ယာယီပတ္စ္ပိုု့ျဖင့္္လာေရာက္ၾကတဲ့ ျမန္မာအလုပ္သမားႏွင့္အင္တာဗ်ဴး

ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရတို႔ အၾကား တရား၀င္ အလုပ္သမား တင္ပို႔တဲ့ အစီအစဥ္ စတင္ေနေပမယ့္ ျမန္မာ အလုပ္သမားေတြ အတြက္ေတာ့ အခက္အခဲေတြ ၿပီးဆုံးသြားတာ မေတြ႔ရပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ေကာ့ေသာင္းကေန ရေနာင္းဘက္သို႔ အပို႔ ခံခဲ့ရတဲ့ အလုပ္သမားေတြ အထဲမွာ အခက္အခဲ အမ်ဳိးမ်ဳိး ႀကဳံေနရသူေတြ ရွိေနပါတယ္။

ပြဲစားေတြရဲ႕ မေရမရာ စကားေတြကို ယုံၿပီး မလုပ္ခ်င္တဲ့ အလုပ္ေတြ လုပ္ရတာကေန လုပ္အားခကို အျဖတ္ခံရတာ အဆိုးဆုံး အေနန႔ဲ မိမိရဲ႕ ယာယီ ႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္ ကိုေတာင္ သိမ္းဆည္းခံေနရတာ စတဲ့ အျဖစ္ေတြ ႀကဳံေနရတာပါ။
ဒီအထဲမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕နယ္ကေန ထိုင္းႏုိင္ငံ ေရာက္လာတဲ့ အသက္ (၂၀)ေက်ာ္ လူငယ္ (၆)ေယာက္လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ သူတို႔ အထဲက ကိုေဇာ္လင္းေအာင္ကို အလြတ္သတင္းေထာက္ ျမတ္ညိဳက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားပါတယ္။


ေမး။   ။ ျပည္ပကို ထြက္လာဖို႔ အတြက္ ျပည္တြင္းမွာ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရလဲ။


ေျဖ။  ။ ပထဦးဆံုး က်ေနာ္တို႔  ေဂ်ာ္ဒန္ကို သြားမယ္ရမယ္ဆိုၿပီး ရမ္းၿဗဲက ဦးပဇင္း တစ္ပါးကို က်ပ္ေငြ (၃)သိန္းအရင္ ေပးရပါတယ္။ ရန္ကုန္ တာေမြက ဦးပဇင္းရဲ႕အစ္မ ျဖစ္သူထံသို႔ က်ေနာ္တို႔ကို ပို႔လိုက္ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ ပတ္စ္ပို႔ ေလွ်ာက္ထားၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေမာ္တာ အပ္ခ်ဳပ္စက္ကို (၁၅)ရက္ေလာက္ သင္ခဲ့ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ ရခိုင္ကို သံုး၊ေလးလေလာက္ ျပန္ေနခဲ့ရပါတယ္။

က်ေနာ္တို႔ ေစာင့္ေနခ်ိန္မွာ ေဂ်ာ္ဒန္ကို မသြားရေတာ့ဘူးတဲ့။ ထိုင္းကို သြားရမယ္လို႔ေျပာတယ္။ ရမ္းၿဗဲမွာ ေပးထားတဲ့ ပိုက္ဆံကို ျပန္ေပးဖို႔ ဆိုတာလည္း မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ တာေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔လည္း ထိုင္းကို လာမယ္ ဆိုေတာ့ ပိုက္ဆံ (၂)သိန္းခြဲ ထပ္ေပး ရအံုးမယ္လို႔ ရန္ကုန္က ပြဲစားမက ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ေစ်းျပန္ညိႇေတာ့ ေနာက္ဆံုးမွာ တစ္သိန္းခြဲ ထပ္ေပး လိုက္ရပါတယ္။ ရန္ကုန္ကုိ ကုိယ့္စရိတ္နဲ႔ကိုယ္ လာခဲ့ၾကတာပါ။ ရန္ကုန္မွာ (၄၅)ရက္ေလာက္ ေနၿပီးေတာ့ ေကာ့ေသာင္းကို ပို႔လိုက္ပါတယ္။


ေမး။    ။ ေကာ့ေသာင္းကို ေရာက္တဲ့အခါမွာ ဘာအစီအစဥ္ေတြ လုပ္ၾကရလဲ။


ေျဖ။    ။ ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕ ေရႊျပည္သာရပ္ကြက္ ဆရာစံလမ္း မွာရိွတဲ့ အေဆာင္ တစ္ခုမွာ က်ေနာ္တို႔ကို ထားပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း အဲဒီ အေဆာင္မွာ ရွိပါတယ္။ လူေတြ မ်ားပါတယ္။ ေကာ့ေသာင္း ကုိယ္စားလွယ္က ထိုင္းႏိုင္ငံ ဆံုခလာၿမိဳ႕မွာ ပရိေဘာဂ အေခ်ာလုပ္ရမယ္။ တစ္ရက္ကို (၂၂၀)ဘတ္ ရမယ္။ အခ်ိန္ပို တစ္နာရီကို ဘတ္ (၄၀)ရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာဘက္က ဗိုလ္ႀကီေဟာင္း စိုးႏိုင္၊ ဦးစိုးလြင္နဲ ့ေကာ့ေသာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံကူး လက္မွတ္ ထုတ္ေပး ေရး႐ံုး (မလန)႐ံုးက အရာရွိ အမ်ိဳးသမီးႀကီး တစ္ေယာက္  PMP ကုမၸဏီ ကိုယ္စားလွယ္ ကိုဧရာခ်ိန္ေမာင္တို႔ လက္မွတ္ေရးထိုး ၾကပါတယ္။


ေမး။    ။ ထိုင္းႏိုင္ငံထဲကို ေရာက္လာတဲ့အခါ  အေျခအေနက ဘယ္လိုလဲ။


ေျဖ။    ။ ထိုင္းဘက္ကို ေရာက္တာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ပတ္စ္ပို႔ စာအုပ္ကို ကိုင္ခြင့္ မရလိုက္ေတာ့ဘူး။ ကိုသူရေအာင္က ထိုင္းဘက္က PMP က်ေနာ္တို႔ ေရာက္ေရာက္ျခင္း လာအိုနယ္စပ္ ေခါင္ကဲန္ကို ပို႔ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ ေဆးစစ္ၿပီးေတာ့ work permit (အလုပ္လုပ္ကိုင္ခြင့္) လုပ္မရ တာေၾကာင့္ ဘန္ေကာက္ကို ျပန္လာခဲ့ရတယ္။ ဘန္ေကာက္က တစ္ဆင့္ အခု sadao (ဆာဓဟို)ကို ေရာက္ေနတာပါ။ ေနာက္ အထပ္သား စက္႐ံုတစ္ခုမွာ က်ေနာ္တို႔ (၂၁)ရက္ လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
အလုပ္႐ံုက work permit လုပ္မေပးလို႔ ေျပာတာေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ပြဲစားေတြကို ဖုန္းဆက္ပါတယ္။ ပြဲစားေတြက ဖုန္းမကိုင္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အားလံုး တိုင္ပင္ၿပီးေတာ့ ပြဲစားေတြလာေအာင္ ဆိုၿပီး အလုပ္ တစ္ရက္မလုပ္ပဲ နားလိုက္ ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလုပ္႐ံုက က်ေနာ္တို႔ကို အလုပ္က ထုတ္ပစ္လိုက္ ပါတယ္။  ဒီေတာ့မွ ပြဲစားေတြလည္း ေရာက္လာပါတယ္။


ေမး။   ။ ဘယ္ကုမၸဏီလဲ၊ ပြဲစား နာမည္က ဘာတဲ့လဲ ေျပာျပပါလား။


ေျဖ။   ။ ေကာ့ေသာင္းမွ ကိုရဲေသြးက ရေနာင္းက ကိုလွဖုန္း ဆီကို လႊဲတယ္။ သူက တစ္ဆင့္ ဘန္ေကာက္က လွမင္းဆိုတဲ့ ပြဲစားဆီကို လႊဲပါတယ္။ အခုေရာက္ေနတဲ့ ဆာဓဟိုက ပန္းရံဆိုဒ္ တစ္ခုကို လာပို႔ထားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကို ပြဲစားက တစ္ရက္ကို (၂၂၀)ရမယ္။ ေန႔တိုင္း အခ်ိန္ပို ႏွစ္နာရီ လုပ္ရမယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဘတ္(၃၀၀) ရမယ္ဆိုလို႔ လုပ္မယ္ဆိုၿပီး ဒီကို လိုက္လာ ၾကျပန္တယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ကို ေရာက္လို႔ လုပ္ငန္းရွင္နဲ႔ ေျပာၾကတဲ့ အခါ အခ်ိန္ပို ေန႔တိုင္း မရွိဘူး။
အလုပ္လုပ္မယ့္ တူေတြ၊ လႊေတြ အကုန္လံုး ကိုယ့္ပိုက္ဆံနဲ႔ကို၀ယ္ရမယ္။ ေရကအစ ၀ယ္သံုးရမယ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မလုပ္ခ်င္ေတာ့ဘူး။ ဘန္ေကာက္က ကိုလွမင္း ဆင္းလာၿပီး က်ေနာ္တို႔မွာ ရွိသမွ် စာရြက္ စာတမ္းေတြကို သိမ္းယူ သြားတယ္။ ယာယီပတ္စ္ပို႔ စာအုပ္လိုခ်င္ရင္ ဘတ္ (၁၂၀၀၀)ေပးရမယ္။ work permit ပါ ယူမယ္ဆိုရင္ (၁၆၀၀၀)ေပးရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။


ေမး။  ။ ညီေလးတို႔ ျပည္တြင္းမွာ  ေငြအမ်ားႀကီး ကုန္က်ခံၿပီး လာခဲ့ေတာ့ ကိုယ္မွန္းခဲ့သလို မျဖစ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ နားလည္တယ္။ ညီေလးတို႔လို ျပည္တြင္းက ေနၿ့ပီးေတာ့ ျပည္ပကို ထြက္ခြာဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြကို ဘာအႀကံျပဳ ေျပာခ်င္လဲ။


ေျဖ။    ။ က်ေနာ္တို႔ လာမယ္လုပ္တုန္းက ပြဲစားေတြက ေျပာတယ္။ ကိုယ့္ဆီမွာလို မပင္ပန္းဘူး။ တစ္လကို က်ပ္ေငြ ႏွစ္သိန္းခြဲ၊ သံုးသိန္းေလာက္ ရတယ္လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ တခ်ိဳ႕ အိမ္ေတြေရာင္း၊ လယ္ေတြကို ေရာင္းၿပီးေတာ့ လာခဲ့ၾကတဲ့သူေတြ ပါတယ္။ ဒီပံုစံ အတိုင္းဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လို လုပ္ရမလဲ မသိျဖစ္ေနတယ္။  က်ေနာ္တို႔ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္။ ေနာက္လူေတြ မလာပါနဲ႔လို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

Source: Grassroots Human Rights

Posted in: ၀၁။ အလုပ္သမားမ်ား သတင္း