ကခ်င္အေရး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏႈတ္ပိတ္ေနျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း ဦးဝင္းတင္ျငင္းဆို

United States Institute of Peace တြင္ စကားေျပာေနသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (ဓာတ္ပံု – Reuters)

ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ စစ္ပြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အေရး ႏႈတ္ပိတ္ေနသည္ဟူေသာ ေျပာဆုိမႈမ်ားကုိ မွားယြင္းေၾကာင္း အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပါတီ (NLD) ပါတီေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ဦး၀င္းတင္က ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
“ေဒၚစု ကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္၊ ဒီမုိကေရစီေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ဘာမွ ႏႈတ္ပိတ္တယ္လုိ႔ မရွိဘူး။ ေဒၚစု ေျပာေနတဲ့ အေၾကာင္းက ပထမဆံုး အပစ္အခတ္ေတြ
ရပ္စဲဖု႔ိလုိတယ္၊ ပစ္ေနခတ္ေနၾကရင္ ေဆြးေႏြးပြဲ ဆုိတာ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး၊ ေနာက္တခ်က္က တုိင္းရင္းသား အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ေတာင္းဆုိခ်က္ျဖစ္တဲ့ ကိုယ့္ၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးေရး၊ တန္းတူ အခြင့္အေရး ဆုိတဲ့အခ်က္ ၂ ခ်က္ကို ၾကည့္ၿပီး စစ္မွန္သည့္ ဒီမုိကေရစီ ျပည္ ေထာင္စု ဆုိတာျဖစ္ဖုိ႔ ညိႇႏႈိင္း ေဆြးေႏြးၾကပါဆုိတာ ေျပာေနတာ” ဟု သူက ဆုိသည္။
တခ်ိန္တည္းတြင္ ယခုလက္ရွိ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္ရွိေနသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ခ်ီးျမႇင့္ သည့္ ဆု လက္ခံရရွိျခင္းကို ဂုဏ္ယူမိေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ အဆုိပါ အခမ္းအနားကို ကခ်င္တုိင္းရင္းသားမ်ား အေနျဖင့္ ပါ၀င္ႏုိင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ကခ်င္ မဟာမိတ္ (Kachin Alliance – KA) က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ထံသို႔ စက္တင္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲျဖင့္ စာပို႔ထားသည္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တခ်ိန္မွာ အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာအစုိးရ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီ ပါတီကလည္း အစုိးရထဲ ပါတဲ့ ပါတီျဖစ္တယ္။ လႊတ္ေတာ္ကလည္း အစုိးရကို ေထာက္ခံေနတယ္ေလ” ဟု အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ကခ်င္မဟာမိတ္၏ တာဝန္ခံ ျဖစ္သူ Nsang Gum San က ေျပာဆိုေၾကာင္း ကခ်င္သတင္းဌာန က သတင္းေရးသားထားသည္။
လက္ရွိ ကာလ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ေန႔စဥ္ ရက္ဆက္ ျဖစ္ပြားေနေသာ စစ္မက္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ မိမိတို႔၏ ေဆြမ်ိဳး သားခ်င္းမ်ား လ်စ္လ်ဴရွႈ ခံေနရေၾကာင္း၊ ၎တို႔ ဆင္းရဲဒုကၡမ်ားႏွင့္ ၀မ္းနည္း ပူေဆြးေသာကမ်ား ဖိစီးမႈျဖင့္ ေၾကကြဲေနခ်ိန္၊ ကခ်င္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ေသာင္းႏွင့္ခ်ီ၍ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ေျပာင္းေရႊ႕ခံေနရသည့္ အခ်ိန္ စသည့္ အေျခအေန မ်ားတြင္ မိမိတုိ႔ အေနျဖင့္ ၀မ္းေျမာက္ေပ်ာ္ရႊင္ရန္ မည္သို႔မွ် ဆီေလွ်ာ္ အပ္စပ္ျခင္း မရွိေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္စုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လြတ္ေျမာက္လာစဥ္ ကတည္းက သတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေျပာဆုိမႈမ်ား၊ ေၾကညာခ်က္မ်ားက ထုတ္ေဖာ္ျပသလွ်က္ေၾကာင္း၊ လြန္ခဲ့သည့္ ဇူလိုင္လက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ တြင္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ စစ္ေရး တိုက္ခိုက္မႈမ်ားအစား ႏိုင္ငံေရး နည္းလမ္းအရ ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးေရး နည္းလမ္းျဖင့္ လုပ္ေဆာင္သြားၾကရန္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ ၄ ဖြဲ႔တို႔ကို အိတ္ဖြင့္စာေပးပို႔ ေမတၱာရပ္ခံ ကမ္းလွမ္းခဲ့ေၾကာင္း ဦး၀င္းတင္က ေျပာသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ထုိစဥ္က တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အင္အားစုမ်ားႏွင့္ အစုိးရအၾကား စြန္႔စားၿပီး ၀င္ရပ္မည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့ေၾကာင္း၊ အဆုိပါကိစၥ လုပ္ေဆာင္မေပးႏိုင္ပါက ၾကားညပ္ကာ အႏၱရာယ္ႀကီးသည့္ ကိစၥျဖစ္ ေၾကာင္း သိလွ်က္ ရပ္တည္ခဲ့ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
“ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်မတို႔ေတာ့ ၾကား၀င္ရပ္ေပးမွျဖစ္မယ္၊ မလုပ္ရင္ေတာ့ ပုိဆုိးလိမ့္မယ္ဆုိၿပီး ေဒၚစု ေျပာတဲ့ စကား က်ေနာ္ မွတ္မိေနေသးတယ္” ဟု ဦး၀င္းတင္က ဆုိသည္။
ထုိစဥ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုိင္ရာ တတ္စြမ္းသမွ် ကူညီေပးသြားမည္ဟု ေျပာဆုိ ကမ္းလွမ္္းမႈ တြင္ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔မ်ားက ႀကိဳဆုိခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အစုိးရဘက္က မည္သို႔မွ် မတု႔ံျပန္ခဲ့ဟု သိရသည္။
“သေဘာကေတာ့ ေဒၚစုရဲ႕ ၾကား၀င္ေပးဖုိ႔ ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို အစုိးရဘက္ကလည္း ဘာမွ မတုံ႔ျပန္ခဲ့ဘူး။ ကခ်င္ဘက္ ကလည္း ဘာမွ မတု႔ံျပန္ခဲ့ဘူး” ဟု ဦး၀င္းတင္က ဆုိသည္။
သုိ႔ေသာ္ မၾကာေသးမီက ဧရာ၀တီ သတင္းဌာန အယ္ဒီတာႏွင့္ အစုိးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္မင္း တုိ႔ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္အေရး အပါအ၀င္ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၏ အခန္းက႑ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အတိအလင္း အစိုးရဘက္က တုံ႔ျပန္ေျပာၾကားလာခဲ့သည္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း ၀ိုင္းကူမယ္လို႔ ကတိေပးထားၿပီးသားပါ။ လိုအပ္တာကိုေျပာပါ၊ ၀ိုင္းကူမယ္လို႔ ေျပာထားၿပီးသား။ အဲဒီေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း အခု လႊတ္ေတာ္ တက္ေနရတာေပါ့ဗ်ာ။ လႊတ္ေတာ္ တက္ေနရေတာ့ သူ မအားလပ္ဘူး။ အားလပ္တဲ့ ေနာက္ပိုင္း ကာလေတြမွာ သူ က်ေနာ္နဲ႔ လိုက္မွာေပါ့ဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားတို႔ အဲဒါ ေစာင့္ၾကည့္လိုက္ေပါ့” ဟု ဦးေအာင္မင္းကလည္း ေျပာထားသည္။
NLD ပါတီသည္ အာဏာရပါတီမဟုတ္ေၾကာင္း၊ ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၂ ဘက္စလံုးကို တုိက္တြန္း၍ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေမတၱာရပ္ခံသည့္ အဆင့္သာလုပ္ႏုိင္ၿပီး တကယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေျပာဆုိေရးမွာ အစုိးရႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႕ (KIO) တုိ႔သာျဖစ္ေၾကာင္း ဦး၀င္းတင္က ဆုိသည္။
တဖက္တြင္လည္း KIO က ျမန္မာအစုိးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုယ္စားလွယ္၏ ၿငိမ္္းခ်မ္းေရး စကားေျပာရန္ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ ဖိတ္ေခၚမႈကို ပယ္ခ်လုိက္ၿပီျဖစ္သည္။
“စစ္ေရး တင္းမာတဲ့အခ်ိန္မွာ အစုိးရ ထိမ္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ေနရာကို သြားၿပီးေတာ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖုိ႔ အျဖစ္ဘူးဆုိတဲ့ အေၾကာင္း အရင္ကတည္းက ေျပာၿပီးသားရွိတယ္။ အမွန္ေတာ့ သမၼတႀကီး ေခၚတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဦးေအာင္မင္းက ေတြ႔ဆံုဖုိ႔ ေနရာကို ေနျပည္ေတာ္မွာ လုပ္ရေအာင္ဆုိၿပီး ေျပာတာပါ၊ က်ေနာ္တုိ႔ မလာႏုိ္င္တဲ့အေၾကာင္းလည္း သူတုိ႔ကုိ အေၾကာင္း ျပန္ၾကားခဲ့ၿပီးပါၿပီ” ဟု KIO ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးလနန္က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
ၾသဂုတ္လ၂၅ ရက္ေန႔က အစုိးရႏွင့္ KIO တုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္္းေရး စကားေျပာရန္ အစုိးရ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္မင္းက ပထမ မူဆယ္ ၿမိဳ႕တြင္ ေျပာဆိုႏုိင္ေရးအတြက္ ကမ္းလွမ္းခဲ့ရာ မူဆယ္သုိ႔ မလာႏိုင္ေၾကာင္းေျပာခဲ့၍ ေနျပည္ေတာ္သို႔ လာေရာက္ရန္ ေျပာဆုိခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
သုိ႔ေသာ္ စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေျခလွမ္းမ်ား စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ အတြက္ ၾကားခံ ဆက္သြယ္ေရး ရံုးျဖစ္သည့္ Justice and Negotiation Center တခုကို လြဳိင္ဂ်ယ္ရွိ ဖရန္ငြန္ရြာတြင္ ယမန္ေန႔က ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“အဓိက ရည္ရြယ္တာကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ KIO အဖြဲ႔နဲ႔ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ေတြ ေတြ႔ဆံုဖုိ႔ေပါ့၊ အနီးကပ္ ေစာင့္ ၾကည့္ ေလ့လာဖု႔ိရယ္၊ လုိအပ္တဲ့အႀကံေပးခ်င္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ အဲဒီရံုးမွာ လာၿပီးမွ အႀကံဉာဏ္ ေပးႏိုင္ဖုိ႔ရယ္ အတြက္ ဖြင့္ျဖစ္တာပါ” ဟု ဦးလနန္က ေျပာသည္။
ယခု ဖြင့္လွစ္လုိက္သည့္ ေနရာကို အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ ၂ ဘက္ သေဘာတူ ေဆြးေႏြးမႈအရ KIO ထိမ္းခ်ဳပ္နယ္ေျမလည္း မဟုတ္၊ အစုိးရ စစ္တပ္ စစ္စခန္း ခ်ရာေနရာလည္း မဟုတ္သည့္ ၂ ဘက္ သြားလာေရး ၾကား က်သည့္ ေနရာကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အစုိးရႏွင့္ KIO ၂ ဘက္ ေတြ႔ဆံုမႈ အေသးစိပ္ မွတ္တမ္းမ်ားကို အမ်ား သိရွိေလ့လာႏိုင္ရန္ ယခု ရံုးတြင္ ထားရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသူက ဆက္ေျပာသည္။
ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ KIO တုိ႔မွာ ၁၇ ႏွစ္ၾကာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမ်ား လုပ္လာခဲ့ၿပီး ယမန္ ႏွစ္ ဇြန္လမွ စတင္ကာ သေဘာတူညီမႈမ်ား ပ်က္ကာ တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားခဲ့၍ ဒုကၡသည္ ၉ ေသာင္း ေက်ာ္ခန္႔တုိ႔ အုိးအိမ္မ်ား စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား အေရး၊ အျမန္ဆံုး စစ္ပြဲမ်ား ရပ္စဲၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိေရး အတြက္ ျပည္တြင္း ျပည္ပတုိ႔မွ စိုးရိမ္မႈမ်ား ျမင့္တက္ေနၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုိလားသူမ်ားကလည္း ပံုသ႑န္ အမ်ဳိးမ်ိဳး ျဖင့္ လႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ားရွိၾကသည္။ ဒုကၡသည္မ်ားကိုလည္း ကူညီေပးမႈမ်ား၊ အားေပးႏွစ္သိမ့္မႈမ်ား အဆက္မျပတ္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။
စက္တင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုိလားသူမ်ားက ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ပြဲမ်ား ရပ္စဲေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္းေလွ်ာက္ပြဲတခုကို ႏုိင္ငံအႏွံ႔ လုပ္ေဆာင္ရန္ လႈံ႔ေဆာ္ထားသည္။
ဧရာဝတီ fc

Posted in: ၀၃။ ျမန္မာ့ သတင္း