အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး ဟီလာရီကလင္တန္သည္ ႏိို၀င္ဘာလ ၃၀ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီး ဒီဇင္ဘာလ ၁ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီး၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယက၊ ျပည္သူ႔လြတ္ေတာ္ဥကၠ႒ အစရွိသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ ထိုသို႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ျပီး မြန္းလြဲသံုးနာရီေက်ာ္တြင္ ေခတၱတည္းခိုရာ သဂၤဟဟိုတယ္၌ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ ဟီလာရီကလင္တန္ေျပာၾကားခဲ့ေသာ စကားရပ္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒေတြကို ျပန္လည္ေရးသားခဲ့တဲ့ အျပင္ဥပေဒေတြကိုလည္း ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀ဝေက်ာ္ လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္မအေနနဲ႔ ေျပာခဲ့တာက အခုယူခဲ့တဲ့ ေျခလွမ္းေတြဟာ အစဥ္အလာမရွိခဲ့ေပမယ့္ အစျဖစ္တဲ့အတြက္ ၾကိဳဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတာက အားရစရာျဖစ္ေပမဲ့လို႔ ၁၀ဝ၀ေက်ာ္ က်န္ရွိေနပါေသးတယ္။ ဒီကိစၥကို ကြ်န္မအေနနဲ႔ သီးျခားေျပာခဲ့သလို လူသိရွင္ၾကားေျပာလိုတာကေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမဆို ဘယ္သူကိုမွ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ံုးခြင့္ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ထားျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အခုလြတ္လာျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဖာ္ေဆာင္မႈမွာ ပါဝင္တာဟာ အားရစရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔လည္း ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အားလံုးဟာ ႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္း ႐ံုးေတြကို ဖြင့္လွစ္ခြင့္ရျပီးေတာ့ လြတ္လပ္ျပီး တရားမွ်တျပီး ယံုၾကည္ကိုးစားမႈရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ပါဝင္ခြင့္ရရွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ တင္းမာမႈေတြ ေလ်ာ့က်ေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ အၾကာရွည္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ပဋိပကၡေတြမွာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္တဲ့အခါ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြ မ်ားစြာရွိျပီးေတာ့ ကိုးကြယ္မႈဆိုင္ရာ ဘာသာေရးအမ်ိဳးမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။
ျမန္မာသမၼတကို ကြ်န္မတိုက္တြန္းခဲ့တာကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္သူေတြကို လာေရာက္တာကို ခြင့္ျပဳဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြဟာ တကယ္တန္းေတာ့ အကဲစမ္းမႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ပဋိပကၡရဲ႕ အေျခခံအေၾကာင္းတရားေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း အားလံုးကို ျငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ဒီအခ်က္ေတြအျပင္ အျခားအကဲစမ္းမႈေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အေၾကာင္းေတြကို ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးပိုမိုေကာင္းမြန္ေစဖို႔အတြက္ အေရးၾကီးတာကေတာ့ အစိုးရတစ္ရပ္လံုးဟာ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္မျပန္႔ပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ သေဘာတူညီမႈေတြကို လိုက္နာေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေလးစားလိုက္နာျပီးေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈ ျဖတ္ေတာက္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သႏၶိဌာန္ ခိုင္မာမႈကိုလည္း ကြ်န္မတို႔ ၾကိဳဆိုပါတယ္။
ဒီတိုးတက္မႈေတြကို အခုထက္ပိုျပီး က်ယ္ျပန္႔ေအာင္ ျမႇင့္တင္ျပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ကြ်န္မယံုၾကည္ပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ အစိုးရအတြင္းနဲ႔ အစိုးရျပင္ပရွိ ခိုင္မာတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ေစတနာရွိသူေတြကို ေထာက္ခံပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ေရြးလမ္းမွားေတြေၾကာင့္ လြန္ခဲ့တဲ့ အတိတ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္အေနနဲ႔ အခုလိုမ်ိဳး တိုးတက္မႈေတြ ျမင္လာတာကို အျပဳသေဘာေဆာင္ တုန္႔ျပန္႔ဖို႔ရွိပါတယ္။ အဲဒီတုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မယ့္ အရာေတြဟာ မဲေခါင္ေဒသ ေအာက္ပိုင္းဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးေဆာင္ရြက္မႈေတြ ေလ့လာရာမွာ ပါဝင္ႏိုင္မႈနဲ႔ ကမၻာ့ဘဏ္၊ ADB စရွိတဲ့ အဖြဲ႔ အစည္းေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္ေလ့လာႏိုင္ဖို႔တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေတြအျပင္ UNDP ရဲ႕ အေသးစားေငြေခ်းလုပ္ငန္းေတြ၊ ပညာေရး က႑ေတြမွာ ကူညီႏိုင္မယ့္ကိစၥေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္က ဗီယက္နမ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးမွာ ေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ့ အေမရိကန္ စစ္မႈထမ္းေတြကို ျပန္လည္ရွာေဖြေရးဟာ အက်ိဳးျပဳခဲ့သလို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက Burma Road တည္ေဆာက္စဥ္က ေပ်ာက္ဆံုးခဲ့တဲ့ အေမရိကန္စစ္သားေတြ ျပန္လည္ ရွာေဖြေရးမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ သေဘာတူညီမႈရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ေျခလွမ္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအရွိန္အဟုန္ကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ကြ်န္မတို႔ဘက္က လုပ္ေဆာင္သြားမွာေတြ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာ-အေမရိကန္ သံတမန္ေရးဆက္ဆံမႈ တိုးတက္ဖို႔နဲ႔ သံအမတ္ခ်င္း ဖလွယ္ဖို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မႈေတြကို တင္ျပႏိုင္ဖို႔လည္း လမ္းေၾကာင္းတစ္ရပ္ ခ်မွတ္ထားပါတယ္။ ဒါဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံအျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ ကိုးစားမႈရရွိဖို႔အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ စပါးက်ီတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ငါးဆယ္အခ်ိန္မွာ တျခားႏိုင္ငံေတြက ျဖတ္ေက်ာ္သြားျပီးေတာ့ အေရွ႕အာရွေဒသမွာ အင္အားၾကီးမားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မလို႔ ျမန္မာအစိုးရအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ ေမးခြန္းရွိလာပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာ အေရးၾကီးတာက အေမရိကန္ ဒါမွမဟုတ္ အျခားႏိုင္ငံတစ္ခုခုနဲ႔ ဆက္ဆံေရး မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးကို ႏိုင္ငံသားေတြ ခံစားႏိုင္ဖို႔အတြက္ ယံုၾကည္ခ်က္ခိုင္မာစြာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုလုပ္မွလည္း အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသမွာ အင္အားၾကီးအျဖစ္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းကို ေျဖၾကားရာမွာ ဘယ္လိုထြက္လာမလဲဆိုတာေတာ့ မသိပါဘူး။ အျပဳသေဘာေဆာင္ ေျဖၾကားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တိုးတက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔လည္း အေထာက္အကူေပးဖို႔ အဆင္သင့္ပါပဲ။
ျမန္မာသမၼတနဲ႔ေတြ႕တုန္းက မိုးရြာတုန္းေရခံ ဆိုတဲ့ ျမန္မာစကားပံုတစ္ခုကို သူေျပာခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ အေနနဲ႔ မသိပါဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ေတြယူတဲ့ ေျခလွမ္းေတြဟာ ေနာက္ျပန္ဆုတ္လို႔ မရတဲ့ ေျခလွမ္းေတြလား၊ စီးပြားေရးကို ဖြင့္ေပးရင္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျခလွမ္းေတြလား။ ဒီေမးခြန္းေတြဟာ ကြ်န္မေျဖဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေမးခြန္းေတြကို ေျဖရမယ့္သူေတြက ႏိုင္ငံသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ေျခလွမ္းဟာ သန္းေပါင္း ၆၀ ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ လြတ္လပ္မႈ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ ေနထိုင္ၾကဖို႔ အခြင့္အလမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတအိုဘားမားက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မွိန္ပ်ပ်တိုးတက္မႈေတြ ေတြ႕ရွိရျပီလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သမိုင္းေၾကာင္းအရေတာ့ မွိန္ပ်ပ် အလင္းေရာင္ေတြဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီမွိန္ပ်ပ် အလင္းေရာင္ေတြဟာ လြတ္လပ္မႈအတြက္ ထေတာက္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ အနာဂတ္ ေကာင္းစားေရးအတြက္ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေပၚမွာ မူတည္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ တစ္ၾကိမ္တစ္ခါ လာေရာက္တဲ့ ခရီးစဥ္အေပၚ အေျခခံျပီးေတာ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး မဟာမိတ္ထားရွိဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာသမၼတကို ေစာေစာက ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္းပါပဲ။ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေျခလွမ္းႏွင့္အတူ ကူညီေဆာင္ရြက္ဖို႔ အသင့္ရွိပါတယ္။
စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအေရးႏွင့္ တရုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ဟီလာရီ၏ ေျဖဆိုမႈမ်ား
ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒေတြကို ျပန္လည္ေရးသားခဲ့တဲ့ အျပင္ဥပေဒေတြကိုလည္း ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀ဝေက်ာ္ လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္မအေနနဲ႔ ေျပာခဲ့တာက အခုယူခဲ့တဲ့ ေျခလွမ္းေတြဟာ အစဥ္အလာမရွိခဲ့ေပမယ့္ အစျဖစ္တဲ့အတြက္ ၾကိဳဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးတာက အားရစရာျဖစ္ေပမဲ့လို႔ ၁၀ဝ၀ေက်ာ္ က်န္ရွိေနပါေသးတယ္။ ဒီကိစၥကို ကြ်န္မအေနနဲ႔ သီးျခားေျပာခဲ့သလို လူသိရွင္ၾကားေျပာလိုတာကေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမဆို ဘယ္သူကိုမွ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ံုးခြင့္ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ထားျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အခုလြတ္လာျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဖာ္ေဆာင္မႈမွာ ပါဝင္တာဟာ အားရစရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔လည္း ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အားလံုးဟာ ႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္း ႐ံုးေတြကို ဖြင့္လွစ္ခြင့္ရျပီးေတာ့ လြတ္လပ္ျပီး တရားမွ်တျပီး ယံုၾကည္ကိုးစားမႈရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ပါဝင္ခြင့္ရရွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ တင္းမာမႈေတြ ေလ်ာ့က်ေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚမွာ အၾကာရွည္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ပဋိပကၡေတြမွာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္တဲ့အခါ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြ မ်ားစြာရွိျပီးေတာ့ ကိုးကြယ္မႈဆိုင္ရာ ဘာသာေရးအမ်ိဳးမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။
ျမန္မာသမၼတကို ကြ်န္မတိုက္တြန္းခဲ့တာကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္သူေတြကို လာေရာက္တာကို ခြင့္ျပဳဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြဟာ တကယ္တန္းေတာ့ အကဲစမ္းမႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ပဋိပကၡရဲ႕ အေျခခံအေၾကာင္းတရားေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း အားလံုးကို ျငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ဒီအခ်က္ေတြအျပင္ အျခားအကဲစမ္းမႈေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အေၾကာင္းေတြကို ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးပိုမိုေကာင္းမြန္ေစဖို႔အတြက္ အေရးၾကီးတာကေတာ့ အစိုးရတစ္ရပ္လံုးဟာ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္မျပန္႔ပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ သေဘာတူညီမႈေတြကို လိုက္နာေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေလးစားလိုက္နာျပီးေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈ ျဖတ္ေတာက္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သႏၶိဌာန္ ခိုင္မာမႈကိုလည္း ကြ်န္မတို႔ ၾကိဳဆိုပါတယ္။
ဒီတိုးတက္မႈေတြကို အခုထက္ပိုျပီး က်ယ္ျပန္႔ေအာင္ ျမႇင့္တင္ျပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ကြ်န္မယံုၾကည္ပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ အစိုးရအတြင္းနဲ႔ အစိုးရျပင္ပရွိ ခိုင္မာတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ေစတနာရွိသူေတြကို ေထာက္ခံပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ေရြးလမ္းမွားေတြေၾကာင့္ လြန္ခဲ့တဲ့ အတိတ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
အေမရိကန္အေနနဲ႔ အခုလိုမ်ိဳး တိုးတက္မႈေတြ ျမင္လာတာကို အျပဳသေဘာေဆာင္ တုန္႔ျပန္႔ဖို႔ရွိပါတယ္။ အဲဒီတုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မယ့္ အရာေတြဟာ မဲေခါင္ေဒသ ေအာက္ပိုင္းဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးေဆာင္ရြက္မႈေတြ ေလ့လာရာမွာ ပါဝင္ႏိုင္မႈနဲ႔ ကမၻာ့ဘဏ္၊ ADB စရွိတဲ့ အဖြဲ႔ အစည္းေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္ေလ့လာႏိုင္ဖို႔တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေတြအျပင္ UNDP ရဲ႕ အေသးစားေငြေခ်းလုပ္ငန္းေတြ၊ ပညာေရး က႑ေတြမွာ ကူညီႏိုင္မယ့္ကိစၥေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္က ဗီယက္နမ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးမွာ ေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ့ အေမရိကန္ စစ္မႈထမ္းေတြကို ျပန္လည္ရွာေဖြေရးဟာ အက်ိဳးျပဳခဲ့သလို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက Burma Road တည္ေဆာက္စဥ္က ေပ်ာက္ဆံုးခဲ့တဲ့ အေမရိကန္စစ္သားေတြ ျပန္လည္ ရွာေဖြေရးမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ သေဘာတူညီမႈရရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ေျခလွမ္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအရွိန္အဟုန္ကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ဖို႔ အတြက္ ကြ်န္မတို႔ဘက္က လုပ္ေဆာင္သြားမွာေတြ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာ-အေမရိကန္ သံတမန္ေရးဆက္ဆံမႈ တိုးတက္ဖို႔နဲ႔ သံအမတ္ခ်င္း ဖလွယ္ဖို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မႈေတြကို တင္ျပႏိုင္ဖို႔လည္း လမ္းေၾကာင္းတစ္ရပ္ ခ်မွတ္ထားပါတယ္။ ဒါဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံအျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ ကိုးစားမႈရရွိဖို႔အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ စပါးက်ီတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ငါးဆယ္အခ်ိန္မွာ တျခားႏိုင္ငံေတြက ျဖတ္ေက်ာ္သြားျပီးေတာ့ အေရွ႕အာရွေဒသမွာ အင္အားၾကီးမားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မလို႔ ျမန္မာအစိုးရအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ ေမးခြန္းရွိလာပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာ အေရးၾကီးတာက အေမရိကန္ ဒါမွမဟုတ္ အျခားႏိုင္ငံတစ္ခုခုနဲ႔ ဆက္ဆံေရး မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးကို ႏိုင္ငံသားေတြ ခံစားႏိုင္ဖို႔အတြက္ ယံုၾကည္ခ်က္ခိုင္မာစြာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုလုပ္မွလည္း အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသမွာ အင္အားၾကီးအျဖစ္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းကို ေျဖၾကားရာမွာ ဘယ္လိုထြက္လာမလဲဆိုတာေတာ့ မသိပါဘူး။ အျပဳသေဘာေဆာင္ ေျဖၾကားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ တိုးတက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔လည္း အေထာက္အကူေပးဖို႔ အဆင္သင့္ပါပဲ။
ျမန္မာသမၼတနဲ႔ေတြ႕တုန္းက မိုးရြာတုန္းေရခံ ဆိုတဲ့ ျမန္မာစကားပံုတစ္ခုကို သူေျပာခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ အေနနဲ႔ မသိပါဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ေတြယူတဲ့ ေျခလွမ္းေတြဟာ ေနာက္ျပန္ဆုတ္လို႔ မရတဲ့ ေျခလွမ္းေတြလား၊ စီးပြားေရးကို ဖြင့္ေပးရင္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျခလွမ္းေတြလား။ ဒီေမးခြန္းေတြဟာ ကြ်န္မေျဖဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေမးခြန္းေတြကို ေျဖရမယ့္သူေတြက ႏိုင္ငံသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ေျခလွမ္းဟာ သန္းေပါင္း ၆၀ ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ လြတ္လပ္မႈ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ ေနထိုင္ၾကဖို႔ အခြင့္အလမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတအိုဘားမားက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မွိန္ပ်ပ်တိုးတက္မႈေတြ ေတြ႕ရွိရျပီလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သမိုင္းေၾကာင္းအရေတာ့ မွိန္ပ်ပ် အလင္းေရာင္ေတြဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီမွိန္ပ်ပ် အလင္းေရာင္ေတြဟာ လြတ္လပ္မႈအတြက္ ထေတာက္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ အနာဂတ္ ေကာင္းစားေရးအတြက္ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေပၚမွာ မူတည္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ တစ္ၾကိမ္တစ္ခါ လာေရာက္တဲ့ ခရီးစဥ္အေပၚ အေျခခံျပီးေတာ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး မဟာမိတ္ထားရွိဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာသမၼတကို ေစာေစာက ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္းပါပဲ။ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေျခလွမ္းႏွင့္အတူ ကူညီေဆာင္ရြက္ဖို႔ အသင့္ရွိပါတယ္။
စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအေရးႏွင့္ တရုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ဟီလာရီ၏ ေျဖဆိုမႈမ်ား
စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအေရးႏွင့္ တရုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး သတင္းေထာက္မ်ား၏ ေမးျမန္းမႈကို ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ေသာ ဟီလာရီ၏ ေျပာစကားမ်ားကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါသည္။ ေမးခြန္းေမးျမန္းျခင္းကို အေမရိကန္တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွ စီစဥ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ မစတင္မီ နာရီပိုင္းအလိုက ၾကိဳတင္ရယူခဲ့ေသာ ေမးခြန္းမ်ားကိုး ေမးျမန္းေစခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို႔ ေမးျမန္းရာတြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခား သတင္းေထာက္ႏွစ္ဦးႏွင့္အတူ ျမန္မာတိုင္း(မ္)ႏွင့္ The Voice ဂ်ာနယ္တို႕မွ ေမးျမန္းခြင့္ရရွိခဲ့ပါသည္။ သတင္းေထာက္မ်ား ေမးျမန္းခဲ့သည္မ်ားအနက္ ေျဖၾကားမႈအခ်ိဳ႕ကို ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပပါသည္။
စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈအတြက္ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးေၾကာင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ တိုက္တြန္း
စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈအတြက္ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးေၾကာင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ တိုက္တြန္း
သမၼတနဲ႔ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားလႊတ္ဖို႔ကိစၥနဲ႔ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈ ကိစၥႏွစ္ရပ္လံုးကို ကြ်န္မတို႔ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါဟာကြ်န္မတို႔ရဲ႔ေဆြးေႏြးမႈမွာ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ေတြျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလံုး လႊတ္ေပးဖို႔ကိုေတာင္းဆိုပါတယ္။ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမဆို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္း ရွိတာေတာင္ လြန္လြန္းလွျပီလို႔ ကြ်န္မတို႔ယူဆပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူေတြရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားႏွစ္ရာကို ေအာက္တိုဘာထဲမွာ လႊတ္ေပးခဲ့တာကို ကြ်န္မတို႔ ၾကိဳဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းအားလံုးလႊတ္ေပးဖို႔ကို ကြ်န္မတို႔ထပ္ေလာင္း ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ တစ္ခ်ိဳ႕ေျခလွမ္းေတြကို ယူႏိုင္ဖို႔ရာ ဒီဟာကိုလုပ္ေဆာင္ဖို႔အေရးၾကီးပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးေရးဟာ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ၊ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးမွာ အေရးၾကီးတဲ့ ေျခလွမ္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဖာ္ေဆာင္မႈဟာ ခက္ခဲတယ္ဆိုတာကို ကြ်န္မတို႔ နားလည္ပါတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ သမၼတမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတာကို နားလည္ပါတယ္။ ဒါကို ကြ်န္မတို႔ ဒီေန႔ေဆြးေႏြးရာမွာလည္း လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ေတြနဲ႔အျပင္ သမၼတနဲ႔လည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အခုလိုအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးေရးကိုလည္း မၾကာမီအနာဂတ္အတြင္းမွာ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ကြ်န္မတို႔ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ကြ်န္မအေနနဲ႔ တရားဝင္ေျပာၾကား လိုတာကေတာ့ ဒီေန႔ ကြ်န္မလာေရာက္တဲ့ ခရီးစဥ္ဟာ ႏွစ္ႏွစ္ တာကာလအတြင္း ကြ်န္မတို႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ျပန္ေျပာင္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္တာ အနည္းဆံုး အၾကိမ္ႏွစ္ဆယ္ ရွိပါတယ္။ သူတို႔ေတြရဲ႕ ၾကိဳးပမ္းမႈလည္း ပါပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ၂၀ဝ၉ခုႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ထားရွိတဲ့မူဝါဒကို ျပန္လည္သံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ အေျပာင္းအလဲကို ျမင္လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူထုအားလံုးအတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလမ္းေၾကာင္းကိုေရာက္ရွိဖို႔အတြက္ ကြ်န္မတို႔ ၾကိဳးပမ္းေနပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ရရွိတဲ့အထိ ေရာက္ေအာင္လည္း ကြ်န္မတို႔ ၾကိဳးပမ္းသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာသမၼတနဲ႔ေဆြးေႏြးခဲ့ရာမွာ ျပီးခဲ့တဲ့ ေျခလွမ္းေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ဒီေျခလွမ္းေတြဟာ စစ္မွန္ဖို႔အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြ၊ ႏိုင္ငံရဲ႕အတိုက္အခံအုပ္စုေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးျပီးေတာ့ အားလံုးအာမခံခ်က္ရရွိဖို႔ကို ကြ်န္မတို႔ ၾကိဳးစားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးပါဘူး။ လက္ရွိက်င့္သံုးေနတဲ့မူဝါဒကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔က ေလ့လာရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔ အစိုးရရဲ႕ေျခလွမ္းေတြကို ေသခ်ာစြာ ေလ့လာျပီးေတာ့ ကြ်န္မအေနနဲ႔ တုန္႔ျပန္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ၾကည့္ျပီးေတာ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို စဥ္းစားေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အေျပာပဲ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ လက္ေတြ႔ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အကဲျဖတ္ေလ့လာျပီးေတာ့ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ဘက္စံုကေနျပီးေတာ့ ၾကိဳးပမ္းျပီးေတာ့ ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေလ့လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလံုး လႊတ္ေပးဖို႔ကိုေတာင္းဆိုပါတယ္။ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမဆို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္း ရွိတာေတာင္ လြန္လြန္းလွျပီလို႔ ကြ်န္မတို႔ယူဆပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူေတြရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားႏွစ္ရာကို ေအာက္တိုဘာထဲမွာ လႊတ္ေပးခဲ့တာကို ကြ်န္မတို႔ ၾကိဳဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းအားလံုးလႊတ္ေပးဖို႔ကို ကြ်န္မတို႔ထပ္ေလာင္း ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ တစ္ခ်ိဳ႕ေျခလွမ္းေတြကို ယူႏိုင္ဖို႔ရာ ဒီဟာကိုလုပ္ေဆာင္ဖို႔အေရးၾကီးပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးေရးဟာ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ၊ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးမွာ အေရးၾကီးတဲ့ ေျခလွမ္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဖာ္ေဆာင္မႈဟာ ခက္ခဲတယ္ဆိုတာကို ကြ်န္မတို႔ နားလည္ပါတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ သမၼတမွာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတာကို နားလည္ပါတယ္။ ဒါကို ကြ်န္မတို႔ ဒီေန႔ေဆြးေႏြးရာမွာလည္း လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ေတြနဲ႔အျပင္ သမၼတနဲ႔လည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အခုလိုအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးေရးကိုလည္း မၾကာမီအနာဂတ္အတြင္းမွာ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ကြ်န္မတို႔ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ကြ်န္မအေနနဲ႔ တရားဝင္ေျပာၾကား လိုတာကေတာ့ ဒီေန႔ ကြ်န္မလာေရာက္တဲ့ ခရီးစဥ္ဟာ ႏွစ္ႏွစ္ တာကာလအတြင္း ကြ်န္မတို႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ျပန္ေျပာင္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္တာ အနည္းဆံုး အၾကိမ္ႏွစ္ဆယ္ ရွိပါတယ္။ သူတို႔ေတြရဲ႕ ၾကိဳးပမ္းမႈလည္း ပါပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ၂၀ဝ၉ခုႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ထားရွိတဲ့မူဝါဒကို ျပန္လည္သံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ အေျပာင္းအလဲကို ျမင္လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူထုအားလံုးအတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလမ္းေၾကာင္းကိုေရာက္ရွိဖို႔အတြက္ ကြ်န္မတို႔ ၾကိဳးပမ္းေနပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ရရွိတဲ့အထိ ေရာက္ေအာင္လည္း ကြ်န္မတို႔ ၾကိဳးပမ္းသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာသမၼတနဲ႔ေဆြးေႏြးခဲ့ရာမွာ ျပီးခဲ့တဲ့ ေျခလွမ္းေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ဒီေျခလွမ္းေတြဟာ စစ္မွန္ဖို႔အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြ၊ ႏိုင္ငံရဲ႕အတိုက္အခံအုပ္စုေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးျပီးေတာ့ အားလံုးအာမခံခ်က္ရရွိဖို႔ကို ကြ်န္မတို႔ ၾကိဳးစားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔အဆင္သင့္ မျဖစ္ေသးပါဘူး။ လက္ရွိက်င့္သံုးေနတဲ့မူဝါဒကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔က ေလ့လာရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔ အစိုးရရဲ႕ေျခလွမ္းေတြကို ေသခ်ာစြာ ေလ့လာျပီးေတာ့ ကြ်န္မအေနနဲ႔ တုန္႔ျပန္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ၾကည့္ျပီးေတာ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို စဥ္းစားေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အေျပာပဲ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ လက္ေတြ႔ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အကဲျဖတ္ေလ့လာျပီးေတာ့ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ဘက္စံုကေနျပီးေတာ့ ၾကိဳးပမ္းျပီးေတာ့ ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေလ့လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
တရုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးအေပၚ အေကာင္းျမင္
ကြ်န္မတို႔ အစိုးရသစ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းမႈ တစ္ေလွ်ာက္လံုး အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အေျပာင္းအလဲ ေတြျမင္ဖို႔ပါ။ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု ၾကာေလာက္ကစျပီး ႏိုင္ငံေရး ကုလားဖန္ထိုးသူေတြရဲ႕ ပံုေဖာ္မႈေၾကာင့္ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဝမ္းနည္းစရာ ေကာင္းလွတဲ့ ဆက္ဆံေရး သမိုင္းကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာကမ်ားစြာ စိတ္ဝင္စားေစခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီးျဖစ္သလို ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေနတယ္လို႔လဲ ေျပာလို႔ရတယ္။ ကြ်န္မတို႔ဟာ ႏိုင္ငံတိုင္းကို ပဋိပကၡေတြကိုသာ ျဖစ္ပြားေစတဲ့ႏိုင္ငံေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေထာက္ပံ့မႈကိုသာ ေပး႐ံုသက္သက္ပါ။ အၿမဲတမ္းလိုလို တ႐ုတ္နဲ႔ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသအေရး ေဆြးေႏြးတိုင္းလည္း ျမန္မာ့အေရးကို အၿမဲပါဝင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားၿမဲပါ။ အခုအစိုးရသစ္နဲ႔ သီျခားေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမွာလည္း ျမန္မာ့အေရးကို အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ဆက္ဆံေရးနဲ႔ တည္ေဆာက္ေနၾကတဲ့ တ႐ုတ္အပါအဝင္ အျခားအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက စိတ္ဝင္စားတယ္ဆိုတာ အမ်ားႀကီးကို ၾကိဳဆိုပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ စဥ္စားတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက စိတ္ဝင္စားရင္ က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြလည္း စိတ္ဝင္စားမွာပဲ။ ကြ်န္မထင္ပါတယ္။ တစ္ဦးတည္းနဲ႔ သူငယ္ခ်င္း ျဖစ္တာထက္ သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြ အမ်ားႀကီးရွိေနတဲ့အခါ ဘယ္လိုပဲ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေတြရွိေနပါေစ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းတာ ဒီႏိုင္ငံပါပဲလို႔ ျမင္ပါတယ္။
ရလဒ္ေကာင္းေမွ်ာ္လင့္
ဒီေန႔လို အစိုးရသစ္နဲ႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ေတြ႕ဆံုမႈအရ ေကာင္းမြန္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ရွိေနၿပီ ဆိုတာေတြ႕ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့အဆင့္ေတြကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကိုယ္စား ကြ်န္မက ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီမွာ ထပ္ၿပီးေျဖရွင္းရမယ့္ အဆင့္ေတြျဖစ္တဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေရးကိစၥ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ေထာင္ေက်ာ္ က်န္ရွိေနေသးတဲ့ကိစၥ၊ တိုင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ကိစၥေတြမွာ ဘယ္ေလာက္အထိျဖစ္လာမလဲဆိုတာ ကြ်န္မတို႔ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။
Ref: EMG
0 comments:
Post a Comment