CPI တရားစြဲလွ်င္ စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ား အမ်ားျပည္သူကို ထုတ္ျပန္ရန္လို

ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။       ။ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ရပ္ဆိုင္းလိုက္သျဖင့္ တ႐ုတ္စြမ္းအင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္ပိုေရးရွင္း
CPIမွ တရားစြဲလာပါက ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ စီမံကိန္းစာခ်ဳပ္ပါ အခ်က္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိေအာင္ ထုတ္
ျပန္ရန္ လိုလိမ့္မည္ဟု တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေနၾကီးတဦးက ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ေျပာဆိုသည္။

တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္တြင္ ၂၅ ႏွစ္ခန္႔ တာဝန္ထမ္းေနဆဲျဖစ္သည့္ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးရန္ေနာင္က တ႐ုတ္ဘက္မွ တရားစြဲဆိုလာပါက အသင္းအဖြဲ႔ (သို႔မဟုတ္) ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ ဝိုင္းဝန္းေျဖရွင္းေပး ႏိုင္ရန္အတြက္ ကိုယ္တိုင္ သိရွိထားရန္ လိုအပ္သည္ဟု ဆိုသည္။

“အဲဒီလိုေျပာေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔က ဝိုင္းဝန္းေဝဖန္ႏိုင္မယ္။ အၾကံဉာာဏ္ေပးႏိုင္မယ္ေပါ့။ တကယ္လို႔ ဟိုဘက္က
ေနၿပီးေတာ့ အေရးဆိုလာမယ္ဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တို႔က ဝိုင္းကူဖို႔ဆိုတာ က်ေနာ္ တို႔ ကိုယ္တိုင္က သိေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ဘက္ကေနၿပီး ဝိုင္းကူလို႔ရမွာေပါ့” ဦးရန္ေနာင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ငလ်င္လမ္းေၾကာင္း ျပပံု (ဓါတ္ပံု http://tintlwinswe.blogspot.com)

မုတၱမပင္လယ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ အင္းေတာ္ႀကီးအထိ ေတာင္-ေျမာက္ တန္းေနၿပီး မိုင္ေပါင္း ၇၅ဝ ေက်ာ္ရွည္သည့္ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ ရွင္သည္ သံုးခြ၊ ပဲခူး၊ ေတာင္ငူ၊ ပ်ဥ္းမနား၊ ရမည္းသင္း၊ မႏၲေလး၊ စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕တို႔ကို ပဲခူး႐ိုးမအေရွ႕ဘက္ျခမ္းမွ ျဖတ္သြားသည္။ အင္းေတာ္ၾကီးကန္၏ ေျမာက္ဘက္ အနီးတြင္ အေရွ႕ဘက္သို႔ ျဖာထြက္သြားသည့္ ျပတ္ေရြ႕ ေလးခု အနက္ တခုသည္ ကူမြန္ေတာင္တန္းအေရွ႕ဘက္ ေမချမစ္ႏွင့္ အၿပိဳင္ ပူတာအိုဘက္သို႔ တက္ သြားၿပီး အိႏိၵယႏွင့္ တိဘက္ေျမထုခ်င္းတိုက္သည့္ ေနရာႏွင့္ သြားဆံုသည္။ အင္းေတာ္ႀကီး ကန္ သည္ပင္ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ေၾကာင့္ ျဖစ္လာသည့္ ဂ်ဳိမ့္ၾကီးျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ အင္းေတာ္ ႀကီး ေျမာက္ဘက္ တဆက္တည္းတြင္ ရွိသည့္ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕၏ ပင္မလမ္းေၾကာင္း main segment ႏွင့္ ျမစ္ဆံုဆည္သည္ မိုင္ ၃ဝ ေက်ာ္သာေဝးသည္ဟု သိရသည္။ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ ေၾကာင့္ ၁၉၃ဝ ခုတြင္ ပမာဏ ရစ္ခ်္တာစေကး ၇.၃ ရွိသည့္ သမိုင္းဝင္ ငလ်င္ႀကီးတခု ပဲခူးၿမိဳ႕တြင္ လႈပ္ခဲ့သည္။ ၿမိဳ႕ေနအိမ္အေျမာက္မ်ားပ်က္စီးခဲ့ၿပီး လူ ၅ဝဝ ခန္႔ ေသဆံုးခဲ့ သည္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္က ျမစ္ဆံုေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို သူ၏ သက္တမ္းတြင္ ရပ္ဆိုင္း ထားမည္ဟု ေၾကညာသျဖင့္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ရင္ဆိုင္ရမည္ဟု ရင္းႏွီးေငြအမ်ားစု ထည့္ဝင္ထားသည့္ CPI က တနလၤာေန႔တြင္ ေျပာဆိုထားသည္။

အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၃,၆ဝဝ တန္ စီမံကိန္း၏ ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ၿပီးစီးေနၿပီဟု ျမန္မာအစိုးရ တရားဝင္
ေျပာဆိုထားၿပီး CPI ကလည္း ဧရိယာအတြင္းမွ ေက်းရြာအခ်ဳိ႕ ေရႊ႔ေျပာင္း ေနရာခ်ထားျခင္း၊ ဧရိယာအတြင္း လမ္းေဖာက္ျခင္း၊ ေသာက္သံုးေရ ျဖန္႔ျဖဴးေရး၊ လုပ္ငန္းခြင္ လွ်ပ္စစ္ရရွိေရး၊ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ရာႏႈန္းျပည့္ ၿပီးစီးလုျဖစ္ေနၿပီး ျမစ္ကူးတံတား၊ ေလာင္ဆာဆီ သိုေလွာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ေနၿပီဟု ဆိုသည္။

CPI ႏွင့္ ျမန္မာအမွတ္ ၁ လွ်ပ္စစ္ဝန္ၾကီးဌာနတို႔ ဒီဇင္ဘာ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာေရးထိုးခဲ့ၿပီး
မတ္လ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္မ်ားပါ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား ေရးထိုးခဲ့ၾက
သည္။

စီမံကိန္း ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းလိုက္ရပါက မူလရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ တန္ဖိုးထက္ အကုန္အက် ပိုလာမည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရက စီမံကိန္းမွရရွိမည့္ေငြျဖင့္ ျပန္ဆပ္ရန္ ရည္ရြယ္ထားေသာ ၂ဝ၁၁ ခု ႏွစ္ဆန္းပိုင္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထံမွ ေခ်းေငြ သေဘာတူညီခ်က္ကို ထိခိုက္မည္ဟု CPI ဥကၠ႒က တနလၤာေန႔တြင္ ထည့္သြင္း ေျပာဆို
ထားသည္။

ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္ စီးပြားေရးလံုၿခံဳမႈအဆင့္ ‘Trade Secret’ အျဖစ္ လ်ဳိ႕ဝွက္ ထားသည္ဟု အမွတ္ (၁) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ျပည္ေထာင္စုဝန္ၾကီး ဦးေဇာ္မင္းက စက္တင္ဘာလအတြင္းက သတင္းေထာက္မ်ားကို ေနျပည္ေတာ္၌ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ေရွ႕ေနၾကီး ဦးရန္ေနာင္ကလည္း ျမန္မာအစိုးရဌာနႏွင့္ တဘက္ကုမၸဏီ၊ ႏွစ္ဘက္ အစိုးရတို႔ ခ်ဳပ္ဆိုထားျခင္း
ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အစိုးရသေဘာမတူလ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရး အက္ဥပေဒ Official Secret Act ႏွင့္ ၿငိစြန္းႏိုင္
ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“အဲဒီဝန္ၾကီးက သူ႔ဟာသူပဲ ေလ်ာ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ခ်မျပနဲ႔ေပါ့။ ျပည္သူ႔ပိုက္ဆံနဲ႔ ေလ်ာ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ခ်ျပရမယ္
ေလ။ မခ်ျပဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ေငြေတြကို miss-use ေပါ့ဗ်ာ။ မွန္မွန္ကန္ကန္ အသံုးမျပဳဘူးဆိုရင္ ေနာင္ သူ႔မွာ တာဝန္ရွိလိမ့္မယ္” ဟု ဆိုသည္။

ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းကို ကိုယ္တိုင္လည္း ဆန္႔က်င္ေနသူ ဦးရန္ေနာင္က အျငင္းပြားေနသည့္ ႏွစ္ဘက္အၾကား ဥပေဒေၾကာင္းအရ ဆက္သြားလ်င္ ႏွစ္ႏိုင္ငံခ်စ္ၾကည္ေရးကို ထိခိုက္ႏိုင္သျဖင့္ ၫႇိႏိႈင္းၿပီး ေျဖရွင္းသင့္သည္ဟု ယူဆသည္။

ႏွစ္ဘက္အစိုးရမ်ားအၾကား အျပန္အလွန္ လိုအပ္မႈမ်ားရွိေနသျဖင့္ ၫႇိႏိႈင္းသည့္နည္းျဖင့္သာ ေျဖရွင္းၾကလိမ့္မည္ဟု  တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ေဟာင္း ဝါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားၾကီး သခင္ခ်န္ထြန္းက ေျပာသည္။

အေမရိကန္အပါအဝင္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ထားသျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရသည္ တ႐ုတ္ကို ပိုမွီခိုလာရသကဲ့သို႔ တ႐ုတ္ကလည္း ယူနန္ျပည္နယ္မွ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြကိုျဖတ္၍ အိႏိၵယ သမုဒၵရာဘက္သို႔ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရး လမ္းေၾကာင္းသစ္ ေဖာက္လိုမႈကို ေထာက္ျပသည္။

“တ႐ုတ္မွာလည္း အေမရိကန္၊ အိႏိၵိယနဲ႔ အၿပိဳင္ျဖစ္ေနေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္ျဖစ္ သိပ္ၿပီးေတာ့ ပစ္ပယ္ရဲမယ္ မထင္ဘူး။
ျပင္းျပင္းထန္ထန္ လုပ္ရဲလိမ့္မယ္လို႔ မထင္ဘူး။ ႏွစ္ဘက္ ၫႇိႏိႈင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လူမႈဘဝမ်ားကို ထိခိုက္မည့္ အႏၲရာယ္အျပင္ ျမစ္ဆံုအေနာက္ဘက္ မိုင္ ၃ဝ ေက်ာ္ အကြာ တြင္ရွိသည့္ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႔ေၾကာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္မည့္ ငလ်င္ေဘးကိုလည္း စိုးရိမ္မႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ ငလ်င္ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉးေဟာင္း ဘူမိအင္ဂ်င္နီယာ ဦးတင့္လြင္ေဆြက ေျပာသည္။

CIP ဥကၠ႒ LU Qizhou က ဆင္ဝွာသတင္းဌာနသို႔ ေျပာၾကားမႈတခုတြင္  တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ စီခၽြမ္ျပည္နယ္အတြင္း ဝမ္ခၽြမ္ငလ်င္လႈပ္စဥ္က မပ်က္စီးဘဲ က်န္ခဲ့ သည့္ Zipingbu ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္႐ံုသည္ Intensity အရွိန္ျပင္းအား
၇ အထိသာ ခံႏိုင္ရွိၿပီး ျမစ္ဆံုဆည္မွာ အရွိန္ျပင္းအား ၉  အထိ ကာကြယ္ႏိုင္သည္ဟု ဆိုထားသည္။

ဦးတင့္လြင္ေဆြ ကမူ Intensity အရွိန္ျပင္းအားဆိုသည္မွာ ငလ်င္ဗဟိုႏွင့္ အကြာအေဝးေပၚမူတည္၍ အနည္း အမ်ားရွိၿပီး CPI က မည္သည့္ ငလ်င္ဗဟိုကို တည္ၿပီး တြက္ခ်က္ေၾကာင္း မသိဟု ေျပာသည္။

“ငလ်င္အရြယ္အစားပမာဏ Magnitude ဘယ္ေလာက္လို႔ ေျပာတာ။ တကမၻာလံုး ဘယ္ကတိုင္းတိုင္း မေျပာင္းဘူး။ Intensity က်ေတာ့ ငလ်င္ဗဟိုခ်က္နဲ႔ နီးရင္ အရွိန္ျပင္းျပင္း ခံရမယ္။ ေဝးရင္ အရွိန္ ေလ်ာ့သြားမယ္” ဟု ဆိုသည္။

ဦးတင့္လြင္ေဆြသည္ ငလ်င္ေကာ္မတီတြင္ ၂ဝဝ၄-ဝ၈ ထိ ေလးႏွစ္ၾကာတာဝန္ယူခဲ့ၿပီး ၂ဝဝ၅ ခုတြင္ ငလ်င္ဇံု အေျချပ ျမန္မာျပည္ေျမပံုကို ဘူမိေဗဒပညာရွင္ ေဒါက္တာဦးသိန္းႏွင့္အတူ ေလ့လာ ေရး ဆြဲခဲ့သူျဖစ္သည္။

စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ရွင္သည္ ရန္ကုန္တိုင္း သံုးခြၿမိဳ႕မွ ပဲခူး႐ိုးမ အေရွ႕ဘက္အတိုင္း စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕ကို ျဖတ္ကာ
ကခ်င္ျပည္နယ္ အင္းေတာ္ၾကီးအထိ ေတာင္-ေျမာက္ တန္းေနရာမွ အင္းေတာ္ႀကီး အထက္တြင္ အေရွ႕ဘက္သို႔
ျဖာထြက္သြားသည့္ ျပတ္ေရြ႔ခြဲ ေလးခုအနက္မွ တခုသည္ ကူမြန္ေတာင္တန္း အေရွ႕ဘက္မွျဖတ္၍ ေမချမစ္ႏွင့္
အၿပိဳင္ ပူတာအိုသို႔ တက္သြားၿပီး အိႏိၵယႏွင့္ တိဘက္ေျမထုခ်င္း တိုက္သည့္ ေနရာႏွင့္ သြားဆံုသည္။

အင္းေတာ္ႀကီးကန္သည္ပင္ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ေၾကာင့္ ျဖစ္လာရသည့္ ဂ်ဳိမ့္ႀကီးျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

တ႐ုတ္ ယူနန္ျပည္နယ္ႏွင့္ ျမန္မာနယ္စပ္၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြင္း သံလြင္ျမစ္၏ ျမစ္ဖ်ားပိုင္းတြင္လည္း စစ္ကိုင္း
ျပတ္ေရြ႕ကဲ့သို႔ ျပတ္ေရြ႔အရွင္မ်ား ရွိေၾကာင္းႏွင့္ နာဂေတာင္-ခ်င္းေတာင္အလြန္ရွိ အိႏိၵယတိုက္ႏွင့္ တိဘက္တိုက္
ေျမထုခ်ပ္အခ်င္းခ်င္း တြန္းေနသည့္ အေနရာမ်ားကိုလည္း CPI က ထည့္တြက္၊ မတြက္ သံသယရွိသည္ဟု ဦးတင့္လြင္ေဆြ က ေျပာသည္။

ထို႔ျပင္ သူတို႔၏ ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္မႈမ်ားအရ အင္းေတာ္ၾကီးအနီးရွိ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ေၾကာတြင္ ပမာဏ ရစ္ခ်တ္တာ စေကး  ၉ ရွိခဲ့လ်င္ မိုင္ ၃ဝ ေက်ာ္သာေဝးေသာ ျမစ္ဆံုဆည္ေနရာသည္  ျပင္းအား ၉ အထက္က်ေရာက္ႏိုင္သျဖင့္ အႏၲရာယ္ရွိႏိုင္သည္ဟု သံုးသပ္သည္။

၁၉၉၄ ခု ျမစ္ၾကီးနားေအာက္ဘက္ ကီလိုမီတာ ၂ဝ ခန္႔တြင္ ငလ်င္တခု လႈပ္ခဲ့ဖူးၿပီး ျမစ္ဆံုအထက္ ေမချမစ္ေပၚ တြင္လည္း ငလ်င္အေသးစားမ်ား လႈပ္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ ေမချမစ္ကိုလည္း ျပတ္ေရြ႕အရွင္ တခုဟု ယူဆေၾကာင္း ဦးတင့္လြင္ေဆြကေျပာသည္။

Posted in: ၀၃။ ျမန္မာ့ သတင္း