- Written by ေနသြင္
- Hits: 1378
ယခုစာစုမွာ အေမရိကန္ ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ Ronald Findlay ၏ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အႀကံျပဳခ်က္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္ဖြား စီးပြားေရးႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး ဘာသာရပ္ ပညာရွင္ ေဒါက္တာ Findlay သည္ ၁၉၆၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြကတည္းက ျမန္မာျပည္ကို စြန္႔ခြာခ့ဲရာကေန ျပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းက ကိုလီဘီယာတကၠသိုလ္မွ ႏိုဘယ္ဆုရ စီးပြားေရးပညာရွင္ ဂ်ဳိးဇက္စတစ္ဂလစ္၊ ကမၻာေက်ာ္ ျမန္မာလူမ်ဳိး စီးပြားေရးပညာရွင္ ေဒါက္တာလွျမင့္ တုိ႔ႏွင့္အတူ ျမန္မာအစိုးရကို စီးပြားေရး အႀကံဥာဏ္ေပးရန္ သြားေရာက္ခဲ့ပါသည္။
______________________________________
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းေခါင္းေဆာင္ျပီး စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့တဲ့ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကေန ေရတြက္ရင္ အႏွစ္ ၅၀ တင္းတင္းျပည့္ပါၿပီ၊ ဒီကာလအတြင္းမွာ ျမန္မာျပည္ဟာ အေရွ႔ေတာင္အာရွႏုိ္င္ငံေတြနဲ႔ စီးပြားေရးအရ၊ လူမႈေရးအရ ဘက္ေပါင္းစံုမွာ မႏႈိင္းယွဥ္ႏုိ္င္ေလာက္ေအာင္ ေနာက္က်ၿပီးရင္း ေနာက္က် က်န္ခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ဟာ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီဘ၀မွာေတာင္ ကမၻာေပၚမွာ ဆန္အမ်ားဆံုး တင္ပို႔တဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ဆန္တန္ခ်ိန္ ၃ သန္း ႏုိင္ငံျခားကို တင္ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းမွာ စစ္ေျမျပင္ ႏွစ္ခါျဖစ္ခဲ့လုိ႔ မိေအးႏွစ္ခါနာဘ၀ကေန ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ျပန္လည္ နလံထေနပါၿပီ။ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးက႑မွာလည္း ေတာ္ေတာ္တန္တန္ တိုးတက္ခဲ့သလုိ စုိက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ စက္မႈထုတ္ကုန္လည္း တုိးတက္သင့္ သေလာက္ တုိးတက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက စီးပြားေရးက႑အားလံုးကို အစိုးရထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္ သြတ္သြင္းလုိက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ (ဆိုရွယ္လစ္စီးပြားေရးလို႔ ေၾကြးေၾကာ္ၿပီး ျပည္သူပိုင္ သိမ္းလုိက္တဲ့အခါမွာ) ေစာေစာက အေျခအေနေတြ အားလံုး ငါးပါးေမွာက္ေတာ့ တာပါပဲ။
တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ အဲဒီအခ်ိန္ေလာက္မွာပဲ ကိုရီးယား၊ ထုိင္၀မ္၊ ေဟာင္ေကာင္၊ စင္ကာပူတို႔က ေအာင္ျမင္တဲ့ စီးပြားေရးဖြံြ႔ၿဖိဳးမႈလမ္းစျဖစ္တဲ့ ပုိ႔ကုန္ဦးစားေပးမဟာဗ်ဴဟာကို စတင္က်င့္သံုးခဲ့ၿပီး၊ သူတို႔ ေနာက္က ထုိင္း၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္တုိ႔ကလည္း လုိက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ စစ္တပ္က ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြက်ေတာ့မွ အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္မွဳစနစ္ကို အျပင္ပမ္းအားျဖင့္ ေလွ်ာ့ခ်ရင္း လမ္းေၾကာင္းေျပာင္း ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ အစုိးရနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ အခြင့္ထူးခံတစုက ျခယ္လွယ္တဲ့ အရင္းရွင္စနစ္ "crony capitalism" ပဲ အဖတ္တင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီၾကားထဲမွာ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိသြားလို႔ စုိက္ပ်ဳိးေရးပို႔ကုန္ေတြ အလံုအေလာက္ မတုိးျမွင့္ႏိုင္တဲ့ေနရာမွာ တစံုတရာ ဖာေထးႏုိင္ခဲ့ေပမယ့္ အစိုးရဟာ အေမရိကန္နဲ႔ အီးယူက ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကို ရင္ဆုိင္ႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရင္း တရုတ္အေထာက္အပံ့ အေပၚမွာ တရစ္ၿပီး တရစ္တုိးလို႔ မွီခိုလာရပါတယ္။
အရပ္သားအမည္ခံ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ တျခား စစ္အရာရွိေဟာင္းေတြရဲ႕ အစိုးရသစ္က တုိင္းရင္းသားသူပုန္ေတြနဲ႔ေရာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အတုိက္အခံ ဒီမုိကေရစီအုပ္စုေတြနဲ႔ေရာ ရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ ေရွးရႈလုပ္ေဆာင္လာတာေတြက အားတက္စရာပါပဲ။
အဲဒီအတြက္လည္း ႏို္င္ငံတကာမွာ၀င္ဆံလာတဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူး၊ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔ထားတာေတြကို ရုပ္သိမ္းၿပီး၊ အျပင္ကမၻာတခုလံုးနဲ႔ စီးပြားေရးအရ၊ ဘ႑ာေရးအရ ပုံမွန္အေနအထားမ်ဳိး ျပန္ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြရွိလာပါတယ္။ ဒီနည္းကပဲ တရုတ္ကိုခ်ည္း မီွခိုေနရတဲ့ ဘ၀ကေန လြတ္ေျမာက္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္၊ ဒါေပမယ့္ အစိုးရက ဘယ္လို စီးပြားေရးမူ၀ါဒကို က်င့္သံုးဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားသလဲဆုိတာ အခုအခ်ိန္အထိ တိတိပပ ရွိလွတယ္ေတာ့မဟုတ္ေသးပါဘူး။
အိမ္နီးခ်င္း အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံေတြရဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈေနာက္ကို အမီလိုက္ႏုိင္ဖို႔ တလမ္းတည္းကို အာရံုစိုက္ဖို႔ အေရးဟာ အစိုးရအတြက္သာမက တႏုိင္ငံလံုးအတြက္လည္း အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အဓိက က်တာက ပို႔ကုန္ဦးစားေပး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး မဟာဗ်ဴဟာ export-oriented development strategy ပါပဲ။
ထုိင္းႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာျပည္ဟာ ပထ၀ီအေနအထားခ်င္းလည္း ဆင္တူ၊ လူဦးေရခ်င္းလည္း သန္း ၆၀ ၀န္းက်င္မွာ ရွိၾကပါတယ္။ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာကို က်င့္သံုးတဲ့ ယဥ္ေက်းမွဳခ်င္းလည္းတူ၊ ႏွစ္ႏုိင္ငံရဲ႕ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ အေတြ႔အႀကံဳခ်င္းလည္း ဆင္တူပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထုိင္းႏုိင္ငံက လူတဦးခ်င္းစီက အေမရိကန္ေငြ ၂၅ ေဒၚလာဖိုးေလာက္ ႏုိင္ငံျခားကို တင္ပို႔ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္က လူတေယာက္ကို္ တေဒၚလာႏွဳန္းေလာက္ပဲ တင္ပို႔ႏုိင္ပါတယ္။
ဒီလိုကြာရတဲ့ အေၾကာင္းက တခ်က္တည္းရွိပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ လံုးလံုး စီးပြားေရးေပၚလစီေတြ ခြ်တ္ၿခံဳက် ငါးပါးေမွာက္ခဲ့တာရဲ႔ ရလဒ္ေၾကာင့္ပါပဲ။ ျမန္မာျပည္အတြက္ နဂုိက ပြင့္ေနတဲ့ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းေတြကို လက္လႊတ္ခဲ့ရပါတယ္။
ျမန္မာျပည္္မွာ ကုန္ထုတ္လုပ္စရိတ္နည္းပါးတာကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ဆန္နဲ႔ တျခား စုိက္ပ်ဳးိေရး ထုတ္ကုန္ေတြကို တျခားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အျပိဳင္တင္ပို႔ဖုိ႔ ကိစၥမွာ ေငြလဲႏွဳန္းစနစ္ကို လက္ေတြ႔နဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္ တမ်ဳိးတည္းက်င့္သံုးတာကလည္း မရွိမျဖစ္ လုိအပ္ပါတယ္။
ဒီလိုပဲ လုပ္သားအင္အားကို အလံုးအရင္းနဲ႔ အသံုးျပဳရျပီး ထုတ္လုပ္ရတဲ့ ထြက္ကုန္က႑ကလည္း အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒီက႑ေတြမွာ အခြင့္အလမ္းေတြ အေတာ္အတန္ရွိရက္နဲ႔ အေဟာ သိကံျဖစ္ေနရပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ေထ့ေငါ့ခ်င္စရာ အဆီမေငၚမတည့္တဲ့ကိစၥ တခုကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ပို႔ကုန္ဦးစားေပးမဟာဗ်ဴဟာ ေအာင္ျမင္ေရးမွာ အၾကီးမားဆံုး အႏၱရာယ္ျဖစ္လာႏုိ္င္တာက နဂိုက ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္ေပါက္ေစ်းမွာ တေဒၚလာကို ၁၃၀၀ က်ပ္ ေစ်းေပါက္ေနရာကေန အခုေနာက္ပိုင္း တေဒၚလာ ၈၀၀ က်ပ္နဲ႔ ေငြမာသြားတဲ့ ကိစၥပါ၊ ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရး ေကာင္းလာ ႏုိင္တယ္ ဆုိတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြနဲ႔ အရင္းအႏွီးေတြ အလံုးအရင္းနဲ႔ ျပံဳ၀င္လာတာေၾကာင့္ပါ။ ဒီကိစၥကို ထိန္းဖို႔ အစီအမံေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။
ပို႔ကုန္တိုးျမွင့္ဖုိ႔ ကိစၥမွာ ေနာက္ထပ္ အေရးၾကီးတဲ့ ျပသနာႏွစ္ရပ္ရွိပါတယ္၊ အေျခခံ အေဆာက္အဦပိုင္းမွာ အားနည္းေနေသးတာ (ဥပမာအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္္မွာ ဆိပ္ကမ္းေကာင္းေကာင္းမရွိတာမ်ဳိး)နဲ႔ ပညာေရးကို ကာလအတန္ၾကာ လ်စ္လ်ဴရူ႔ထားလို႔ လူသားအရင္းအျမစ္ပိုင္းမွာလည္း အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနတဲ့ကိစၥပါ။
ဒါေပမယ့္ ျပည္ပေရာက္ေတြရဲ႕ အင္အားကလည္း မေသးလွတဲ့အတြက္ ဒုတိယျပသနာကို အတုိင္းအတာ အခုအထိေတာ့ ေျပလည္သြားႏုိင္ေလာက္ပါတယ္။ တဖက္မွာ လုိအပ္သေလာက္ အင္အားျပည့္ခ်င္တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ျပည္ပေရာက္ေတြ ျပန္လာႏုိင္ေလာက္တဲ့ ဆြဲေဆာင္မႈနဲ႔ အခြင့္အလမ္းေတြကိုေတာ့ လမ္းဖြင့္ေပးဖို႔ လိုအပ္မွာပါ။
ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္မွဳကို ရုပ္သိမ္းေပးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္မွာ ဆက္တိုက္ဆိုသလုိ ႏုိင္ငံေရးေျဖေလွွ်ာ့မႈတခ်ဳိ႕ လုပ္လာတာရဲ႕ အတံု႔အလွည့္အျဖစ္ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ရုပ္သိမ္းေပးလုိက္မွပဲ ပို႔ကုန္ဦးစားေပး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး မဟာဗ်ဴဟာလည္း ေအာင္ျမင္စရာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္။
ေနသြင္
ရည္ညြန္း၊ ၊ Ronald Findlay: Export or die
Brian Joseph: Create a multi-ethnic state
Tom Kramer and Martin Jelsma: Tackle Burma's drugs problem
Christina Fink: End the civil war
Ronald Findlay: Export or die
Francis Wade: Invite investment -- but with protections
Muang Wuntha: Support press freedom
Myat Htoo Razak: Health is wealth
Timothy Ryan: Let workers unionize freely
Sean Turnell: Cut the bloated military budget
Soe Thinn: Train Burma's new diplomats
Dr. Thein Lwin: Teach the children well
Tin Muang Muan Than: Unleash grassroots entrepreneurship
Andreas Valentin: Come visit, sustainably
David Steinberg: Promote the rule of law
Hanna Hindstrom: Make extractive industries more transparent
Ko Tar: Let the monks lead the way
Ref: aမာကၡ
0 comments:
Post a Comment