အေျပာင္းအလဲဆိုတာ

အခုတေလာ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးမွာ ေခတ္စားေနတဲ့ ေဝါဟာရတခုကို ေျပာပါလုိ႔ စကားထာ ဝွက္လာမယ္ဆိုရင္ အေျပာင္းအ လဲ (Change) ဆုိတဲ့ ေဝါဟာရကို လူအမ်ားစုက ေထာက္ျပၾကမယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ မွတ္မိသေလာက္ဆိုရ ရင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေမရိကန္သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီသမၼတေလာင္း ဘားရက္အုိဘားမားက တြင္ တြင္က်ယ္က်ယ္ သုံးတာေၾကာင့္ သည္ေဝါဟာရကို အေမရိကန္မဲဆႏၵရွင္မ်ားၾကား အေတာ္ေလးကို ေရပန္းစားခဲ့ဘူးပါ တယ္။ သမၼတျဖစ္လာၿပီးမွ သူကတိေပးခဲ့သလို တကယ္ခ်ိန္းႏိုင္၊ မခ်ိန္းႏိုင္ဆိုတာကေတာ့ သီးျခားေဆြးေႏြးရမယ့္ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာေရပန္းစားလာတဲ့ အေျပာင္းအလဲ (Change) နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမးခြန္းေတြကို ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္တဦး တည္း ေမးေနမိပါတယ္။
(၁) အေျပာင္းအလဲရဲ႕ သေဘာသဘာဝဆုိတာဘာလဲ။
(၂) အေျပာင္းအလဲမ်ားဟာ ဘယ္သူေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္လဲ။
(၃) အေျပာင္းအလဲျဖစ္တယ္၊ မျဖစ္ဘူးဆိုတာ ဘာနဲ႔တိုင္းတာမလဲ။
(၄) အနိမ္႔ဆုံးအဆင့္ ဘယ္အရာေတြကို ေျပာင္းလဲေပးရမွာလဲ။
(၅) အေျပာင္းအလဲမ်ားရဲ႕ ျဖစ္ေပၚတိုးပြားမႈမ်ားဟာ ဘယ္လုိလကၡဏာေဆာင္သလဲ။
(၆) တကယ္လုိ႔ အေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ၿပီဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ လက္ေတြ႔ပကတိဘဝနဲ႔ ဆီေလ်ာ္ညီညြတ္တဲ့ အေျပာင္းအလဲ မ်ား ျဖစ္ေပၚေစဖို႔ ဘယ္လုိပုံ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအႏုပညာေျမာက္ေျမာက္ ႀကဳိးပမ္းသင့္သလဲ စသည္ စသည္ေပါ့ ဗ်ာ။

(၁) အေျပာင္းအလဲရဲ႕ သေဘာသဘာဝဆိုတာဘာလဲ
အေျပာင္းအလဲဟာ သဘာဝရဲ႕ နိယာမေတြထဲမွာ စြမ္းပကား အႀကီးမားဆုံး နိယာမတခု ျဖစ္တယ္။ ဒါကို ဘယ္လုိမွ၊ ဘယ္သူမွ လြန္ဆန္လို႔မရေပမဲ့ တၿပိဳင္နက္ထဲမွာ လူသားဟာ ျပ႒ာန္းခံသတၱဝါ မဟုတ္တာေၾကာင့္၊ သဘာဝရဲ႕ နိယာမ ေတြကို အသုံးခ်ၿပီး ကိုယ္လုိခ်င္တဲ့ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ဖန္တီးႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးေတြကို လူ႔သမိုင္းအဆက္ဆက္ က သက္ေသျပခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲကို (Evolution) တေရြ႕ေရြ႕ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္နဲ႔ (Revolution) ႐ုတ္ခ်ည္းေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္ဆိုတာမ်ဳိး ႏွစ္မ်ဳိးေတြ႔ျမင္ႏိုင္ၿပီး သည္ေျပာင္းလဲမႈသဏၭာန္ႏွစ္မ်ဳိးဟာလဲ တမ်ဳိးနဲ႔တမ်ဳိး အ တြင္းက်က် (Interlinked) ဆက္ႏြယ္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲတခုဟာ Revolution အဆင့္ေရာက္ၿပီ လား၊ ဒါမွမဟုတ္ Evolution ျဖစ္စဥ္ အတြင္းမွာပဲရွိေသးလားဆိုတဲ့ အကဲျဖတ္မႈအေပၚ မူတည္ၿပီး အေျပာင္းအလဲမ်ားမွ တဆင့္ ေပၚထြက္လာတဲ့ ေရတုိ၊ ေရရွည္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ဒီဂရီအနိမ့္အျမင့္ ကြာျခားတတ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကေန႔ ျမန္မာ လက္ရွိ ပကတိဘဝႏိုင္ငံေရးအေျခအေနနဲ႔ အေျပာင္းအလဲမ်ားအေပၚ ဘယ္ျဖစ္စဥ္နဲ႔ ျဖစ္ထြန္းေနတယ္ဆုိတာကို ဝါဒ၊ ဆႏၵစြဲ၊ ပုဂၢိဳလ္စြဲ၊ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆ၊ အစြဲအလန္းမ်ားကင္းစင္စြာနဲ႔ ဘယ္ေလာက္မွန္မွန္ကန္ကန္ ဘယ္ေလာက္ ဆုံးျဖတ္ႏိုင္သလဲဆိုတာအေပၚ မူတည္ၿပီး အေျပာင္းအလဲမ်ားအေပၚ လက္ခံႏိုင္စြမ္းမ်ား ခံယူက်င့္သုံးႏိုင္မႈမ်ားဟာ တဦး ႏွင့္တဦး၊ တဖဲြ႔နဲ႔တဖဲြ႔သဘာဝက်စြာ ကြာျခားခ်က္မ်ား ရွိေနတတ္ပါတယ္။
(၂) ဘယ္သူေတြရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္လဲ
သည္အေျပာင္းအလဲမွာ အဓိကပါဝင္ပတ္သက္ေနၾကတဲ့ အင္အားစုမ်ားအေနနဲ႔ တူညီတဲ့ Common Ground တခုအ ေပၚအေျခခံၿပီး အေျပာင္းအလဲျဖစ္ေပၚေရး အေျခအေနေတြကို ဖန္တီးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အ က်ဳိးစီးပြားနဲ႔ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား ပါပဲ။ စံထားရမယ့္ ကိုက္တံ၊ ေပတံမ်ားဆိုလဲ မမွားပါ။ အင္အားစုမ်ားဟာလဲ လူသား မ်ားျဖစ္တာမို႔ အေျပာင္းအလဲမ်ားအေပၚ ကိုယ့္ဘက္က အသာရေရးကို မုခ် ႀကိဳးပမ္းၾကမွာပါ။ ဘယ္လိုပဲ ႀကိဳးပမ္းႀကိဳး ပမ္း ျပည္သူလူထုနဲ႔ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားဆိုတဲ့ မူေဘာင္ Framework  ထဲကပဲ ႀကိဳးပမ္းၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဆုတ္ အတက္၊ အခင္းအက်င္းဗ်ဴဟာမ်ားနဲ႔ ေရတိုေရရွည္အက်ဳိးစီးပြားမ်ား သတ္မွတ္ရမွာကေတာ့ အင္အားစုမ်ားအၾကား ထပ္ ကာတလဲလဲ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ ဆက္စပ္ညႇိႏိႈင္းေရးျဖစ္စဥ္မ်ားကတဆင့္ ေဖာ္ေဆာင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၃) အနိမ့္ဆုံး ဘယ္အရာေတြကို ေျပာင္းလဲေပးရမွာလဲ
ပထမဦးဆုံးနဲ႔ အဓိကအက်ဆုံး ေျပာင္းလဲေပးရမွာကေတာ့ ျပည္သူလူထုအတြက္ ဒီမုိကေရစီဝန္းက်င္သစ္ (New Democratic Atmosphere) ကို ဖန္တီးေပးရဘို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္အတိုင္းအတာ ဘယ္အေျခအေနအထိဆိုတာ က ေတာ့ ပကတိေရာက္ေနတဲ့ အေျခအေနကစၿပီး တည္ဆဲဟန္ခ်က္ (balance) ကို မပ်က္ယြင္း ဆက္ၿပီးထိန္းထားႏိုင္ သည့္အထိ ဆက္တုိးခ်ဲ႕သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ စိတ္အေနအထား (Mindset) မ်ားမွာ သူတို႔ ရဲ႕လြတ္လပ္မႈ (Freedom) နဲ႔ လုံၿခဳံမႈ (Secure) တို႔အတြက္ အာမခံေပးႏုိင္မဲ့ အနိမ့္ဆုံးလုိအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္စြမ္္းေပး မႈမ်ား ျဖစ္ထြန္း ေပၚေပါက္စျပဳေနၿပီလို႔ ယုံၾကည္သက္ဝင္မႈရွိလာေစေရး အေျခအေနတရပ္ကို ဖန္တီးၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္က ၾကည့္ျပန္ရင္လည္း အဓိကပါဝင္ပတ္သက္ေနတဲ့ အင္အားစုမ်ားအတြက္ပါ လုံၿခဳံစိတ္ခ်ရတဲ့ စိတ္အေနအ ထားမ်ဳိး ဖန္တီးေပးရမဲ့ အင္မတန္သိမ္ေမြ႔တဲ့ အႏုပညာေျမာက္ဖန္တီးမႈတခုလဲ လိုအပ္ေနပါေသးတယ္။
(၄) အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္တယ္၊ မျဖစ္ဘူးဆုိတာ ဘာနဲ႔တုိင္းတာမလဲ
အဓိက အက်ဆုံး စံခ်ိန္စံႏႈန္းကေတာ့ ႏိုင္ငံသားတုိင္းအတြက္ အစဦးပိုင္းမွာ က်ဥ္းေကာင္းက်ဥ္းေနႏိုင္ေပမဲ့ (Sustainab lity) ကၽြံက်မသြားႏိုင္တဲ့ လုပ္သာကိုင္သာရွိတဲ့ အလုပ္ဂြင္ကေလးမ်ား (Space) ရွိ၊ မရွိဆိုတာ တိုင္းတာဘို႔ ပါပဲ။ သည္ space မ်ားဟာ ေရပြက္သဖြယ္ေပၚလာၿပီး ျပန္ေပ်ာက္ပ်က္မသြားဖို႔ (Irreversibility) လဲ လိုပါေသးတယ္။ သည္ (Space) မ်ားဟာ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားဆိုတဲ့ မွန္ကန္တဲ့လမ္းေၾကာင္း (Right Direction) ေပၚမွာရွိေနၿပီး က်န္ (Space) မ်ားနဲ႔ ဟန္ခ်က္ညီညီ အစြမ္းကုန္ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းမ်ား (Opportunity) ပြင့္လန္းေနရပါမယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ႏိုင္ငံသားတိုင္းရဲ႕ လြတ္လပ္မႈ (Freedom) နဲ႔ ညီမွ်မႈ (Equality) ဟန္ခ်က္ကို ထိန္းသိမ္းေပးႏိုင္ဘို႔ အ တြက္ ဥပေဒျပဳအာဏာ၊ တရားေရးစီရင္ ေရးအာဏာနဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲမႈအာဏာမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္မွာ စတင္က်င့္သုံး ေဆာင္ရြက္ရပါလိမ့္မယ္။ အေရးႀကီးဆုံးအခ်က္က အတိတ္ကအမွားအယြင္းမ်ားအေပၚ သင္ပုန္းေခ်ေရး၊ အာဏာကင္း စင္ေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားဟာ အမ်ားျပည္သူ လက္ခံယုံၾကည္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အေျခအေန တခုအထိ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္လာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရာႏႈန္းျပည့္ အားလုံးေက်နပ္လက္ခံဖို႔ မျဖစ္ႏို္င္ေပမယ့္ “သားေရႊအုိး ထမ္းကိန္း” ပဲလို႔ လူနတ္သာဓုေခၚႏိုင္ဖို႔ေတာ့လုိပါတယ္။
(၅) အေျပာင္းအလဲမ်ားရဲ႕ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈဟာ ဘယ္လုိလကၡဏာေဆာင္သင့္သလဲ
ျပည္သူလူထုတရပ္လုံး စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံၿပီး က်ားကုတ္က်ားခဲႀကိဳးပမ္းမႈရဲ႕ အစဦး အသီးအပြင့္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ အႏွစ္သာ ရအားျဖင့္ အမ်ဳိးသားေရးလကၡဏာရွိတဲ့ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ပဋိပကၡရဲ႕ အဓိကအင္အားစုမ်ားဟာ သူတို႔ တဦးခ်င္းစီရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ေရြးခ်ယ္စရာ တျခားနည္းလမ္းမရွိေတာ့ဘူးရယ္လို႔ ဘက္ႏွစ္ဘက္စလုံးက လက္ ေတြ႔ပကတိ သေဘာအရ ႐ႈျမင္လာေစတဲ့ ပဋိပကၡရဲ႕ အျမင့္ဆုံးႏိုင္ငံေရးအဆင့္မွာ ေနၿမဲ (Status Quo) ဟာ ပ်က္သုဥ္း သြားၿပီး အေျပာင္းအလဲ (Change) ဟာ စတင္ ျဖစ္ေပၚလာေလ့ရွိပါတယ္။ ႀကံ႕ဖြံ႔အစိုးရဟာ သည္အေျပာင္းအလဲမွတပါး ေရြးခ်ယ္စရာမရွိေတာ့ပါ။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပစၥဳပၸန္အေရြ႕ဟာ Globalization ျဖစ္စဥ္ထဲကို ေရြ႕မလား၊ မေရြ႕လား။ တနည္း အားျဖင့္ Global Village နဲ႔ ဆက္စပ္မလား၊ မဆက္စပ္ဘူးလားဆိုတာ သူတို႔အေျဖေပးရမယ့္ အခ်ိန္ကာလပါ။ သည္ေမး ခြန္းေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ တုိက္ရိုက္အခ်ဳိးက်ေနတာမို႔ မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာင့္ကာနမ္း၊ မနမ္းေတာင္မွ ပင့္ သက္႐ိႈက္ၾကရမွာ မလြဲပါ။ ဒါေၾကာင့္ သည္အေျပာင္းအလဲမ်ားဟာ ႏိုင္ငံတကာလကၡဏာ ေဆာင္တယ္လို႔လည္း ဆုိႏိုင္ပါ တယ္။
(၆) အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ၿပီဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ လက္ေတြ႔ဘဝနဲ႔ ဆီေလ်ာ္ညီညြတ္ေစဘို႔ ဘယ္လုိပုံ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအႏုပညာေျမာက္ေျမာက္ ႀကဳိးပမ္းသင့္သလဲ
အေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ေျမာက္ေရး အေျခအေနမ်ားကို တဦးေကာင္း တေယာက္ေကာင္း စတင္ဖန္တီးေကာင္း ဖန္တီးရ မွာ ျဖစ္ေပမယ့္ သင့္ေတာ္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့အေျခအေနတရပ္မွာ အမ်ားပါဝင္ပတ္သက္မႈမ်ား (inclusive) ျဖစ္ ထြန္းေရးကို ဦးတည္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခအေနေပးရင္ ေပးသေလာက္ သည္အေျပာင္းအလဲမ်ားရဲ႕ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္ မႈတိုင္းမွာ လူထုကိုယ္တုိင္ ပါဝင္ပတ္သက္တဲ့လကၡဏာ ေဆာင္သင့္ပါတယ္။ For the people, By the people ဆိုတဲ႔ အဓိကက်တဲ့ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အေျခခံအက်ဆုံး ၾကန္အင္လကၡဏာကို တည္ၿငိမ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ သ ဟဇာတျဖစ္ေရး စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားကို မထိခိုက္ႏုိင္ေစဘဲ တုိးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။ ေခတ္သစ္ ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔အ စည္း ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ျပႆနာမ်ားဟာ အင္မတန္သိမ္ေမြ႔ၿပီး တခုႏွင့္တခုလည္း အျပန္အလွန္ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ကိစၥရပ္ မ်ားျဖစ္တာမုိ႔ Top Down ပုံစံကို အတတ္ႏိုင္ဆုံးေရွာင္ၿပီး Bottom Up စနစ္ကို က်င့္သုံးသင့္ပါတယ္။ သတိထားရမယ့္ အခ်က္တခ်က္ကေတာ့ ညီညြတ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကုိ မထိပါးဘို႔ ပါပဲ။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ Democratic Institutions မ်ား ျဖစ္ တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ NGOs မ်ား၊ CBOs မ်ားနဲ႔ သမဂၢမ်ား၊ Media မ်ားဟာ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို မထိခိုက္ေစတဲ့ အေျခအေနေအာက္မွာ တစထက္တစ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာဖို႔ လိုပါေသးတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာသလုိပဲ လူတိုင္းလူတိုင္းဟာ အေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ေျမာက္ေရး အေျခအ ေနဖန္တီးၾကဖို႔ တာဝန္ရွိသလို အေျပာင္းအလဲမ်ား ပိုၿပီးအဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔ေအာင္၊ ပိုၿပီးညင္သာေအာင္ျမင္ေအာင္ ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ဳိးသားေရးတာဝန္တရပ္အေနနဲ႔ အေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ေပၚဖို႔သာမက အ ေျပာင္းအလဲမ်ား တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ လူတိုင္းပါဝင္လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ တဖက္မွာလည္း ဒီအေျပာင္း အလဲမ်ားကို ထိန္းေၾကာင္းတည့္မတ္ေပးတဲ့ ညႇိႏႈိင္းအေျဖရွာမႈျဖစ္စဥ္တခု မလြဲမေသြ လိုအပ္ပါတယ္။
သည္ေဆာင္းပါး ေရးေနတုန္းမွာပဲ ကၽြန္ေတာ့္ထက္ ႏိုင္ငံေရးလုပ္သက္အမ်ားႀကီးရင့္ၿပီး အေတြ႔အႀကဳံေရာ စဥ္းစားမႈပါ သာတဲ့ သင္ဆရာ ျမင္ဆရာတဦး ေရာက္လာတာမို႔ ဖတ္ၾကည့္ပါအုံးလို႔ဆိုၿပီး ေရးလက္စစာမူကို ထိုးေပးမိတယ္။ သူ ဖတ္ၾကည့္ၿပီးၿပီးခ်င္းပဲ က်ေနာ္က Is it acceptable? လို႔ လွမ္းေမးေတာ့ သူက ခ်က္ခ်င္းပဲ to be considered မဟုတ္ ေသးဘူး၊ မဟုတ္ေသးဘူး to be considered earnestly လို႔ ၿပဳံးၿပံဳးႀကီး ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္္ ဥာဏ္မီသေလာက္ ျဖစ္ ညႇစ္ထုတ္ထားတဲ့ စိတ္ကူးစိတ္သန္းမ်ားကို လက္ခံႏိုင္တဲ့အဆင့္မရွိရင္ေတာင္မွ စဥ္းစားေဝဖန္ၾကမယ္၊ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ား ျပန္ၿပီး feed back ေတြေပးၾကသူေတြအာလုံးကို ေလ့လာမႈျဖစ္စဥ္ (Learning process) အတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ က်ေနာ့္ အတြက္ေတာ့ သင္ ဆရာ၊ ၾကားဆရာမ်ားအျဖစ္ မွတ္ယူၿပီး ေက်းဇူးတင္ေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမင္းရည္တက္ဦးသာ
Source: ေန႔သစ္

Posted in: ၀၈။ ေဆာင္းပါး