန္က်ရင္ က်န္တဲ့ ကိစၥေတြအားလံုးကိုလည္း အလြယ္တကူ ေျဖရွင္းသြားႏိုင္မွာ
ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဦးေအာင္ၾကည္က သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။

လူမႈဝန္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးအျပင္ အလုပ္သမား ဝန္ႀကီး ျဖစ္ေသာ ဦးေအာင္ၾကည္ႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ဇူလိုင္လ ၂၅ ေန႔တြင္လည္း အလားတူ ေတြ႔ဆံုမႈ
ျပဳလုပ္ခဲ့ေသးသည္။

ထိုစဥ္က ႏွစ္ဖက္စလံုးက အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္သည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း
ေဆြးေႏြးမႈ အေသးစိတ္ကိုမူ ႏွစ္ဖက္စလံုးက ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းမရွိေပ။

ထိုသို႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီးေနာက္ ၃ ရက္ အၾကာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားထံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အိတ္ဖြင့္ ေပးစာႏွင့္ ၾသဂုတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံု ေရကာတာ စီမံကိန္းမ်ား အေပၚ စိုးရိမ္ေၾကာင္း ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ယခုေတြ႔ဆံုမႈမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပဲခူး ခရီးစဥ္ မတိုင္မီ ၂ ရက္ အလိုတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး သူမ၏
နယ္ခရီးစဥ္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အစိုးရ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ညွိႏိႈင္းမႈမ်ား ရွိေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈအေပၚ ေက်ာင္းသားမ်ား အပါအဝင္ သေဘာထား တင္းမာ
ျပတ္သားေသာ အတိုက္အခံ အင္အားစုမ်ားကလည္း ေထာက္ခံေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။

ဦးေအာင္ၾကည္မွာ ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ ဆက္ဆံေရး ဝန္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံခဲ့ရၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး
ႏုိဘယ္ဆုရွင္ႏွင့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးမႈေပါင္း ၉ ႀကိမ္ ေဆြးေႏြးမႈျပဳခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဦးေအာင္ၾကည္ ေဆြးေႏြးပြဲ ထုတ္ျပန္ခ်က္


ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ စိမ္းလဲ့ကန္သာ အစိုးရဧည့္ေဂဟာတြင္ ၂ဝ၁၁ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၂ရက္
ယေန႔ မြန္းလြဲ ၁ နာရီမွ  ၁နာရီ ၅ဝ အထိေတြ႔ဆံုခဲ့ပါသည္။ ယေန႔ေတြ႔ဆံုမႈတြင္ႏွစ္ဘက္စလံုုးက ေအာက္ပါအတိုင္း သေဘာတူညီခဲ့ၾကပါသည္။

၁) ျပည္သူလူထု တရပ္လံုး၏ ပကတိလိုအပ္ခ်က္ ဆႏၵမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးသည့္ အေနျဖင့္ တုိင္းျပည္ တည္ၿငိမ္
ေအးခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရႏွင့္  ႏွစ္ဘက္လက္တြဲေဆာင္ရြက္သြားမည္။

၂) ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ဆက္လက္တိုုးတက္ ထြန္းကား ေစေရးအတြက္လည္ေကာင္း၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး လုပ္ငန္းမ်ား ပိုမိုဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာေစေရးအတြက္လည္းေကာင္း၊ အျပဳသေဘာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြား
မည္။

၃) ပဋိပကၡအသြင္ေဆာင္ေသာ အျမင္သေဘာထားမ်ားကို ေရွာင္ရွားၾကၿပီး အျပန္အလွန္ ကူညီေသာ ပူးေပါင္း
ေဆာင္ရြက္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ (reciprocal basis) အတြက္ ဦးတည္ခ်က္ထား၍ ေဆာင္ရြက္သြားမည္။

၄) ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား ဆက္လက္ျပဳလုပ္သြားမည္ ။

သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ကို  ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီး ဦးေအာင္ၾကည္ကဖတ္ၾကားခဲ့ၿပီးေတာ့ သတင္းေထာက္ ၃ ဦးရဲ႕
ေမးခြန္းေတြကို ေခါင္းေဆာင္ ၂ ဦးက ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဒုတိယအႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုမႈကေန ဘယ္လိုက႑မွာ ထူးထူးျခားျခား သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲ တုိးတက္လာမယ္လို႔
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါသလဲ ခင္ဗ်။

က်မတို႔ ဒိအထဲမွာ ပါတဲ့အတုိင္းပဲ က႑အသီးသီးမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ ေနာက္ အားလံုးေပါ့ေလ၊ တုိင္းျပည္အတြက္ ေကာင္းမယ့္ဟာေတြ အားလံုး ေနရာတကာမွာ တိုးတက္မႈ ရွိမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ ပါတယ္။ ေမးခြန္းေတြက သိပ္မရွင္းလို႔ ရွင္းရွင္းေမးေပးပါ။

(ေမး) အရင္တပတ္တုန္းကလည္း ဒီလုိပဲေလ ေယဘူယ်သေဘာ ေျပာသြားတယ္လို႔ သိထားလို႔႔ပါ ခင္ဗ်ာ ။ဥပမာ တုိင္းရင္းသား ကိစၥေတြမွာ ဘယ္လို တုိးတက္မႈေတြ ရလာမယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ ခင္ဗ်။

ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ တုိင္းရင္းသား ကိစၥေတြမွာလဲ တုိးတက္မႈ ရွိရမွာပါပဲ။ ဘယ္ဘက္မွာမဆို တုိးတက္မႈ ရွိရမွာပဲေလ။ တကယ္ေတာ့ က်မတို႔ ႏိုင္ငံအက်ဳိးကို ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ မီဒီယာ အပါအဝင္ေပါ့ တုိးတက္မႈဆိုတာ ရွိရမွာေပါ့။

(ေမး) ၿပီးခဲ့တဲ့တေခါက္ ပူးတဲြ ေၾကျငာခ်က္ထဲမွာ သေဘာထား ကြဲလြဲေနမႈ စိတ္ဝမ္း ကြဲလြဲေနမႈေတြကို ေဆြးေႏြး
မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါဟာ အစိုးရနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၾကားကို ေျပာတာပါလား။ ဒါမွ မဟုတ္
လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အစိုးရ အၾကား ေျပာတာပါလား ။ ေနာက္တခုက အဲဒီမွာ ပါပါတယ္ တရား
ဥပေဒ စိုးမုိးေရး ကိစၥ ေဆြးေႏြးတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီကို တရားမဝင္ဘူးလို႔
ေျပာထားတာရွိေတာ့ အဲဒါေတြကို ေဆြးေႏြးတာပါလား။

ဦးေအာင္ၾကည္က ေျဖပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ စိတ္ဝမ္းကြဲျပားမႈ ေလ်ာ့ပါးဘို႔ ဆိုတာက စိတ္ဝမ္းကြဲျပားမႈဆိုတာ
ေနရာတိုင္းမွာ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ သဘာဝအားျဖင့္ ဒိုင္ဗာစတီနဲ႔ ယူနတီဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့ ဘယ္လို လုပ္ငန္းမွာ မဆုိ လူတုိင္းမွာ စိတ္ဝမ္းကြဲျပားမႈဆိုတာ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ အခုက်ေနာ္ ေျပာသြားတဲ့ အတုိင္းပဲ ပူးေပါင္း
ေဆာင္ရြက္မႈကိုေတာ့ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

(ေမး) က်ေနာ္ ဦးေအာင္ၾကည္ကို ေမးခ်င္ပါတယ္။ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈက ဘယ္လိုစလုပ္ေနၿပီလဲ၊ လုပ္ေနၿပီ ဆိုေနရင္လည္း ဘယ္အထိေရာက္ေနၿပီလဲ။ ေနာက္တခုက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အိပ္ဖြင္႔ေပးစာနဲ႔
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းခ်က္ လည္းေျပာထားပါတယ္။ အဲဒါကိုေကာ ဘယ္လိုဆက္လုပ္သြားမလဲ။

(ေျဖ) ဒါေတြအားလံုးဟာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ပါပါတယ္။ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္တယ္ ဆိုတာ က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံအတြက္ တကယ္လိုအပ္တဲ့ (main problem) အဓိကျပသနာ တခုပါ။ ဒါၾကီးကို ေျဖရွင္းေနၾကတာ
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥ ေျပလည္သြားၿပီဆိုတဲ့ အခ်ိန္က်ရင္ က်န္တဲ့ ကိစၥေတြအားလံုးကိုလည္း main problem ႀကီးရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ တရားမ်ား တနည္းအားျဖင့္ ေတာ႔ (corollary) ကိုလည္း အလြယ္တကူ ေျဖရွင္းသြားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္ လို႔ ေျပာရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္

Source: မဇၥ်ိမ

Read more »

Posted in: ၀၃။ ျမန္မာ့ သတင္း

စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းကို အားကိုးရမလား၊ ပြဲစားႀကီးကို အားကိုးရမလား ... (ေပးစာ)

က်ေနာ္ စာေရးသူမွာ ႏုိင္ငံေတာ္ကို ဆန္႔က်င္ေနေသာ ႏိုင္ငံသားတေယာက္မဟုတ္ပါ။ ကိုယ့္ဉာဏ္စြမ္း ကိုယ္ စြမ္းႏွင့္ ဘ၀ကိုေလွ်ာက္လွမ္းေနေသာ စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားတဦးျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္က စင္ကာ ပူတြင္ ေနထိုင္ကာ ပင္နီဆူလား ဆိုင္တဆိုင္တြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသူျဖစ္ၿပီး ရံဖန္ရံခါဆိုသလို သံ႐ံုးသို႔ ေရာက္တတ္သူျဖစ္ပါသည္။ က်ေနာ္ သာမန္လူတေယာက္အေနႏွင့္ ၾကားရေသာ ျမန္မာသံ႐ံုးႏွင့္ အျမတ္ႀကီး စား ပြဲစားႀကီးတို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အား အလြဲသံုးစားလုပ္ေနပံု သတင္းအခ်ဳိ႕ကို အမ်ားသူငါ မွ်ေ၀ခံစားမိေစရန္ ယခု ကဲ့သို႔ ေရးသားလိုက္ရျခင္းျဖစ္ပါသည္။ၾကားသိရေသာ သတင္းအခ်ဳိ႕မွာ အခြန္ေဆာင္ျခင္းကိစၥနွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အခြန္တြက္စက္၊ ေျပစာထုတ္စက္၊ ပတ္စ္ပို႔အသစ္အတြက္ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ျခင္းမ်ားတြင္ လိုအပ္သည့္ စက္ကိရိယာမ်ားအား ပြဲစားကုမၸဏီႀကီးတခုမွ သံ႐ံုးအား ေထာက္ပံ့ေပးၿပီး အခြန္တြက္ခ်က္ျခင္းကိုလည္း ေကာင္တာထုိင္အရာရွိမွ တြက္ခ်က္ရန္ မလိုေတာ့ ဘဲ ယင္းကုမၸဏီႀကီးမွပင္ တြက္ခ်က္ေပးကာ အရာရွိက စာရြက္စာတမ္းကိုသာ လက္ခံေပးသြားမည္၊ အခြန္ ေဆာင္ရန္ ရက္ခ်ိန္း ေစာလ်င္စြာရရွိဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းတုိ႔ကို လုပ္ေဆာင္ေပးရန္လည္း သံအမတ္ႀကီးထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရရွိၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းကို ပင္နီဆူလားမွ အျခားေသာ ေအးဂ်င့္မ်ားအား ကုမၸဏီသေဌးမွ ေျပာခဲ့ၿပီး ေနာင္တြင္ သံ႐ံုးမွ အျခားေအးဂ်င့္မ်ားႏွင့္ လုပ္ကိုင္ခြင့္မျပဳေတာ့ဘဲ ယင္းကုမၸဏီႀကီးမွသာ သံ႐ံုးႏွင့္ ဆက္စပ္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ လုပ္ငန္းမ်ားအား လက္မခံသည့္ ၀န္ထမ္း မ်ားအား ေျပာင္းေရႊ႕ေပးရန္ သံအမတ္ႀကီးအား ေျပာၾကားထားေၾကာင္း၊ သံအမတ္ႀကီးမွလည္း ေဆာင္ရြက္ ေပးမည္ဟုဆိုေၾကာင္း ကုမၸဏီသူေဌးက ဂုဏ္ယူ၀င့္ႂကြားစြာ ေျပာဆိုခဲ့ပါသည္။

ယင္းသတင္းမ်ား မွန္သည္၊ မမွန္သည္ က်ေနာ္မသိပါ။ ယင္းသတင္းၾကားၿပီး မၾကာမီမွာပင္ ဓာတ္ပံု႐ိုက္သည့္ ေနရာတြင္ ယင္းကုမၸဏီမွ၀န္ထမ္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။ ထို႔ေနာက္ အခြန္ကိစၥအား စက္ မ်ားႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္ကို ေတြ႔ရွိရပါသည္။

စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအားေစာင့္ေရွာက္ရန္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ ဖြင့္လွစ္ေပးထားေသာ ျမန္မာသံ႐ံုးအား ထိုသို႔ ပုဂၢလိကကုမၸဏီမွ သူ၏ ကုမၸဏီအသြင္ ခ်ဳပ္ကိုင္ခ်ယ္လွယ္ေနျခင္းမွာ မျဖစ္သင့္ေသာကိစၥရပ္ဟု ျမင္မိ ပါသည္။ ထိုသို႔ ကုမၸဏီက ခ်ဳပ္ကိုင္ခ်ယ္လွယ္ေနျခင္းေၾကာင့္ စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ မည္သူ႔ကို အားကိုးအားထားျပဳရမွန္း ေ၀ခြဲမရေအာင္ ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။

စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာျပည္သူတဦး

 

Source : ေဒါက္တာလြမ္းေဆြ

Read more »

Posted in: ၁၄။ ေပးစာ

ထုိင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ေၾကာင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား အားတက္

ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ပထမဆုံးအမ်ဳိးသမီး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ မစၥ ယင့္လပ္ရွင္နာ၀ပ္ အေရြးခ်ယ္ ခံခဲ့ရျခင္းသည္ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး ေလာက၌ လွႈပ္ရွားေနေသာ အမ်ဳိးသမီးထုအတြက္ အားတက္စရာ ကိစၥတခုုျဖစ္သည္ဟု ႏိုင္ငံေရးေလာကတြင္ ဦးေဆာင္ ေနသည့္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားက ဆိုသည္။

မစၥယင့္လပ္ ရွင္နာဝပ္ ဘန္ေကာက္ျမဳိ့ ရွိ ထုိင္းလႊတ္ေတာ္ သုိ ့ ျသဂုတ္ လ ၁၀ ရက္ ေန ့ နံနက္ ေရာက္ရွိစဥ္ (ဓာတ္ပံု - AP)

အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံ ျပည္သူမ်ား၏ ေထာက္ခံမႈျဖင့္ မစၥယင့္လပ္မွာ ပထမဆုံးအမ်ဳိးသမီး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာသည္ကို ႀကိဳဆိုၿပီး အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ဟု ထင္ျမင္ေၾကာင္း ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ (ျမန္မာ) ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ေဒၚသန္းသန္းႏုက ေျပာသည္။“အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမွာ အမ်ဳိးသမီး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တဦး ေနရာရလာတာ ႏိုင္ငံေရးေလာကအတြက္ ဂုဏ္ယူစရာ ေကာင္းပါတယ္။ က်မတို႔ ႏိုင္ငံမွာလည္းပဲ စစ္တပ္အစိုးရ မဟုတ္ေတာ့တဲ့အတြက္ အမ်ဳိးသမီး ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေရွ႕တန္းေနရာေတြ ရလာေတာ့မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။

အသက္ ၄၄ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးတေယာက္ မိခင္ မစၥယင့္လပ္သည္ ႏိုင္ငံေရးသမားတဦး မဟုတ္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရး သိပၸံဘာ သာရပ္ျဖင့္ ဘြဲ႔ရထားသည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ တဦးျဖစ္ၿပီး အဂတိ လိုက္စားမႈျဖင့္ ၀ရမ္းထုတ္ခံထား ရေသာ ျပည္ပေရာက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း သက္ဆင္ရွင္နာ၀ပ္၏ ညီမအငယ္ဆုံးလည္းျဖစ္သည္။ သူသည္ ႏိုင္ငံေရး ေလာကသို႔ ၀င္လာၿပီး သီတင္းပတ္ ၆ ပတ္ အၾကာ၌ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာခဲ့သည္။

၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ မဟာဘြဲ႔ကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ကင္တက္ကီျပည္နယ္ တကၠသိုလ္မွ ရရွိခဲ့ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ မ၀င္ခင္ ကာလအထိ ၎၏ အစ္ကို တည္ေထာင္ထားေသာ ဆက္သြယ္ေရး ကုမၸဏီႀကီးတခုျဖစ္သည့္ Shin Co - orporation ၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဒါ႐ုိက္တာအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့သည္။

မစၥယင့္လပ္အား အမ်ဳိးသမီး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တဦး အေနျဖင့္ အမ်ားစုက ႀကိဳဆိုေသာ္လည္း ၎၏ အစ္ကိုျဖစ္သူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဟာင္း သက္ဆင္သည္ ယခင္ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ စီးပြားေရးကိစၥမ်ားကို နီးကပ္စြာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယခုသူသည္လည္း စီးပြားေရး ကိစၥမ်ားကိုသာ အေလးထား လုပ္ေဆာင္လိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းၾကသည္။

၀န္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္၏ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၌ မစၥတာသက္ဆင္၏ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈမ်ား ေနာက္ကြယ္တြင္ ရွိေနမည္ဟု အမ်ားက ထင္ျမင္ေနျခင္းသည္ မစၥယင့္လပ္အတြက္ စိန္ေခၚမႈတခု ျဖစ္ေနသည္။

ဇူလိုင္ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ထိုင္းႏုိင္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ မစၥယင့္လပ္ ဦးေဆာင္ေသာ ဖုယာ့ထိုင္းပါတီသည္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း အဖီဆစ္ေ၀့ခ်ာခ်ီ၀ ဦးေဆာင္ေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီအား အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရကာ အမတ္ေနရာ ၂၆၂ ေနရာရခဲ့၍ ၿပီးခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းက ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဘုရင္ကိုယ္တိုင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ေပးခဲ့သည္။

ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မစၥယင့္လပ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရခဲ့ျခင္းအေပၚ ႀကိဳဆိုခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ားကို ေမတၱာ၊ ေစတနာ အျပည့္ျဖင့္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးေစလိုေၾကာင္း ေျပာဆိုထားသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ အေျခစိုက္၍ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား အခြင့္အေရးအတြက္ လႈပ္ရွားေနသူ ေဒၚခင္ဥမၼာကလည္း မစၥယင့္လပ္ကို
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ျခင္းအား ႀကိဳဆိုေၾကာင္း၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး တန္ဖိုးထားမႈ အတြက္လည္း ဂုဏ္ယူေၾကာင္းေျပာဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္တြင္ ဦးေဆာင္မႈျပဳႏိုင္ေသာ အမ်ဳိးသမီး ႏိုင္ငံေရးသမား အမ်ားအျပားရွိေသာ္လည္း ယေန႔အခ်ိန္ထိ ေနရာေပးျခင္းမခံရမႈ အေပၚ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိေၾကာင္း၊ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရး အခန္းက႑၌ ေခတ္အဆက္ဆက္က ပါ၀င္ခဲ့ၾကၿပီး ဦးေန၀င္း ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ စစ္တပ္အစိုးရလက္ထက္မွ ယေန႔အခ်ိန္အထိ အမ်ဳိးသမီး မ်ားကို ေဘးဖယ္ထားျခင္း ခံေနရေၾကာင္း ေဒၚခင္ဥမၼာက ေျပာသည္။

“ျမန္မာ စစ္တပ္သာ ကတိတည္မယ္၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵကို အေလးထားခဲ့မယ္ ဆိုရင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ေနရာရတာ ၁၉၉၀ ကတည္းကပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံထက္ အမ်ဳိးသမီး ႏိုင္ငံေရးသမား အမ်ားအျပား ရွိတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအတြက္ ခိုင္မာသည့္ ဥပေဒတရပ္ ျပဌာန္းထားရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္းလည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

“ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး နယ္ပယ္က အမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္ ကန္႔သတ္မႈေတြ မ်ားေနဆဲေပမယ့္ ရတဲ့ေနရာက ထိုးေဖာက္႐ုန္းထြက္ဖို႔၊ လုပ္သင့္တာ ေနာက္မဆုတ္ဘဲ လုပ္ၾကဖို႔နဲ႔ အမ်ဳိးသမီးဆိုၿပီး အားငယ္တဲ့ စိတ္ေတြကို အမ်ဳိးသမီးထု လူႀကီး၊ လူငယ္ အားလုံးက ဖယ္ရွားႏိုင္ ၾကမယ္ဆိုရင္ ေရွးတန္း ေနရာေတြရလာမွာပါ” ဟု ရန္ကုန္ရွိ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသူ ေဟာင္း မခင္မိုးေအးက ဆိုသည္။

ေဒၚသန္းသန္းႏုကလည္း ႏိုင္ငံေရးကိစၥ တခုတည္းသာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ အႏိုင္ရခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အာဏာ လႊဲမေပးခဲ့ျခင္းသည္ အမ်ဳိးသမီး တဦး ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ဟု မယူဆေၾကာင္း၊ စစ္တပ္ အေနျဖင့္ ၎တို႔ အာဏာလက္မဲ့ ျဖစ္မည္ကို စိုးရိမ္၍ အာဏာ လႊဲမေပး ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးႏိုင္ငံေရးသမား ၁၀၀ ေလာက္ပဲရွိေသးတယ္။ ၀န္ႀကီးအဖြဲ႔မွာလည္း ဒု - ၀န္ႀကီး ၂ ေယာက္ပဲ
ပါေသးတယ္။ ဒီေတာ့ အမ်ဳိးသမီး ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ မ်ားလာေအာင္စည္း႐ုံးေရးေတြ လုပ္ေနပါတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။

ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရးေလာက၌ ေရွးတန္းေနရာ မရရွိေသာ္လည္း အိမ္ေထာင္စုတခု၏ ကိစၥအ၀၀ကို ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်သူမ်ားသည္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးေလာကတြင္လည္း အလားတူျဖစ္လာေအာင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားက ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားၾကပါက ၾသဇာလႊမ္းမိုးေနေသာ အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္းႏိုင္ လိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚသန္းသန္းႏုက ေျပာသည္။

Read more »

Posted in: ၀၄။ ထိုင္းသတင္း

ဧရာဝတီ ကို ကာကြယ္ၾကစို႔

Yellow River

(၁) ကြယ္လြန္သြားေသာ ျမစ္ႀကီးမ်ား

ျမစ္ႀကီးတစင္းရဲ႕ အဓိက ရွင္သန္မႈက ခရီးမိုင္ေပါင္းမ်ားစြာ၊ ေတာင္တန္းေတြ၊ ေတာအုပ္ေတြ၊ ႐ိႈေျမာင္ေတြ၊ လြင္ျပင္ေတြ၊ ၿမိဳ႕ရြာေတြ၊ အေကြ႔အေကာက္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို ျဖတ္သန္းစီးဆင္းၿပီး ပင္လယ္ (သို႔မဟုတ္) သမုဒၵရာ ထံ ေပါင္းစပ္ ခိုလႈံရျခင္းပါ။ ပင္လယ္ထံ ေရာက္ေအာင္မစီးဆင္းႏိုင္ေတာ့တဲ့ ျမစ္ႀကီးေတြကို ေသဆုံးတယ္လို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ျမစ္ႀကီးေသဆုံးသလို ျမစ္ကိုအမွီျပဳရွင္သန္ၾကတဲ့ ျပည္သူမ်ားရဲ႕ ဘဝရပ္တည္မႈေတြလဲ အႀကီးအက်ယ္ ပ်က္ဆီးၾကရ တာပါ။ သဘာဝတရားေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ လူတို႔ရဲ႕ ဖန္တီးမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ လူ႔သမိုင္းတေလွ်ာက္မွာ ေသဆုံးခဲ့ရတဲ့ ျမစ္ႀကီး ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့ပါတယ္။ လူ႔ပေယာဂေၾကာင့္ ေသဆုံးခဲ့ရတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ ျမစ္ႀကီးတစင္းကေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္က ျမစ္ ဝါျမစ္ႀကီး (Yellow River) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အဓိကျမစ္ႀကီး သုံးစင္း (ယန္ဇီ၊ မဲေခါင္ နဲ႔ ျမစ္ဝါ) ထဲက ျမစ္ဝါျမစ္ႀကီးကို တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ မိခင္ျမစ္ႀကီးလို႔ သတ္မွက္တင္စားၾကပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္သက္တမ္းရွိခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း တိဘက္ေဒသက ေရခဲ ေတာင္မ်ားဆီက အစျပဳ၊ တ႐ုတ္ျပည္ႀကီး တခုလုံးကို မိုင္ေပါင္း ၃၄၀၀ ေက်ာ္ျဖတ္သန္းၿပီး ဘိုဟိုင္းပင္လယ္ (The Bo Hai Sea) ထံ စီးဝင္ခဲ့တာပါ။

The Bo Hai Sea

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ ဒီျမစ္ႀကီးဟာ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံက ႏိုင္းျမစ္ႀကီးလိုပါပဲ၊ ယဥ္ေက်းမႈ တို႔ ေမြးဖြားရွင္သန္ရာ၊ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီတည္တံ့ခဲ့တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားရဲ႕ အထိမ္းအမွတ္၊ ေၾကာက္ရြံ႕ၿပီး ခန္႔ျငားရတဲ့ သဘာဝအင္အားစုႀကီး၊ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ အဲဒီ ျမစ္ဝါျမစ္ႀကီးဟာ ေသဆုံးေနပါၿပီ၊ လူေတြဖန္တီးတဲ့ အညစ္အ ေၾကးေတြ စြန္းထင္း၊ အမိႈက္သ႐ိုက္ေတြျပည့္ႏွက္၊ ေျမာက္မ်ားလွစြာေသာ ဆည္ႀကီးမ်ား၊ ေရကာတာႀကီးမ်ားရဲ႕ လည္မ်ဳိ ညႇစ္ အႏိုင္က်င့္ခံရမႈေတြနဲ႔ သူ႔ေရဟာ အရင္လိုမသန္႔ရွင္းေတာ့၊ သူ႔ေရစီးဟာအရင္လို မတည္ညိမ္ေတာ့၊ သူ႔ေရပမာဏ ဟာ အရင္လိုမမ်ားျပားေတာ့၊ သူ႔ရဲ႕ ခရီးဟာလဲ ပင္လယ္ဆီ မေရာက္ႏိုင္ေတာ့။

ျမစ္ဝါျမစ္ အထက္ပိုင္းက နာမည္ႀကီး Hukou ေရတံခြန္

Xiao Lang Di Dam on the Yellow River June 19, 2008

yellow river

ဒီေန႔မွာေတာ့ ေသဆုံးေနတဲ့ ျမစ္ဝါျမစ္ ႀကီးဟာ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ သဘာဝပါတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဂ႐ုမစိုက္မႈကို အထင္အရွားျပသတဲ့့ အမွတ္အသားတခု အျဖစ္နဲ႔သာ ရပ္တည္ေနရပါၿပီ၊ တ႐ုတ္ျပည္သူမ်ားနဲ႔ ကမာၻတဝွမ္းက တာဝန္သိအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အစိုးရမ်ားက အျပင္းအ ထန္ ေထာက္ျပေဝဘန္ၾကလို႔ အလန္႔တၾကားႏိုးထလာတဲ့ တ႐ုတ္အစိုးရက ျမစ္ဝါျမစ္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး စီမံကိန္း ေတြ စတင္ေဆာင္ရြက္ေနေပမည့္ အလြန္ကိုပဲ ေနာက္က်ခဲ့ပါၿပီ။

က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးလဲ ျမစ္ဝါျမစ္ႀကီးလို ပင္လယ္ဆီမေရာက္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ ဘဝမ်ဳိး ၾကဳံရေလာက္ေအာင္ကိုပဲ အႏိုင္က်င့္ခံေနရပါၿပီ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္က ေမခ၊ မလိခ ျမစ္ဆုံေဒသမွာ တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ ကုမၸဏီမ်ားက ေဆာက္လုပ္ ေနတဲ့ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းႀကီး ၿပီးသြားခဲ့ရင္ ယူနန္ျပည္နယ္ႀကီး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေတြ အလံုအေလာက္ရၿပီး စီးပြား ေရး ပိုမိုတိုးတက္၊ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ေတြနဲ႔ အလိုေတာ္ရိစီးပြားေရးသမားေတြ အက်ဳိးအျမတ္ျဖစ္ထြန္းၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ႀကီး ကေတာ့ ကြယ္လြန္သြားတဲ့ ျမစ္မ်ားစာရင္းထဲ ေနာက္တိုးဝင္ေရာက္၊ ျမန္မာျပည္သူေတြကေတာ့ လက္ရွိဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာနိမ့္က်ၿပီး ကုန္းေကာက္စရာမရွိေလာက္ေအာင္ကို ဆင္းရဲၾက၊ ပ်က္ဆီးၾကရမွာပါ။ ဧရာဝတီကို ျမစ္ဝါျမစ္လို ဘဝမ်ဳိးမေရာက္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ အခ်ိန္မီ ကာကြယ္ၾကဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါၿပီ၊

(၂) ဆည္၊ ေရကာတာ၊ ေရေလွာင္တမံ

စကားလုံး သုံးလုံးကြဲေနေပမည့္ အဓိပၸာယ္ကအတူတူပါပဲ၊ ျမစ္ကိုျဖတ္ၿပီး ျမစ္ေရစီးကို ဟန္႔တားဖို႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ နံရံႀကီးတခုပါ။ အဲဒီနံရံႀကီးနဲ႔ ျမစ္ေရစီးကိုတားၿပီး အဲဒီျမစ္ေရေတြကို စုေဆာင္းဖို႔ေရေလွာင္ကန္ (Reservoir) ေခၚတဲ့ လူလုပ္ေရကန္ႀကီး (Artificial Lake) တခုကို ဆက္စပ္တည္ေဆာက္ရပါတယ္။ အဲဒီလို ျမစ္ေရစီးကို ဆည္ (သို႔) ေရကာ တာ (Dam) နဲ႔ ဟန္႔တား၊ ျမစ္ထဲကေရေတြကို ေရေလွာင္ကန္ (Reservoir) ထဲမွာ စုေဆာင္းၿပီး ေရေလွာင္ကန္နံေဘး မွာကပ္လွ်က္တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္ဓာတ္ထုတ္လုပ္ေရး တာဘိုင္ (Turbine) ႀကီးမ်ားနဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ ထုတ္လုပ္ၿပီး သြယ္တန္းထားတဲ့ မဟာဓာတ္အားလိုင္းမ်ားနဲ႔ အလိုရွိတဲ့ေနရာကို ပို႔ေဆာင္ပါတယ္။ ဒီျမစ္ဆံုဆည္ကရ မည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား အားလုံးနီးပါးကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၊ ယူနန္ျပည္နယ္ကို တင္ပို႔မွာပါ။ ေရကာတာမွာ ေရတံခါးႀကီးမ်ားရွိ ပါတယ္။ တာဘိုင္မ်ားထဲ ေရေတြ ျဖတ္သန္းၿပီး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္ၿပီးတဲ့အခါ အဲဒီ ေရတံခါးႀကီးမ်ားကတဆင့္ ျမစ္ ထဲကို မလိုအပ္ေတာ့တဲ့ေရေတြ ျပန္ထုတ္ေပးမွာပါ။ ဒီေတာ့ ျမစ္အထက္က က်လာတဲ့ ေရကို ေရကာတာႀကီးနဲ႔ ပိတ္ဆို႔ ဟန္႔တား၊ ေရေလွာင္ကန္ႀကီးထဲမွာ လိုအပ္တဲ့ ပမာဏရတဲ့အထိ စုေဆာင္း၊ လိုအပ္တဲ့ပမာဏရေတာ့မွ အဲဒီေရေတြကို လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္မည့္ တာဘိုင္ႀကီးေတြကို ျဖတ္သန္း၊ ၿပီးေတာ့မွ မလိုအပ္ေတာ့တဲ့ေရေတြကို ေရတံခါးႀကီးမ်ား ကတဆင့္ ျမစ္ရဲ႕ ေအာက္ပိုင္းဆီကို ျပန္လည္ ထုတ္လႊတ္ေပးမွာပါ။ ဒါဟာျဖင့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ဓာတ္ထုတ္မည့္ ဆည္ စီမံကိန္းတခုရဲ႕ ေယဘုယ်လုပ္ငန္းစဥ္ပါ။

maka-malika

 

 ဒီေတာ့ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား မ်ားမ်ားထုတ္ခ်င္တာနဲ႔အမွ်၊ စုေဆာင္းရမဲ့ ေရပမာဏက ပိုၿပီးမ်ား ျပား၊ ေရကာတာႀကီးက ပိုၿပီး ျမင့္မား၊ ေရေလွာင္ကန္ႀကီးရဲ႕အက်ယ္အဝန္းကပိုၿပီး ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔၊ အဲဒီေရကာတာႀကီး ေဆာက္လုပ္ဖို႔အတြက္ ဆည္ေဆာက္လုပ္မည့္ ေနရာက ဖယ္ရွားေပးရမည့္ လူထုရဲ႕ ေပးဆပ္ရမႈက ပိုၿပီးမ်ားျပားၿပီး ျမစ္ေအာက္ပိုင္းက လူထုရဲ႕ ခံစားနာက်င္ရမႈ၊ ဆုံး႐ႈံးမႈေတြကလဲ ပိုၿပီး ႀကီးမားနက္႐ိႈင္းပါလိမ့္မယ္။ အခု ျမစ္ဆံုဆည္ ကိစၥကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေရ အားလွ်ပ္စစ္ ကီလိုဝတ္ ၃ သန္း ၆ သိန္း ကေန ၆ သန္း (3.6 million kw-6 million kw) ႏွစ္စဥ္ ထုတ္လုပ္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ ထားတာမို႔ ဆည္ႀကီးရဲ႕ အလ်ားနဲ႔ အျမင့္က အင္မတန္ ႀကီးမားပါတယ္။ အလ်ား ေပ ၅၀၀၊ အျမင့္ ေပ ၅၀၀ ဆိုတာ အ ထပ္ ၄၉ ထပ္ အေဆာက္အအံုတခုေလာက္ ျမင့္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေရေလွာင္ကန္ႀကီးရဲ႕ ဧရိယာအက်ယ္အဝန္းကလဲ ၂၉၅ ဒႆမ ၈ စတုရန္းမိုင္ ဆိုေတာ့ ဧရိယာစတုရန္းမိုင္ ၂၃၁ ဒႆမ ၂ ရွိတဲ့ မဟာရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ထက္လဲႀကီး၊ ဧရိယာစတုရန္းမိုင္ ၂၆၈ ရွိတဲ့ စကၤာပူၿမိဳ႕ႀကီးထက္လဲ ႀကီးၿပီး၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဧရိယာစတုရန္းမိုင္ ၃၀၁ ရွိတဲ့ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးေလာက္ကို က်ယ္ဝန္းလွပါတယ္။

ဒီေလာက္ႀကီးမားတဲ့ ေရေလွာင္ကန္ႀကီးကို ေဆာက္ဖို႔ ျမစ္ဆုံေဒသတဝိုက္က ေက်းရြာေပါင္း ၄၇ ရြာ ေရႊ႕ေျပာင္းေပးရမွာျဖစ္ၿပီး ကခ်င္လူမ်ဳိး ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ သူတို႔ရဲ႕ ဇာတိေျမ၊ သူတို႔ရဲ႕ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္က အေမြအႏွစ္ေတြကို ဆုံး႐ႈံးၾကရမွာပါ။ ပိုၿပီးႀကီးမားတဲ့ ဆုံး႐ႈံးမႈကေတာ့ ေရေအာက္ေရာက္ သြားေတာ့မည့္ အျမဲစိမ္းသစ္ေတာႀကီးေတြ၊ ေတာင္တန္းေတြ ၊လြင္ျပင္ေတြနဲ႔ ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ား အမြန္အျမတ္ တန္ဘိုး ထားၾကတဲ့ ဖခင္နဂါးႀကီးနဲ႔ သား နဂါးႏွစ္ေကာင္ ေမြးဖြားရာ၊ ေပ်ာ္ျမဴးရာ ျမစ္ဆံုေဒသကို ဆုံး႐ႈံးရမွာပါ။ ဒီဆုံး႐ႈံးမႈေတြကို ဘယ္လို ေလ်ာ္ေၾကးနဲ႔မွ အစားထိုးလို႔မရႏိုင္ပါ။

(၃) ျမစ္ေအာက္ပိုင္းမွ ဆုံး႐ႈံးမႈမ်ား

ပိုၿပီးရွင္းေအာင္ အမွတ္စဥ္ထိုးၿပီး ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။

(က) အလ်ား ေပ ၅၀၀၊ အျမင့္ေပ ၅၀၀ ရွိတဲ့ ေရကာတာႀကီးက ေမခနဲ႔ မလိခ ျမစ္ႀကီး ႏွစ္စင္းက စီးဆင္းလာတဲ့ေရေတြ ကို ပိတ္ဆို႔ဟန္႔တားၿပီး  နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ႀကီး ေလာက္ က်ယ္ျပန္႔ၿပီး ၆၆ ထပ္ အေဆာက္အအံုတခုေလာက္ျမင့္ (ေပ ၉၅၀) တဲ့ ေရေလွာင္ကန္ႀကီးထဲမွာ အရင္သိမ္းဆည္းထားလိုက္မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးရဲ႕ ပင္မအစဟာ ေမခ နဲ႔ မလိခမဟုတ္ေတာ့ပါ။ ျမစ္ဆုံဆည္ႀကီး ျဖစ္သြားပါၿပီ၊ ျမစ္ဆုံဆည္ႀကီးက ေရလႊတ္ေပးမွသာ ဧရာဝတီ ဆက္လက္စီး ဆင္းႏိုင္မွာပါ။

(ခ) အဲဒီ ေရေလွာင္ကန္ႀကီးထဲမွာ လိုအပ္တဲ့ ေရပမာဏရဖို႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ စုေဆာင္းရမွာပါ။ အခ်ဳိ႕ ဆည္ႀကီးေတြ မွာ ေရကာတာအျပည့္ ေရစုခ်ိန္ တႏွစ္ကေန တႏွစ္ခြဲ ၾကာပါတယ္။ ေရေလွာင္ကန္ႀကီး ေရစုေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးထဲ ေရစီးမွာ မဟုတ္ပါ။

(ဂ) ေရေလွာင္ကန္ထဲမွာ ေရျပည့္ၿပီးတဲ့ေနာက္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္လုပ္ၿပီး မလိုေတာ့တဲ့ ေရကို ေရတံခါးႀကီးမ်ားက တဆင့္ ဧရာဝတီျမစ္ထဲ ထုတ္လႊတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာဝတီ ျပန္လည္စီးဆင္းႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမည့္ ေရေတြက ညစ္ ပတ္ၿပီး မသန္႔ရွင္းေတာ့ပါ။

(ဃ) ေရကာတာက ထုတ္လႊတ္တဲ့ ေရက မသန္႔ရွင္းေတာ့လို႔ အဲဒီေရ (Polluted Water) ကို ေသာက္သုံးၾကရမည့္ လူေတြ၊ တိရိစာၦန္ေတြအတြက္ ေရာဂါဘယေတြ ရေစပါတယ္။ ေရေလွာင္ကန္ႀကီးကိုယ္တိုင္က ျခင္လို ငွက္ဖ်ား စတဲ့ ေရာဂါဘယျဖန္႔ေဝတတ္တဲ့ ပိုးမႊားေတြ စုေဝးပြားမ်ားရာ ေဒသႀကီးျဖစ္လာၿပီး ပါတ္ဝန္းက်င္လူထုရဲ႕ က်န္းမာေရးကို အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။

(င) ေမခ နဲ႔ မလိခ ျမစ္မ်ားက စီးဆင္းလာတဲ့ ေရဟာ ႏုံးမ်ား၊ သဲမ်ားကိုပါသယ္ေဆာင္လာခဲ့ၿပီး အဲဒီ ႏုံးေတြ၊ သဲေတြ (Sediment) က ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ျမစ္ညာပိုင္းမွာ ေျမဩဇာအင္မတန္ေကာင္းတဲ့ ႏုံးတင္ေျမႏုေတြ ဖန္ တီးေပးၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းကို အႀကီးအက်ယ္ ေထာက္ပံ့ေနတာတာပါ။ ဆည္ႀကီး ၿပီးသြားရင္ေတာ့ အဲဒီ ႏုံးေတြဟာ ေရေလွာင္ကန္ႀကီးရဲ႕ ေအာက္ေျခမွာပဲ အနည္ထိုင္က်န္ရစ္ခဲ့ၿပီး ျမစ္ေအာက္ပိုင္းကို ဘယ္လိုမွ ေရာက္ မွာမဟုတ္ေတာ့ပါ။ ႏုံးတင္ေျမႏုပါးရွားသြားမည့္ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚမွာ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းေတြ ထိခိုက္ပါလိမ့္မယ္။

(စ) ဆည္ႀကီးကပဲ ျမစ္အတြင္း ငါးအပါအဝင္ ေရေနသတၱဝါ မ်ားရဲ႕ ျမစ္ဖ်ားကေန ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ေရႊ႕ေျပာင္း သြားလာမႈကို ပိတ္ဆို႔ဟန္႔တားလိုက္ပါလိမ့္မယ္။ ငါးမ်ဳိးဆက္တုံးမႈ၊ အေရအတြက္ရွားပါးမႈေတြက ေရလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ သူမ်ားကို အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္ပါလိမ့္မယ္။

(ဆ) ျမစ္ေရပမာဏနဲ႔ ေရစီးကို ဆည္ႀကီးက ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ၿပီမို႔လို႔ ျမစ္အတြင္း သေဘၤာမ်ား၊ ေမာ္ေတာ္မ်ား၊ ေလွမ်ားနဲ႔ ခရီးသြားလာမႈဟာ ပိုၿပီးခက္ခဲလာပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ေပါင္း၊ ရြာေပါင္းမ်ားစြာ၊ ဆိပ္ကမ္းေပါင္းမ်ားစြာဟာ ဧရာဝတီ ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ဝဲ၊ယာ တဘက္တခ်က္မွာ တည္ရွိေနၾကၿပီး ခရီးသြားလာေရး နဲ႔ ကုန္စည္စီးဆင္းမႈ အတြက္ ဒီျမစ္ႀကီးကို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူဦးေရ ၆၀%က အားကိုးေနရတာပါ။ ေရနည္းသြားတဲ့ ျမစ္ႀကီးအတြင္း၊ ေရတိမ္ သြားတဲ့ ျမစ္ႀကီးအတြင္း၊ ေရစီးနည္းၿပီး မမွန္တဲ့ ျမစ္ႀကီးအတြင္းမွာ သေဘၤာမ်ား၊ ေမာ္ေတာ္မ်ား၊ ေလွမ်ား မိုးရာသီက လြဲရင္ က်န္တဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ သြားလာႏိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။

(စ်) ေရစီးေႏွးၿပီး ေရပမာဏနဲသြားတဲ့ ျမစ္ႀကီးရဲ႕ ကမ္းပါးတဖက္တခ်က္က ျမစ္ေရကိုအမွီျပဳၿပီးေပါက္ေနတဲ့ ဒီေရာက္ ေတာေတြ ပ်က္စီးကုန္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီေရာက္ေတာေတြ မရွိေတာ့တဲ့အတြက္ ကမ္းပါးေတြ ၿပိဳက်ၿပီး ဧရာဝတီ ျမစ္နဲ႔ ျမစ္ လက္တက္မ်ားအတြင္းမွာ ေသာင္ထြန္းၿပီး အဲဒီ ေျမပမာဏက ေရပမာဏထက္ ပိုမ်ားလာပါလိမ့္မယ္။ ေရနည္းသြားတဲ့ ျမစ္ႀကီးနဲ႔ ဒီေရာက္ေတာေတြ ပ်က္သုံးမႈက ဧရာဝတီျမစ္္ဝွမ္းေဒသကို ေျခာက္ေသြ႔ဇုံအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းလိုက္ပါလိမ့္ မယ္။

(ည) တခါတရံ မိုးအျပင္းအထန္ နဲ႔ အဆက္မျပတ္ရြာသြန္းတဲ့ အခါ ဆည္ထဲမွာ ေရပမာဏက ဆည္က ထိန္းထားႏိုင္တာ ထတ္ အဆမတန္ပိုမ်ားလာတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ေရအင္အားေၾကာင့္ ဆည္ၿပိဳက်မွာကို ေရွာင္တဲ့အေနနဲ႔ ဆည္ ေရတံခါးေတြကို ဖြင့္ၿပီး ေရေတြ ႐ုတ္တရက္ ထုတ္ပစ္တတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီ အေရးေပၚေရထုတ္မႈက ဧရာဝတီျမစ္ထဲကို ေတာင္က်ေခ်ာင္းေရေတြ ဒလေဟာ အရွိန္အဟုန္ႀကီးမားစြာ စီးဆင္းလာသလိုမ်ဳိး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ျမစ္ထဲမွာလဲ ကမ္းၿပိဳ ထားလို႔ ေသာင္ေတြက ကမ္းပါးထက္ပိုျမင့္ေနတဲ့ အခ်ိန္၊ ကမ္းပါးမွာလဲ ဒီေရာက္ေတာေတြ မရွိေတာ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီ ေရစီးဆင္းမႈက ျမစ္နဲ႔ မလွမ္းမကမ္းက ၿမိဳ႕ရြာမ်ားကို ေရလႊမ္းမိုးတဲ့ အထိ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းက ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား အားလုံးနီးပါး ဒီ႐ုတ္တရက္ေရလႊမ္းမိုးမႈဒဏ္ကို မၾကာခဏ ခံစားၾကရမွာပါ။

(ဋ) ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျခာက္ေသြ႔တဲ့အခ်ိန္၊ ေႏြရာသီ (ေဖေဖာ္ဝါရီ လ ကေန ေမ လအတြင္း) ဆည္ထဲမွာလဲ ေရနည္းမွာမို႔ ဆည္က ေရျပန္ထုတ္တာလဲ အလြန္နည္းၿပီး ဧရာဝတီျမစ္အတြင္း ေရစီးဆင္းမႈ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေတာ့မွာပါ။ အဲဒီအ ခ်ိန္မွာ ဧရာဝတီျမစ္ စီးဝင္ရမည့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ (Andaman Sea) က ေရေတြက  ဧရာဝတီျမစ္ဘက္ကို ျပန္လည္စီး ဝင္ၿပီး ဧရာဝတီျမစ္ဝကြၽန္းေပၚတခုလုံး ဆားငံေရေတြ လႊမ္းသြားပါလိမ့္မယ္။ ေႏြကုန္လို႔ မိုးရာသီ စပါးစိုက္ပ်ဳိးရမည့္ အ ခ်ိန္မွာ ဆားငံေရလႊမ္းၿပီး ပ်က္ဆီးေနတဲ့ လယ္ေျမေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံ လယ္သမားထုႀကီးရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို အႀကီးအ က်ယ္ထိခိုက္မွာ ျဖစ္သလို ျမန္မာတႏိုင္ငံလုံး ဆန္စပါးရွားပါးမႈ၊ စားနပ္ရိကၡာမလံုေလာက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚပါလိမ့္မယ္။

အထက္မွာတင္ျပထားတာေတြနဲ႔ သဘာဝပါတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္ဆီးမႈ၊ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈ၊ ရွားပါးသစ္ပင္မ်ား၊ ပန္းမ်ား၊ ေရေနသတၱဝါမ်ား၊ ငွက္မ်ဳိးစုမ်ား မ်ဳိးတုန္းေပ်ာက္ကြယ္မႈ၊ ေတြေပါင္းစပ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ ဧရာဝတီျမစ္ ဖ်ားမွာ ျမစ္ဆံုဆည္ တည္ေဆာက္ျခင္းဟာ ျမန္မာျပည္သူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာကို စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အ သက္ရွင္သန္ေရး၊ စားနပ္ရိကၡာဖူလံုေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အဘက္ဘက္က အတိုင္းအဆမရွိပ်က္စီးေစမွာပါ။ သူတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံမွာ ျမစ္ဝါျမစ္ႀကီး ေသဆုံးသြားတဲ့ သာဓက အထင္အရွားရွိရက္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံက မိခင္ျမစ္ႀကီးကို သတ္ဖို႔ႀကိဳးစားေနတာ ဟာ တ႐ုတ္အစိုးရက ျမန္မာျပည္သူမ်ားကို တိုက္႐ိုက္ဖိႏွိပ္ေစာ္ကားေနတာလို႔ က်ေနာ္ ယူဆပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာျပည္သူမ်ားကို လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ေနတဲ့၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ မိခင္ျမစ္ႀကီးကို သတ္ျဖတ္ေနတဲ့ ျမန္ မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုလဲ အလြန္အံ့ဩမိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔ေတြလဲ မ်ဳိး႐ိုးစဥ္ဆက္ ဧရာဝတီနဲ႔ ႀကီးျပင္းၿပီး ဧရာဝတီရဲ႕ ေစာင့္ေရွာက္မႈကို ခံယူခဲ့ၾကရသူေတြပါ။ ဧရာဝတီဟာ က်ေနာ္တို႔ အားလုံးရဲ႕ အေမ ျဖစ္သလို႔ သူတို႔ရဲ႕ အေမလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာဝတီရဲ႕ေက်းဇူးေတြ သူတို႔အေပၚမွာလဲ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။

(၄) ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး

ဦးသိန္းစိန္ ၾကံ့ဖြံ႔သမၼတျဖစ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေျပာဆိုလာၾကတာကေတာ့ “ဆင္း ရဲႏြမ္းပါးမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးနဲ႔ ပေပ်ာက္ေရး” ပါပဲ၊ ဦးသိန္းစိန္ ကဦးေဆာင္ၿပီး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ၊ စာတမ္းဖတ္ပြဲေတြ အႀကီးအ က်ယ္ျပဳလုပ္ေနၾကတာပါ။ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ စီးပြားေရးအၾကံေပးအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာဦးျမင့္ကလဲ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေမ လ ၂၀-၂၁၊ ေနျပည္ေတာ္မွာက်င္းပတဲ့ “ေက်းလက္ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ပေပ်ာက္ေရး အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြး ပြဲ” မွာ “ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္ရန္မ်ား” ဆိုတဲ့ စာတမ္းတေစာင္တင္သြင္း ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ စာပိုဒ္ေပါင္း ၉၇ ပုဒ္ရွိတဲ့ စာတမ္းမွာ စာပိုဒ္ အမွတ္ ၅၇ ကေန ၈၇ အထိ စာပိုဒ္ေပါင္း ၃၀ နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲ႕ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရး က႑ကို ဦးစားေပး တင္ျပသြားတာေတြ႔ရပါတယ္။

သူ႔ရဲ႕ တင္ျပခ်က္ေတြကေတာ့ လယ္ယာ က႑ကို ျမႇင့္တင္ျခင္းဟာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈပေပ်ာက္ေရးအတြက္ အဓိကက်ေၾကာင္း အစခ်ီၿပီး ဆန္စပါးစိုက္ပ်ဳိး ထုတ္ လုပ္မႈကို ျပည္တြင္းဖူလုံ႐ုံမက ျပည္ပကို တိုးျမႇင့္တင္ပို႔ေရာင္းခ်ႏိုင္ဖို႔၊ ကမာၻေပၚမွာ အဓိက ဆန္စပါးစိုက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်တဲ့ ႏိုင္ငံအဆင့္ကို အေရာက္လွမ္းဖို႔၊ အဲဒီအတြက္ အစိုးရ ရဲ႕မူဝါဒခ်မွတ္မႈ၊ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားရဲ႕ အေကာင္အ ထည္ေဖာ္မႈ၊ လယ္သမားမ်ားနဲ႔ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားရဲ႕ အခန္းက႑၊ တိက်မွန္ကန္တဲ့ စာရင္းဇယားမ်ားျပဳစုမႈ၊ လယ္ သမားမ်ားကို အခြင့္အေရးအေကာင္းဆုံးဖန္တီးေပးဖို႔ နဲ႔ ေစ်းကြက္အသစ္ေတြ ရွာေဖြဖို႔၊ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို ျပင္ ဆင္ဖို႔ စသျဖင့္ အၾကံျပဳထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ အျခား စီးပြားေရး အၾကံေပးမ်ားကလဲ စာတမ္းေတြတင္ၾက၊ ေဆြးေႏြး ၾကပါတယ္။ ဒါေပမည့္ သူတို႔ရဲ႕ စာတမ္းေတြက ဦးျမင့္ ရဲ႕စာတမ္းလို လူထုၾကားထဲေရာက္မလာတဲ့အတြက္ ဘာေတြ အၾကံျပဳတယ္ဆိုတာ မသိႏိုင္ပါ။

ဒါေပမည့္လဲ ေဒါက္တာဦးျမင့္ရဲ႕ စာတမ္းမွာ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီး ရဲ႕ အေရးႀကီးမႈအေၾကာင္း တလုံးမွမပါတာေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိက စီးပြားေရးျဖစ္တဲ့ လယ္ယာ က႑ကို ျမႇင့္တင္ရမယ္။ ကမာၻ့ ဆန္အထြက္ဆုံး ႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားရမယ္။ လယ္သမားေတြ အတြက္အက်ဳိး စီးပြားေတြ ဖန္တီးေပးရမယ္ဆိုတာ မွန္ကန္တဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ပါ။ ဒါေပမည့္ အဲဒီ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းရဲ႕ အဓိက အားထားရာ၊ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီး ကို ဘယ္လို ကာကြယ္သင့္တယ္။ ေစာင့္ေရွာက္သင့္တယ္ ဆိုတာေတြ တလုံးတပါဒမွ ေဆြးေႏြး၊အၾကံေပးတာ မေတြ႔ပါ။ က်ေနာ္က ဆရာ ဦးျမင့္လို စီးပြားေရးပညာရွင္မဟုတ္ေပမည့္ ဧရာဝတီ ကို မကယ္ တင္၊ မကာကြယ္ ၊မထိန္းသိမ္းပဲနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ပေပ်ာက္ဖို႔မေျပာနဲ႔၊ ေလ်ာ့က်ေအာင္ေတာင္လုပ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးမ်ား ျမစ္ဝါျမစ္လို ေသဆုံးသြားခဲ့ရင္ က်ေနာ္တို႔ျပည္သူေတြဟာ ကုန္း ေကာက္စရာေတာင္ ရွိမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူးလို႔လဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဆရာဦးျမင့္အပါအဝင္ ပညာရွင္မ်ားက ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကို ျမစ္ဆုံဆည္တည္ေဆာက္ေရးစီမံကိန္းႀကီးကို ရပ္တန္႔ဖို႔ ရဲရဲတင္းတင္း တာဝန္သိသိ ေျပာသင့္တယ္လို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္ပါတယ္။

မၾကာခင္မွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ပေပ်ာက္ေရး ေဆြးေႏြးပြဲကို ေနျပည္ေတာ္မွာ ထပ္မံက်င္းပဦးမယ္။ အဲဒီ ေဆြးေႏြးပြဲကို ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားက ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုလဲ ဖိတ္ၾကားမယ္လို႔ ၾကားသိရပါတယ္။ ဒီတခါျဖင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားက တာဝန္သိသိနဲ႔ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးကို ကယ္တင္ေရး၊ ကာကြယ္ေရး ရဲရဲရင့္ရင့္ ေဆြးေႏြးၾကလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါရဲ႕။

(၅) တာဝန္သိသူမ်ားက ေျပာေနၾကၿပီ

တာဝန္ရွိသူေတြက မေျပာၾကေသးေပမည့္ တာဝန္သိသူမ်ားကေတာ့ ေျပာေနၾကပါၿပီ၊ ဒီကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက လစဥ္ ထုတ္၊ အပါတ္စဥ္ထုတ္ မဂၢဇင္းေတြ၊ ဂ်ာနယ္ေတြ မွာ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးရဲ႕ တန္ဘိုးႀကီးမားမႈနဲ႔ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီး မပ်က္ဆီး ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ တာဝန္ေတြကို ပညာရွင္ေတြ၊ စာေရးဆရာေတြ၊ ကဗ်ာဆရာေတြ၊ ကာတြန္း ဆရာေတြက အင္တာဗ်ဴးေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြ၊ ဝတၳဳေတြ၊ ကဗ်ာေတြ၊ ကာတြန္းေတြ နဲ႔ တင္ျပေဆြးေႏြးေနၾကပါၿပီ၊ စာ မဘတ္တဲ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ မသိၾကရင္ေတာင္မွ စာဘတ္တဲ့ ျပည္သူေတြ သိနားလည္ေနၾကပါၿပီ၊ တခ်ဳိ႕ စာေရး ဆရာေတြက စာေပေဟာေျပာပြဲေတြမွာ လူထုကို ဧရာဝတီျမစ္ႀကီး ရဲ႕ အတိဒုကၡေတြအေၾကာင္း ရဲရဲတင္းတင္းေဟာ ေျပာေနၾကပါၿပီ၊ အဲဒီ ပုဂိၢဳလ္မ်ားရဲ႕ တာဝန္သိမႈနဲ႔ တာဝန္ယူမႈကို ေက်းဇူးတင္မိၿပီး အဲဒီလို တာဝန္သိသူေတြ မ်ားလာဖို႔၊ လူထုရဲ႕ သိနားလည္မႈကေန အင္အားအျဖစ္ေျပာင္းလဲၿပီး ဧရာဝတီကို ကာကြယ္ႏိုင္ၾကဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါရဲ႕။

အဲဒီ တာဝန္သိသူေတြရဲ႕ တင္ျပမႈေတြထဲက တခုကို မွ်ေဝခ်င္ပါတယ္။ အဲဒါက ထင္ရွားတဲ့ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာ ေမာင္စိန္ဝင္း (ပုတီးကုန္း) ရဲ႕ ေဟာေျပာခ်က္ပါ။ မဂလၤာဒုံၿမိဳ႕နယ္မွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာက်င္းပတဲ့ စာ ေပေဟာေျပာပြဲတခုမွာ ေျပာခဲ့တာလို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီေဟာေျပာပြဲမွာ ဆရာေမာင္စိန္ဝင္း က ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးအ ေၾကာင္း ကဗ်ာႏွစ္ပုဒ္နဲ႔ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။

ဆရာေမာင္စိန္ဝင္း က ကခ်င္ျပည္နယ္က ဧရာဝတီျမစ္ဆံုေဒသကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ႏွစ္ (၁၉၉၆ ထင္ပါတယ္) ေလာက္က ေရာက္ဘူးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီမွာ ျမစ္ဆုံရဲ႕အလွအပကို သူခံစားၾကည္ႏူးၿပီး သူ႔အကိုရဲ႕ တိုက္တြန္းမႈနဲ႔ ကဗ်ာ တပုဒ္ကို တထိုင္ထဲ စပ္မိပါသတဲ့၊ အဲဒီ ကဗ်ာရဲ႕ ေခါင္းစဥ္က “အင္ခိုင္မြန္ ရဲ႕ ေျခရင္းမွာ” တဲ့၊ အင္ခိုင္မြန္ ဆိုတာက ေမခ နဲ႔ မလိခ ဆံုတဲ့ေနရာမွာ မားမားႀကီးတည္ရွိေနတဲ့ ေတာင္တန္းႀကီးရဲ႕ အမည္ပါ။ သူ႔ကဗ်ာ ကို ဆရာေမာင္စိန္ဝင္းက ဒီလို ရြတ္ျပပါတယ္။

“အင္ခိုင္မြန္ ရဲ႕ ေျခရင္းမွာ”

ေမခ နဲ႔ မလိခ
ဆုံမိၾက ဒီမွာ။

သံေယာဇဥ္ ျမစ္ဆံုျဖစ္
ခ်စ္ၾကေသာအခါ၊

သမုဒယ ျမစ္ႏွစ္စင္းရဲ႕
ခ်စ္ျခင္းဖြဲ႕အလကၤာ
ဧရာဝတီ ရယ္လို႔ျဖစ္၊

ကမာၻတည္သေရြ႕
ျမန္မာျပည္ေဟ့ ရယ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ၿပီး
စီးေနမည့္ ျမစ္။

ကဗ်ာဆရာက ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးကို “ကမာၻတည္သေရြ႕ ျမန္မာျပည္ေဟ့ရယ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ၿပီး စီးေနမည့္ျမစ္” လို႔ ရဲရဲဝင့္ ဝင့္ တင္စားခဲ့ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၅ ႏွစ္ကပါ။ ကဗ်ာဆရာက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။ ရသစာေပ တခုရဲ႕ တန္ဘိုးကို အ ခ်ိန္ကာလ နဲ႔ ေဒသ ေပၚမွာယွဥ္ၿပီး အခ်ိန္တိုင္းမွာ၊ ေဒသတိုင္းမွာ မွန္မွ ေကာင္းတယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္က ေရးထားတဲ့ စာတပုဒ္၊ ကဗ်ာတပုဒ္ဟာ ဒီေန႔ေခတ္နဲ႔ မကိုက္ညီေတာ့ဘူးဆိုရင္ အဲဒီ စာဟာ ေကာင္း တယ္လို႔ မေခၚႏိုင္ဘူးတဲ့၊ အဲဒီလို ေျပာၿပီး ကဗ်ာဆရာက ဝမ္းနည္းေၾကကြဲစြာ ညီးတြားပါတယ္။ “က်ေနာ့္ ကဗ်ာဟာ မေကာင္းေတာ့ပါဘူး” တဲ့။ မႏွစ္က (၂၀၁၀ ခုႏွစ္) ျမစ္ဆုံကို သူ တေခါက္ထပ္ေရာက္ပါသတဲ့။ အဲဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ “ကမာၻတည္သေရြ႕ ျမန္မာျပည္ေဟ့ရယ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ၿပီး စီးေနမည့္ျမစ္” ႀကီးဟာ ေနာက္တႏွစ္ေတာင္မွ ခံပါဦးမလားလို႔ သူ သံသယျဖစ္မိရပါတယ္…    တဲ့၊

ကဗ်ာဆရာက ဆက္ေျပာပါတယ္။ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အသက္ေသြးေၾကာပါ တဲ့၊ ၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။ အဲဒီ အသက္ေသြးေၾကာႀကီး မရွိေတာ့ရင္ က်ေနာ္တို႔ ရွိႏိုင္ပါဦးမလား၊ ျမန္မာျပည္ႀကီး ဆက္လက္ရွင္သန္ႏိုင္ပါဦးမလား၊ အဲဒီ နာက်င္ေၾကကြဲစိတ္နဲ႔ ကဗ်ာဆရာက ေနာက္ထပ္ကဗ်ာတပုဒ္ ကို ေရးၿပီး ရြတ္ဖတ္ျပပါတယ္။ ကဗ်ာရဲ႕ ေခါင္းစဥ္က “ျမစ္ေကာ” တဲ့။

“ျမစ္ေကာ”

ျမစ္မေကာေအာင္လို႔
သစ္ေတာတို႔ စိမ္းလမ္းရေပမည္၊

ေရေဝေတာေတြ ဆိုင္းစို႔စို႔
မိႈင္းညိဳ႕ညိဳ႕မႈံရီ၊

ခ်င္းတြင္း နဲ႔ ဧရာဝတီ
ေရျပာၾကည္သမွ် ျမန္မာ့ေသြးေဟ့၊

တေတာလုံးေျပာင္၊ တေတာင္လုံးလင္း
ျမစ္က်ဥ္းမွာ ေသာင္ေတြေပၚေတာ့
ေနာင္အရွည္မေမွ်ာ္ ျမန္မာေပ်ာက္ေအာင္လို႔
ကိုယ့္ေသြးကို ကိုယ္ျပန္ေသာက္ၿပီလား
စိုးေၾကာက္ဖြယ္အပ်က္သေဘာနဲ႔
ျမစ္ေကာမည့္ ေန႔။။။

က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္ရဲ႕ သစ္ေတာႀကီးေတြ၊ အဘိုးတန္သတၱဳေတြ၊ ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြ၊ သဘာဝအရင္းအျမစ္ေတြ ကို ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက သူတို႔ရဲ႕ အရွင္သခင္ တ႐ုတ္အစိုးရထံ ပ႑ာဆက္သ လာဘ္ထိုးပသေနခဲ့တာ ကုန္ သေလာက္ရွိေနပါၿပီ၊ အခုထပ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အသက္ေသြးေၾကာ ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးနဲ႔ အျခားျမစ္ႀကီးေတြကိုပါ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက တ႐ုတ္အစိုးရထံ လက္ၫႇဳိးထိုး ေရာင္းစားလိုက္ပါၿပီ၊ ဒါကို ကဗ်ာဆရာ ေမာင္စိန္ဝင္း က “ကိုယ့္ ေသြးကို ကိုယ္ျပန္ေသာက္ၿပီလား” လို႔ နာနာက်င္က်င္ ညီးတြားရင္း ျမစ္ႀကီးေတြ ေကာေအာင္လုပ္တာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပ်က္သုံးေအာင္လုပ္တာပဲလို႔ ရဲရဲရင့္ရင့္ စြပ္စြဲလိုက္တာပါ။ ဆရာေမာင္စိန္ဝင္းလို ဧရာဝတီျမစ္ႀကီးဘက္က အမွန္တရား ကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ေျပာရဲသူေတြ ပို၍ပို၍မ်ားလာပါေစ၊ ဒီစကားေတြကို သက္ဆိုင္သူ အာဏာရွင္မ်ားလဲ ျပတ္ျပတ္သားသား ၾကားၾကၿပီး အမွားျပင္ႏိုင္ၾကပါေစ။

(ဆရာေမာင္စိန္ဝင္းရဲ႕ ေဟာေျပာခ်က္ အျပည့္အစံုကို ဒီေနရာမွာ http://www.4shared.com/audio/JhKO0JbZ/MgSeinWin_20110515_ThuTaRaThaS.html  နားေထာင္ႏိုင္ပါတယ္။)

(၆) ျမစ္ႀကီးနား၊ ငလ်င္နဲ႔ စကၠန္႔ ၂၀

က်ေနာ္႕ရဲ႕ ဇူလိုင္လ ၈ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ျဖန္႔ခ်ိခဲ့တဲ့ “ဧရာဝတီကို ကယ္တင္ၾကစို႔” စာတမ္းမွာ “ျမစ္ဆံုဆည္ဟာ စစ္ကိုင္း ငလ်င္ျပတ္ေရြ႕ေၾကာႀကီးနဲ႔ နီးလို႔ ငလ်င္မ်ားလႈပ္ခဲ့ရင္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ႀကီးတၿမိဳ႕လုံး စကၠန္႔၂၀ အတြင္းမွာ ေရေအာက္နစ္ ျမဳတ္သြားႏိုင္တယ္” လို႔ ပညာရွင္မ်ားရဲ႕ သတိေပးခ်က္ကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ စကၠန္႔၂၀ ဆိုတာျဖင့္ မျဖစ္ႏိုင္၊ လြန္ လြန္းၿပီလို႔ ေဝဘန္ေဆြးေႏြးၾကတာေတြကို စာေရးဆရာတေယာက္ရဲ႕ Face Book စာမ်က္ႏွာမွာေတြ႔ရပါတယ္။ “ဒီလို ဆိုရင္ ေရဟာ တနာရီကို မိုင္ ၅၄၀၀ ေလာက္ႏႈံးနဲ႔ စီးဆင္းရမွာမို႔ မ်ားၿပီထင္တယ္” လို႔ စာေရးဆရာက ဆိုပါတယ္။ တ ေယာက္ကက်ေတာ့ “မိနစ္ ၂၀ ကိုေျပာတာထင္တယ္။ နဲနဲပိုေရးမိသြားတာမ်ားလား” လို႔ ေျဖပါတယ္။ တေယာက္က က်ေတာ့ “အသံရဲ႕ျမန္ႏႈံးကမွ တနာရီကို ၇၆၈ မိုင္မို႔ ေရရဲ႕အျမန္က အသံထက္ ၇ ဆေက်ာ္ျမန္ေနၿပီ” လို႔ ေထာက္ျပျပန္ ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ “အမွားႀကီးတခုကို လက္ဆင့္ကမ္း ျဖန္႔ေဝလိုက္မိပါၿပီ” ဆိုၿပီး ေနာင္တရေနၾကျပန္ပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ အံ့ဩမိပါတယ္။  စကၠန္႔၂၀၊ မိနစ္ ၂၀၊ ၂ နာရီ၊ နာရီ ၂၀ ဆိုတာက အဓိက မဟုတ္ပါ။ ငလ်င္ဒဏ္ ေၾကာင့္ ဆည္ႀကီးၿပိဳက်ၿပီး ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ႀကီး ေရေအာက္ေရာက္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို သတိေပးျခင္းက အဓိကပါ။ စကၠန္႔ ၂၀ ဆိုတာကို သံသယျဖစ္လို႔ က်ေနာ့္ စာတမ္းတခုလုံးကို လက္မခံဘူး၊ မယံုဘူးဆိုရင္လဲ ရွိပါေစ၊ သစ္ပင္ တပင္ခ်င္းကို ေစ့ေစ့စပ္စပ္လိုက္ၾကည့္ၿပီး သစ္ေတာအုပ္ႀကီး တခုလုံးကို မျမင္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ စကၠန္႔ ၂၀ ဆိုတာကို သံသယျဖစ္ ေဆြးေႏြးေနမည့္အစား ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ႀကီး ေရေအာက္မေရာက္ေအာင္ ဘယ္လို အခ်ိန္မီ ကာကြယ္ၾကမလဲ ဆိုတာကို အေလးအနက္ေဆြးေႏြးၾက၊ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ၾကရင္ ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းလိုက္မလဲ။

ဆည္ႀကီးၿပိဳက်ဖို႔က ငလ်င္ေၾကာနဲ႔ နီးတာအျပင္ အျခားအေၾကာင္းရင္း ႏွစ္ရပ္ရွိပါေသးတယ္။ မိုးအႀကီးအက်ယ္အဆက္ မျပတ္ ရြာၿပီး ျမစ္ေရႀကီးတဲ့အခါမွာလဲ ဆည္ထဲမွာထိန္းထားႏိုင္တဲ့ ေရပမာဏကို အလြန္အကြၽံေက်ာ္လြန္ၿပီး ေရဖိအား ဒဏ္မခံႏိုင္ပဲ ဆည္က်ဳိးတတ္ပါတယ္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ေမလမွာ မိုးအႀကီးအက်ယ္ရြာသြန္းလို႔ ျမစ္ႀကီးနားရဲ႕ ေျမာက္ဘက္ ၁၀မိုင္ ေလာက္အကြာမွာရွိတဲ့ က်ိန္ခရန္ (Ching Hkrang) ဆည္ ၿပိဳအက္ၿပီး က်ိန္ခရန္ရြာ ေရလႊမ္းမိုးခံရၿပီး လူ ၅ ဦး ေသဆုံးခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီကာလမတိုင္ခင္ကလဲ ဝါေရွာင္ဆည္ႀကီး ၿပိဳပ်က္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အဲဒီလို မိုးသည္း ထန္စြာရြာသြန္းၿပီး ေမခ၊ မလိချမစ္ေရႀကီးၿပီး ေရလႊမ္းမိုးမႈကို ၁၉၅၀၊ ၁၉၆၀၊ ၁၉၇၉၊ ၁၉၈၀၊ ၁၉၉၇၊ ၂၀၀၄၊ ခုႏွစ္မ်ားမွာ ေတြ႔ၾကဳံခဲ့ရၿပီးပါၿပီ၊ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ေရလႊမ္းမိုးမႈမွာ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ တၿမိဳ႕လုံးနီးပါး ေရျမဳတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တေၾကာင္းက ေတာ့ တ႐ုတ္ဆည္မ်ားရဲ႕ အရည္အေသြးညံ့ျဖင္းမႈေၾကာင့္ပါ။ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လမွာ ရွင္မန္တန္ (Shimantan) နဲ႔ ဘန္ေက်ာင္ (Banqiao) ဆည္ႀကီးေတြ ၿပိဳလဲေတာ့ အေဆာက္အအံု ၆ သန္းေက်ာ္ ပ်က္ဆီး၊ လူ ၁၁ သန္းေက်ာ္ အိုးအိမ္မဲ့ ျဖစ္ၿပီး လူ ႏွစ္သိန္း ၄ ေသာင္းေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ရပါတယ္။

Floodwaters overrunning the Washawng Dam in Burma in may 2006 shortly before it broke. (Photo: KDNG)

ဒီေတာ့ ျမစ္ဆံုဆည္ႀကီးၿပိဳက်ဖို႔က မိုးႀကီးၿပီး ျမစ္ေရလႊမ္းလို႔၊ ဆည္ရဲ႕အရည္အေသြးညံ့ျဖင္းလို႔နဲ႔ ငလ်င္လႈပ္လို႔ စတဲ့ အ ေၾကာင္းသုံးပါးထဲက တေၾကာင္းေၾကာင္းျဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ေၾကာင္းစံုလို႔ျဖစ္ေစ၊ သုံးေၾကာင္းစလုံးေပါင္းစံုလို႔ျဖစ္ေစ၊ ျဖစ္လာႏိုင္ တဲ့ ကိစၥပါ။ က်ိန္ခရန္ဆည္၊ ဝါေရွာင္ဆည္မ်ားထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ႀကီးမားလွတဲ့ ဆည္ႀကီးမို႔ ဒီဆည္ႀကီး က်ဳိးပ်က္ခဲ့ ရင္ျဖင့္ (စကၠန္႔၂၀ မွာျဖစ္ေစ၊ မိနစ္ ၂၀ မွာျဖစ္ေစ၊ ၂ နာရီမွာ ျဖစ္ေစ) ဆည္ႀကီးေအာက္ေျခမလွမ္းမကမ္းက ျမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ႕ႀကီး ေရေအာက္ေရာက္သြား႐ံုမက ေရထဲေမ်ာပါပ်က္စီးသြားမွာပါ။

DISSENT ဆိုတဲ့ စာေစာင္ ရဲ႕ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ေဆာင္းကူး/ေဆာင္းရာသီ ထုတ္ (AUTUMN/WINTER 2011) မွာ Melody Kemp ေရး   တဲ့ KACHIN CAPERS ဆိုတဲ့ ေဆာင္းပါးမွာ၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၂ မွာ ေဟာဒီလို ေရးထားပါတယ္။ “တကယ္လို႔ မ်ား ကမာၻေျမႀကီးက ေရြ႕လ်ားၿပီး (ျမစ္ဆံု) ဆည္ၿပိဳလဲခဲ့ရင္ ျမစ္ေအာက္ပိုင္းမွာတည္ရွိတဲ့ လူ တသိန္းခြဲေက်ာ္ေနထိုင္တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးဟာ စကၠန္႔ ၂၀ အတြင္းမွာ ေပ်ာက္ဆုံး သြားလိမ့္ မယ္” (If the earth moves and the dam collapses, the downstream capital of Kachin State, a city of over 150,000, would disappear in 20 seconds.)၊ Melody Kemp က ဩစေၾတလ် လူမ်ဳိးစာေရးဆရာမ တေယာက္ျဖစ္ၿပီး အာရွတိုက္မွာ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ ေနထိုင္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ အင္မတန္ ဩဇာႀကီးမားတဲ့ အေမရိကန္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ သတင္းအဖြဲ႔အစည္း (U.S. Society for Environmental Journalism) ရဲ႕ အဖြဲ႔ဝင္တေယာက္လဲ ျဖစ္ပါတယ္။

(၇) အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈ

ဧရာဝတီကိုကယ္တင္ေရး၊ ျမစ္ဆံုဆည္တည္ေဆာက္ေရးကို ကန္႔ကြက္ဟန္႔တားေရးဟာ အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈႀကီးျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔အားလုံး ညီညာဖ်ဖ် လႈပ္ရွားၾကမယ္ဆိုရင္ ဒီအမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈႀကီးကေန ဧရာဝတီ ကို ကယ္တင္ႏိုင္႐ုံ၊ ကာကြယ္ႏိုင္႐ံုမွ်မက က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးေအာင္ပြဲမ်ားပါ ရရွိႏိုင္မယ္လို႔လဲ က်ေနာ္ ေလးေလးနက္နက္ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒီလႈပ္ရွားမႈႀကီးကေန ႏိုင္ငံတကာမွာ တ႐ုတ္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကိုလိုနီျပဳ ေနမႈ၊ ျမန္မာျပည္သူမ်ားရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို တိုက္႐ိုက္ဖ်က္ဆီးေနမႈေတြကို လူသိရွင္ၾကား ကန္႔ကြက္႐ႈံ႕ခ်ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာျပည္သူမ်ားရဲ႕ မေက်နပ္မႈ၊ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုႀကီးရဲ႕ ေဝဘန္ ႐ႈံ႕ခ်မႈေတြေအာက္မွာ တ႐ုတ္အစိုးရဟာ သူ႔ရဲ႕ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအေပၚ အႏိုင္အထက္ျပဳက်င့္မႈကို ရပ္တန္႔လာႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့လဲ ျပည္တြင္းမွာ ျပည္သူေတြက၊ ဆရာေမာင္စိန္ဝင္းလို တာဝန္သိသူေတြက ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို “ကိုယ့္ေသြးကို ကိုယ္ျပန္မေသာက္ၾကဖို႔”၊ “အမိႏိုင္ငံရဲ႕ အသက္ေသြးေၾကာကို ေရာင္းမစားဖို႔”၊ ပိုၿပီး ရဲရဲရင့္ရင့္၊ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေတာင္းဆိုဖိအားေပး ႏိုင္ၾကမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြလဲ သူတို႔ရဲ႕ တ႐ုတ္အစိုးရအေပၚ အလြန္အကြၽံမွီခိုေနရမႈေတြကို ျပန္လည္ စဥ္းစားသုံးသတ္ၿပီး ရွက္တတ္လာႏိုင္ပါတယ္။

ဒီ ျမစ္ဆံုေရကာတာႀကီးကို ဆက္ေဆာက္ေနသေရြ႕ ကခ်င္ျပည္သူမ်ား၊ ျမန္မာျပည္သူမ်ားရဲ႕ ကန္႔ကြက္႐ႈံ႕ခ်မႈကို သူတို႔ ဆက္လက္ ရင္ဆိုင္ေနရမွာျဖစ္သလို ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္နဲ႔ ျဖစ္ေနတဲ့ စစ္ပြဲေတြကိုလဲ ရပ္တန္႔ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဧရာဝတီ ကာကြယ္ေရး အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈႀကီးက ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို တ႐ုတ္ သစၥာခံၿပီး တ႐ုတ္လိုသမွ် ေပးေနရတာထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအခ်င္းခ်င္း မေက်လည္မႈေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေဆြးေႏြးညႇိ ႏိႈင္း ေျဖရွင္းၾကရင္ တ႐ုတ္အပါအဝင္ ဘယ္ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရကိုမွ ေၾကာက္မေနရဘဲ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ၊ “ကမာၻတည္သေရြ႕၊ ျမန္မာျပည္ ေဟ့ရယ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ၿပီး” ရပ္တည္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း သိျမင္လာေစႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္းပါ။

ေလးစားစြာ

ေအာင္ဒင္
ဩဂုတ္ ၂၊ ၂၀၁၁

aungdin@uscampaignforburma.org

Source :  ေန႔သစ္

Read more »

Posted in: ၀၈။ ေဆာင္းပါး

ကုိထုံႏွင့္ သူ၏ ဟာသမ်ား

**1.**
*အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္….*
*မန္ေနဂ်ာ။ ။ မင္းရဲ႕ေမြးေန႔ ေျပာပါ။*
*ကုိထံု ။ ။ ေအာက္တိုဘာ ၁၃ပါ။*
*မန္ေနဂ်ာ။ ။ ဘယ္ ခုႏွစ္လဲ?*
*ကုိထံု ။ ။ ႏွစ္တိုင္း...*

**2.**
*ႏိုင္ငံျခားခရီးမွ ျပန္ေရာက္လာေသာ ကုိထံုက သူမိန္းမကုိေမးတယ္…*
*“ငါက ႏိုင္ငံျခားသားနဲ႔မ်ား တူေနလား”*
*“တူပါဘူး၊ ဘာလို႔ လဲ”*
*“လန္ဒန္မွာ အမ်ဳးိသမီးတေယာက္က ငါ့ကုိ*
*ႏိုင္ငံျခားသားလားလို႔ လာေမးေနလို႔”*

**3.**
*အေမရိကန္တိုးရစ္ တစ္ေယာက္က ကုိထံုကုိ ေမးၾကည့္တယ္….*
*အေမရိကန္။ ။ ဒီရြာမွာ ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္တ့ဲလူ တစ္ေယာက္ေယာက္မ်ား*
*ေမြးဖြားခ့ဲဘူးသလား?*
*ကုိထံု ။ ။ ဟင့္အင္း…ဒီ႐ြာမွာကေတာ့ ကေလးေလး ေတြပဲေမြးတာ...*

**4.**
*စာသင္ခန္းအတြင္း၌ျဖစ္သည္…*
*ဆရာ ။ ။ ဂႏၵီ ဂ်ရမ္သီ အေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ ေရးပါ*
*ကုိထံု ။ ။ ဂႏၵီ ဟာၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္တ့ဲ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးပါ။ ဂ်ရမ္သီ*
*ကုိေတာ့ က်ေနာ္ မသိပါဘူး။*

**5.**
*ကုိထံုနဲ႔ သူ႔ဇနီးသည္တို႔ ကားငွားစီးလာစဥ္ျဖစ္သည္။*
*ကားဒရိုင္ဘာက ေနာက္ၾကည့္မွန္ကုိ ခ်ိန္ေနပါတယ္။ ဒါကုိျမင္တ့ဲကုိထံုက…*
*“မင္းက ငါ့မိန္းကုိ ခိုးၾကည့္မလို႔ေပ့ါေလ၊ ဘယ္ရမလဲကြာ…ဖယ္စမ္း ငါေမာင္းမယ္၊*
*ဒီမွာလာထိုင္”*

**6.**
*အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္….*
*မန္ေနဂ်ာ။ ။ မင္းဟာ သံုးထပ္တိုက္ေပၚေရာက္ေနတယ္လို႔*
*စိတ္ကူးၾကည့္လိုက္၊ အဲဒီတိုက္ကုိမီးေလာင္ေနျပီဆိုပါ**ေတာ့၊ မင္းဘာဆက္လုပ္မလဲ?*
*ကုိထံု ။ ။ လြယ္လြယ္ေလး၊ စိတ္ကူးေနတာကုိ ရပ္လိုက္မွာေပ့ါ၊*

**7.**
*ကုိထံု ။ ။ အဲဒီေကာင္မေလးက နားေလးေနတယ္ထင္တယ္ကြ*
*သူငယ္ခ်င္း ။ ။ ဘာလို႔ လဲ?*
*ကုိထံု ။ ။ ငါက သူ႔ကုိခ်စ္တယ္လို႔ေျပာတာကုိ…သူ႔က ထီးကအသစ္ၾကီးေနာ္*
*လို႔ျပန္ေျပာတယ္ေလ...*

**8.**
*စာသင္ခန္းအတြင္း၌ျဖစ္သည္…*
*ဆရာ ။ ။ ကမာၻေပၚမွာ ေရွးအက်ဆံုး သတၱဝါကုိ ေျပာပါ*
*ကုိထံု ။ ။ ျမင္းက်ား*
*ဆရာ ။ ။ ဘာလို႔လဲ?*
*ကုိထံု ။ ။ သူက အျဖဴအမဲ ပဲရိွေသးတယ္ေလ…*

**9.**
*ကြန္ျပဴတာကုမၼဏီ ၏ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္….*
*မန္ေနဂ်ာ။ ။ မင္း MS office ကုိ သိသလား?*
*ကုိထံု ။ ။ လိပ္စာသာေပးလိုက္ပါ၊ ကၽြန္ေတာ္ရေအာင္ရွာသြားလိုက္ပါ့မယ္…*

**10.**
*စာသင္ခန္းအတြင္း၌ျဖစ္သည္…*
*ဆရာ ။ ။ လိေမၼာ္သီး နဲ႔ ပန္းသီး ရဲ႕ျခားနားခ်က္ကုိေျပာပါ*
*ကုိထံု ။ ။ လိေမၼာ္သီးရဲ႕ အေရာင္က လိေမၼာ္ေရာင္ျဖစ္ေပမယ့္*
*ပန္းသီးရဲ႕အေရာင္က ပန္းေရာင္မဟုတ္ဘူးေလ။*

Read more »

Posted in: ၁၂။ ဟာသ

ေတြးေတြးၿပီးရယ္

(၁)
“ရထားျဖတ္သြားတိုင္း ကြ်န္မတို႔အိမ္က ကုတင္ကလႈပ္ေနတတ္တယ္” ဟု အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက အိပ္ရာကုတင္ ေရာင္းေသာသူကို ဖုန္းဆက္သည္။ ထိုလူလာေရာက္ စစ္ေဆးေသာအခါ ထိုလူအား ကုတင္ေပၚတြင္ လဲေလွာင္းေစျပီး ရထားလာခ်ိန္တြင္ ကုတင္လႈပ္မလႈပ္ ကိုယ္ေတြ႔စမ္းသပ္ခုိင္းသည္။ ထိုလူကုတင္ေပၚလွဲအခ်တြင္ အမ်ဳိးသမီး၏ေယာက္်ားျပန္အလာႏွင့္ တိုးသည္။
“က်ဳပ္မိန္းမ ကုတင္ေပၚမွာ ခင္ဗ်ားဘာလုပ္ေနသလဲ”ဟု ေမးရာ ထိုလူက
“ကြ်န္ေတာ္ ရထားေစာင့္ေနတယ္လို႔ ေျပာရင္ ခင္ဗ်ားယံုမလား” ဟု ျပန္ေျဖသည္။
အမွန္ေျပာေသာစကားအခ်ဳိ႕သည္ လိမ္ေနသည္ႏွင့္တူျပီး လိမ္ေျပာေသာစကားအခ်ဳိ႕သည္ သံသယမရွိ ယံုၾကည္ေစတတ္သည္။

(၂)
တစ္ခါက အမ်ဳိးသားတစ္ဦးနွင့္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးတို႔ ရထားေပၚတြင္ ဆံုၾကသည္။ အမ်ဳိးသမီးက အမ်ဳိးသားအား ျမဴဆြယ္ခ်င္ေသာေၾကာင့္ သူမ အလြန္ခ်မ္းေၾကာင္းေျပာသည္။ အမ်ဳိးသားက သူ၏ေစာင္ကို အမ်ဳိးသမီးအား ျခံဳေစသည္။ ေစာင္ၿခံဳထားေသာ္လည္း သူမ ခ်မ္းေနေသးေၾကာင္း အမ်ဳိးသမီးက ေျပာျပန္သည္။
“ဒါဆို ကြ်န္ေတာ္ဘယ္လို ကူညီရမလဲ” အမ်ဳိးသားမွာ စိတ္မသက္မသာျဖင့္ ေျပာသည္။
“ကြ်န္မ ငယ္ငယ္ကဆို အေမက သူ႔ကိုယ္ေငြ႔နဲ႔ ကြ်န္မကိုေႏြးေစတယ္”
“ဒီလိုဆို ကြ်န္ေတာ္ဘယ္လိုမွ မကူညီႏိုင္ပါဘူး ခင္ဗ်ား.. ကြ်န္ေတာ္ ရထားေပၚကခုန္ခ်ျပီး ခင္ဗ်ားအေမကို လိုက္ရွာလို႔မွ မျဖစ္နုိင္တာ”
အေျခအေနကို သိနားလည္ေသာေယာက္်ားသည္ ေယာက်ာ္းေကာင္းျဖစ္ျပီး အေျခအေနကို မသိနားမလည္ေသာ ေယာက်ာ္းသည္ ေယာက္်ားျမတ္ျဖစ္သည္။

(၃)
Franklin Delano Roosevelt အေမရိကန္သမၼတမျဖစ္ခင္ ေနအိမ္အခိုးခံရဖူးသည္။ သူငယ္ခ်င္းမ်ားက အက်ဳိးအေၾကာင္း လာေရာက္ေမးျမန္းၾကသည္။ Rooseveltက ဤသို႔ ျပန္ေျဖေလသည္။
“လာေရာက္ေမးျမန္းၾကတဲ့အတြက္ အထူးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ဘာမွမျဖစ္တဲ့အျပင္ ကြ်န္ေတာ္စိတ္က တည္ျငိမ္ေနပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူခိုးဟာ ကြ်န္ေတာ္ရဲ႕ပစၥည္းေတြ ခိုးသြားေပမဲ့ အသက္ကုိ ရန္မရွာခဲ့ဘူး။ ပစၥည္းေတြခိုးသြားေပမဲ့ အကုန္လံုးကို ခိုးမသြားခဲ့ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ ဝမ္းအသာဆံုးက သူခုိးဟာ တျခားလူျဖစ္ျပီး ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ မဟုတ္လိုပါပဲ”

(၄)
Winston Churchill (British Prime Minister 1874-1965) တစ္ခါကေဟာေျပာပဲြတြင္ စင္ေအာက္မွ လူတစ္ဦးသည္ သူ႔အား စာတစ္ေစာင္လွမ္းေပးေလသည္။ စာထဲတြင္ (လူျပိန္း) ဟုသာေရးထားသည္။ စင္ေအာက္တြင္ သူ႔အား ကန္႔ကြက္မည့္သူမ်ား သူ႔ကိုအရွက္ကဲြေစရန္ လုပ္လိုက္ေၾကာင္း သူသိလိုက္သည္။ Churchill မွာ ဘာမွ မျဖစ္သည္႔ပံုစံျဖင့္....
“ကြ်န္ေတာ္ စာတစ္ေစာင္ရလိုက္တယ္။ စာေရးသူဟာ စာထဲမွာ အက်ဳိးအေၾကာင္းေရးဖို႔ေမ့ျပီး သူ႔နာမည္ပဲေရးထားတယ္” ဟုေျပာသည္။
သူသည္ စိတ္မဆိုးသည့္အျပင္ ဟာသေႏွာျပီး တစ္ဖက္လူအား အလိမၼာနည္းျဖင့္ အႏိုင္ယူလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
စာေရးစမွာ ဘာသာျပန္ထားတာေလးပါ... စာလံုးေပါင္းအမွားေတြျပင္ၿပီး FB မွာ ျပန္တင္လိုက္ပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာ ျပန္ဖတ္ၾကည့္မွ အဲဒီတုန္းက စာလံုးေပါင္းေတြ၊ ဝါက်ေတြ ေတာ္ေတာ္မွားခဲ့မွန္းသိရပါတယ္။ အခုထိလည္း မွားေနဆဲပါပဲ.... း)

ႏိုင္းႏိုင္းစေန

Read more »

Posted in: ၁၂။ ဟာသ

ထုိင္းေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားအေရး

(ဓာတ္ပံု - Photojournale)

စီးပြားေရး တုိးတက္ေကာင္းမြန္လ်က္ရွိေသာ ထုိင္းနိုင္ငံ အတြင္းသုိ႔ ေရႊျမန္မာမ်ား တစ္ေန႔တစ္ျခား ၀င္ေရာက္လွ်က္ရိွသည္မွာ ယခုအခါ အလုပ္သမားေရး ေလ့လာေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဆုိအားျဖင့္ လူဦးေရ ၄ သန္းေက်ာ္ ရွိေနျပီျဖစ္သည္။ ထုိအထဲမွ ၁ သန္းခဲြမွ်ေလာက္ေသာ ေရႊျမန္မာမ်ားသည္ ထုိင္းအစုိးရမွ ထုတ္ေပးေသာ ၁ ႏွစ္ခံ အလုပ္လုပ္ကုိင္ခြင့္ (ထိုင္းအေခၚ “ဘတ္”)၊ ျပည္နယ္ေဒသမ်ားတြင္ ၁၀ ႏွစ္ခံ ေနထုိင္ခြင့္ႏွင့္ ႏွစ္နိုင္ငံသေဘာတူ ေဆာင္ရြက္ထားေသာ ယာယီနိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္ထားသူမ်ား ျဖစ္ေပသည္။

သုိ႔ေသာ္အမ်ားစုမွာ မည္သည့္ စာရြက္စာတမ္းမွ မရွိဘဲဲ တရားမ၀င္ ေနထုိင္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနသူမ်ား ျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ အဘက္ဘက္မွ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနၾကရသူမ်ားလည္း ျဖစ္သည္။ တရား၀င္ စာရြက္စာတမ္း ကုိင္ေဆာင္ထားေသာ္လည္း အမ်ားစုမွာ ဖိႏွိပ္ခံ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရဆဲျဖစ္သည္။

အဘယ့္ေၾကာင့့္ ၀င္ေရာက္လာရပါသနည္းျမန္မာနိုင္ငံတြင္ အေျခခံ စားေသာက္ကုန္စရိတ္ ၾကီးျမင့္ျခင္း၊ အလုပ္အကုိင္ရွားပါးျခင္း၊ ရရွိေသာ လုပ္အားလစာႏွင့္ မိသားစုစား၀တ္ေနေရး ေျပလည္ေစရန္ ေျဖရွင္းနိုင္မႈမရွိျခင္း၊ အလုပ္အကုိင္ရွိေသာ္လည္း ၀င္ေရာက္မည့္ အရည္အခ်င္း မရွိျခင္း၊ ေကာင္မြန္ေသာ အလုပ္အကုိင္ရွာေဖြရန္ ခက္ခဲေသာ အေျခအေနတုိ႔ကုိ အေျခခံပါသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေငြေၾကးထက္ ထုိင္းေငြေၾကးက ပုိမုိမာျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြရလြယ္ကူျခင္း၊ ရရွိေသာ လုပ္အားလစာမွာ ျပည္တြင္းမွရရွိေသာ လုပ္အားလစာထက္ မ်ားျခင္း၊ အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္စြာ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ရန္လြယ္ကူျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ ယေန႔ကာလတြင္ ထုိင္းေရာက္ေရႊျမန္မာမ်ား ထူထပ္မ်ားျပားလာရျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။

လာေရာက္ၾကသည့္နည္းလမ္းမ်ား

ေရလမ္း (ေကာ့ေသာင္းဘက္) မွ လာလွ်င္ လူပဲြစားမ်ား တဆင့္ဆက္သြယ္ျပီး လူစုကာ အေယာက္ ၃၀ အထက္တြင္ ေလွတစ္စီးစာ သတ္မွတ္ကာ ေကာ့ေသာင္းမွ ညလူေျခတိတ္ခ်ိန္တြင္ ေလွေပၚ၌ လွဲအိပ္ေစျပီး အေပၚမွ တာလဘတ္ အမုိးျဖင့္ဖံုးအုပ္ျပီး သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္မ်ားအား လုိင္းေၾကးေပးေဆာင္၍ ဝင္ပါသည္။ အသက္အႏၲရာယ္ အလြန္မ်ားေသာ ခရီၤးလမ္းျဖစ္ျပီး လမ္းခရီးတြင္ ကၽြန္းမ်ား၌ နားခုိရျခင္း၊ အစာေရစာငတ္ျပတ္ျခင္း ဒဏ္မ်ားကုိခံကာ ထုိင္းနိုင္ငံေတာင္ပုိင္း နန္ယြန္၊ မီးေသြးေဖာင္း အစရွိေသာ ေလွဆိပ္မ်ားသုိ႔ သယ္ေဆာင္ကာ ထုိင္းအာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္လွ်က္ ပုိ႔ေဆာင္ရမည့္ နယ္ေျမေဒသမ်ားသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ေပးေလ့ရွိသည္။

ကုန္းလမ္း (ေကာ့ေသာင္းဘက္) မွ လာလွ်င္လည္း လူပဲြစားမ်ားတဆင့္ (သုိ႔) အသိမိတ္ေဆြမ်ား အကူအညီျဖင့္ ရေနာင္းဘက္ကမ္းသုိ႔ တရား၀င္ (သုိ႔) တရားမ၀င္ ကူးကာ ထုိင္းနိုင္ငံအတြင္းရွိ ပဲြစားမ်ားမွတဆင့္ သက္ဆုိင္ရာ သြားလုိသည့္နယ္ေျမမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္လွ်က္ ရွိေပသည္။ ေကာ့ေသာင္းဘက္မွ ရေနာင္းဘက္သုိ႔ ကူးရာတြင္ တရား၀င္ ၇ ရက္ အလည္အပတ္ စာအုပ္ျပဳလုပ္ရန္ မွတ္ပံုတင္မရွိသူမ်ားက ဘတ္ေငြ ၂၀၀၀ ၀န္းက်င္၊ မွတ္ပံုတင္ (၆/မဟုတ္သူမ်ား) ရွိသူမ်ားအေနႏွင့္ ဘတ္ေငြ ၁၃၀၀ ခန္႔ကုန္က်ခံျပီး ျပဳလုပ္ေပးေသာ ေလွသမား (သုိ႔) ပဲြစား မ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ လုပ္ေဆာင္ေပးသည္။ ရေနာင္းျမိဳ႕ေပၚသုိ႔ေရာက္လွ်င္ စုရပ္တစ္ခုအတြင္း စုေဆာင္းျပီး ကားအမ်ိဳးစံုျဖင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံအတြင္းသုိ႔ သယ္ေဆာင္ေပးျခင္းလည္း ရွိသည္။

တခ်ိဳ႕ဆုိလွ်င္ လမ္းခရီး၌ အဖမ္းအဆီးခံရျခင္း၊ ယာဥ္တိမ္းေမွာက္ျပီး ေသဆံုးျခင္း၊ ကားအတြင္း က်ပ္တည္းစြာ လုိက္ရျပီး အသက္႐ႈက်ပ္ၿပီး ေသဆံုးျခင္းမ်ားလည္း မၾကာခဏ ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိသည္။

ျမ၀တီမွ မဲေဆာက္သုိ႔ တရား၀င္ (သုိ႔) တရားမ၀င္ သြားေရာက္ျပီး ကားလမ္းမွ တဆင့္ ဘန္ေကာက္ႏွင့္ တျခားေသာ အလုပ္အကို္င္ရွိရာ ေဒမ်ားသုိ႔ ထုိင္းဘတ္ေငြ ၁၀၀၀၀ ေက်ာ္ ေပးကာ ၀င္ေရာက္ၾကသူမ်ားလည္း ရွိသည္။ ထုိသုိ႔ပုိ႔ေဆာင္ရာတြင္ လူပဲြစားမ်ားႏွင့္ ထုိင္း လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား လက္၀ါးခ်င္းရုိက္ကာ လုပ္ေဆာင္ေပးေနသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ျမန္မာျပည္သားမ်ား ထုိင္းနိုင္ငံအတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္လာၾကသည္မွာ ယခုအခါ တိတိက်က်ေျပာရန္ပင္ ခက္ခဲေသာ ပမာဏ ျဖစ္ေနေပသည္။

ေနာက္ဆက္တဲြ

ထုိသုိ႔ ဒုကၡ ေပါင္းမ်ားစြာခံရျပီး မိမိတုိ႔သြားလုိေသာ ေနရပ္သုိ႔ေရာက္ရွိလွ်င္ ျပီးဆံုးသြားပါမည္လား။ မျပီးေသး။ အလုပ္ခြင္သုိ႔ေရာက္ရွိျပီး မၾကာခဏ ထုိင္းရဲမ်ား၏ ဖမ္းဆီးျခင္းခံရျပီး မတန္တဆေသာ ေငြေၾကး ေပးေဆာင္ျပီးမွ လြတ္ေျမာက္သူ၊ မေပးေဆာင္နိုင္ေသာေၾကာင့္ နယ္စပ္သုိ႔ ျပန္လည္ပုိ႔ေဆာင္ခံရသူမ်ားမွာလည္း ဒုနဲ႔ေဒးပင္။
တခ်ိဳ႕ဆုိလွ်င္ အဆင့္ဆင့္ ေရာင္းစာခံရျခင္း၊ မိန္းကေလးမ်ားဆိုလွ်င္လည္း မသမာသူလက္ထဲ ေရာက္သြားပါက မေကာင္းသည့္ ေနရာမ်ားသို႔ အတင္းအၾကပ္ ေရာင္းစားခံရျခင္းမ်ား ရွိသည္။

သာမန္ လုပ္ငန္မ်ားျဖစ္ေသာ အိမ္ေဖာ္အလုပ္ႏွင့္ အေထြေထြလုပ္ငန္းမ်ား၊ စက္ရံုအလုပ္ရုံမ်ားတြင္လည္း အလုပ္ခ်ိန္ႏွင့္ အခ်ိန္ပုိေၾကးမ်ား၊ လုပ္အားလစာမ်ား ေခါင္းပံုျဖတ္ခံရျခင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရျခင္း၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး မရရွိျခင္းမ်ားျဖင့္ ေခါင္းငံုခံကာ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနၾကရသည္။ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကန္ထရုိက္မ်ား၊ အလုပ္ရွင္မ်ား၏ လိမ္လည္မႈ ေခါင္းပံုျဖတ္မႈမ်ားလည္း ရွိသည္။ ေရာ္ဘာျခံမ်ားတြင္ လုပ္ကုိင္ၾကေသာ သူမ်ားမွာလည္း အလုပ္ရွင္မ်ား၏ လွည့္ဖ်ားမႈ၊ နကလိန္ ေခၚ ဓားျပမ်ား၏ ရန္ကုိၾကံဳေတြ႔ေနရသည္။

ျပည္တြင္းမွ အခက္အခဲ အၾကပ္အတည္းမ်ားေၾကာင့္သာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ၾကီးစြာ အႏၲရာယ္ကုိ အမႈမထားဘဲ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနၾကျခင္းသာ။

ထုိ႔အျပင္ ၁ ႏွစ္စာ အလုပ္လုပ္ခြင့္ လက္မွတ္ရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ တခ်ိဳ႕ေသာအလုပ္ရွင္မ်ား၏ ခ်ဳပ္ကုိင္ျခင္း ခံရျပီး အလုပ္အကိုင္ေျပာင္းလဲရန္ အခက္အခဲမ်ားရွိျခင္း၊ ယာယီႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ရွိသူမ်ားလည္း စာအုပ္အသိမ္းခံရျခင္းတို႔ ရွိသည္။ တခ်ိဳ႕ဆုိလွ်င္ တရား၀င္ စာရြက္စာတမ္းရွိေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္မ်ားက ခ်ဳပ္ကုိင္ထားေသာေၾကာင့္ တာ၀န္ရွိသူမ်ား စစ္ေဆးသည့္အခါ ျပသရန္ အေထာက္အထားမရွိေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေငြေၾကးမကုန္သင့္ပဲ ကုန္လွ်က္ရွိေနၾကသည္။

ထုိင္းနယ္ေျမခံရဲ အမ်ားစုႏွင့္ ထုိင္းလူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရး၊ ထုိင္းအလုပ္ရွင္မ်ား၊ ယာယီႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ပြဲစားမ်ားအပါအဝင္ ပြဲစားအမ်ိဳးမ်ဳိးအဖို႔ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ားမွာ ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္စရာ စားက်က္ျဖစ္ေနေပေသးသည္။ ထုိင္းႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အလုပ္သမားေရး ေဆာင္ရြက္သည့္အဖဲြ႔မ်ား၏ ထိေရာက္ေသာ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မႈမွာလည္း အနည္းငယ္မွ်သာ။

ထုိင္းႏိုင္ငံသုိ႔ေရာက္လွ်င္ အလုပ္သမားမွတ္ပံုတင္ ျပဳလုပ္ရန္ အခြင့္အေရးရပါက ျပဳလုပ္ၾကသည္။ ထုိမွတဆင့္ ယာယီနိုင္ငံကူးလက္မွတ္ တရား၀င္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ပါမစ္ စသည္တုိ႔ကုိ ထုိင္းဘတ္ေငြ ၂၀၀၀၀ ခန္႔ အကုန္အက်ခံ ျပဳလုပ္ၾကရသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ အကုန္အက်ခံကာ ျပဳလုပ္ထားေသာလည္း အလုပ္နာမည္မတူျခင္း၊ အလုပ္ရွင္အမည္ မွားယြင္းျခင္း၊ အလုပ္လုပ္သည့္ နယ္နိမိတ္ မမွန္ကန္ျခင္း၊ ယာယီနိုင္ငံကူးလက္မွတ္မ်ားတြင္ လ၀က စာရြက္မပါရွိျခင္း၊ ရက္ ၉၀ တိုင္း လဝကသို႔ အေၾကာင္းမၾကားမိဘဲ ရက္ေက်ာ္ျခင္း၊ စစ္ေဆးသည့္အခ်ိန္တြင္ စာရြက္စာတမ္းမ်ား လက္ဝယ္္မရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စစ္ေဆးခံရေသာအခါ ေငြညွစ္ခံရျခင္း၊ ဒဏ္ေငြရုိက္ခံရျခင္းမ်ား ႀကံဳေနရဆဲျဖစ္ျပီး ပလုိင္းေပါက္ႏွင့္ ဖားေကာက္ေနၾကသကဲ့သုိ႔ ရွိသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားအေနႏွင့္ မိမိဘက္မွ စိတ္ခ်ရေအာင္ အေလးထား ေဆာင္ရြက္သင့္ေပသည္။ စာရြက္စာတမ္းမ်ားအား ကုိယ္ႏွင့္မကြာ ထားရွိျခင္း၊ အလုပ္ရွင္ အမည္မတူပါက အလုပ္သမားရံုးတြင္ သြာေရာက္ျပီး အမည္ေျပာင္းျခင္း၊ အလုပ္အကုိင္အမ်ိဳးအစား မွန္ကန္ေအာင္ျဖည့္စြက္ျခင္း၊ အလုပ္ခြင္ေဒသ တူညီေအာင္ေျပာင္းလဲျခင္း စသည္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္။

ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ထိုင္းအလုပ္ရွင္

ထုိင္းအလုပ္ရွင္မွ ေအာက္ေျခ အေထြေထြအလုပ္သမားမ်ားကုိ ေခၚယူရာတြင္ ထုိင္းလူမ်ိဳးမ်ားကုိ ေခၚယူပါက လုပ္ခ ေစ်းၾကီးျခင္း၊ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ေပးရျခင္းတုိ႔ ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေစ်းေပါၿပီး လုပ္သမားအခြင့္အေရး ေပးရန္မလုိဘဲ ခုိင္းေစနိုင္ေသာ၊ လြယ္ကူစြာခ်ဳပ္ကုိင္နိုင္ေသာ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားကို ေခၚယူသံုးစဲြေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားက အလုပ္ႀကိဳးစားေသာေၾကာင့္လည္း ထိုင္းအလုပ္ရွင္မ်ားက ေခၚယူလိုၾကသည္။

ျမန္မာအလုပ္သမား တခ်ိဳ႕တေလသာ အလုပ္ရွင္အား ေပးရန္ရွိေသာ အေၾကြးမ်ားကို မေပးဘဲ ထြက္ေျပးျခင္း၊ အလုပ္သစ္ရွာျခင္းတို႔ ရွိသည္။

ကူညီေဆာင္ရြက္ရန္

ထုိင္းေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားအေရးအား ဘန္ေကာက္ရွိ ျမန္မာသံရံုး၊ အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေနေသာ NGO အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ ထုိင္းအာဏာပုိင္မ်ားက လူကုန္ကူးမႈ တာဆီးေရးပညာေပးျခင္း၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးဆုိင္ရာမ်ားနယ္ေျမအလုိက္ ေဟာေျပာပညာေပးျခင္း၊ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားၾကားနားလည္မႈ ရရွိေစရန္ ထိေရာက္စြာ ညွိႏွိဳင္းေပးျခင္း၊ ေခါင္းပံုျဖတ္ ဖိႏွိပ္ေစာ္ကားျခင္းတုိ႔ကို ပူးေပါင္းျပီး ထိေရာက္စြာ အကူအညီေပးျခင္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သင့္ေပသည္။

နယ္ေျမအလုိက္ အလုပ္သမားအေရး ေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ားအၾကား ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရး ရွိရန္လည္း လိုအပ္သည္။ အလုပ္သမားမ်ားအေနျဖင့္လည္း လက္လွမ္းမွီသေလာက္ ပတ္၀န္က်င္အတြင္း ထပ္ဆင့္ျပန္လည္ ျဖန္႔ေ၀ျခင္း၊ ေဆြးေႏြးျခင္းမ်ားကုိ ၀ုိင္း၀န္ေဆာင္ရြက္သင့္ေပသည္။

မင္းလြမ္းေနာင္

Source : ဧရာ၀တီ Blog

Read more »

Posted in: ၀၈။ ေဆာင္းပါး